Studimi: Një trajtim i zakonshëm për dhimbjen e shpinës dhe qafës mund të mos funksionojë

Medikamentet opioid janë një nga trajtimet më tipike të përshkruara për problemin mbarëbotëror të dhimbjes së shpinës – por ato mund të mos funksionojnë, ka zbuluar një studim i ri, raporton CNN. 

Përjetimi i dhimbjes në qafë dhe në pjesën e poshtme të shpinës është i zakonshëm. Në fakt, dhimbja e shpinës është globalisht kontribuuesi kryesor i viteve të jetuara me aftësi të kufizuara dhe dhimbja e qafës është e katërta, sipas një analize të të dhënave nga Studimi Global i Sëmundjeve 2021.

Dhimbja e shpinës përkufizohet si akute kur simptomat zgjasin deri në gjashtë javë dhe kronike kur dhimbja zgjat më shumë se 12 javë, sipas Shoqatës së Amerikës së Veriut (PDF).

Kur bëhet fjalë për trajtimin e kësaj dhimbjeje, mjekët duhet ta kufizojnë me kujdes përdorimin e opioideve nga pacientët dhe ta kufizojnë atë në një periudhë të shkurtër kohore, thuhet në udhëzimet klinike të shoqërisë. Opioidet për lehtësimin e dhimbjeve rekomandohen vetëm kur trajtimet e tjera farmakologjike nuk kanë funksionuar ose nëse një person nuk mund t’i marrë ato për arsye personale.

Pavarësisht nga këto udhëzime dhe “nuk ka asnjë provë të efikasitetit të tyre në reduktimin e dhimbjes, qetësuesit opioidë të dhimbjes janë ende gjerësisht të përshkruara për njerëzit me dhimbje në pjesën e poshtme të shpinës dhe qafës në shumë vende,” thotë Christine Lin, profesoreshë në Institutin për Shëndetin Musculoskeletal në Universitetin e Sidneit në Australi. Lin është autorja e studimit të fundit të botuar të mërkurën në revistën The Lancet.

Për shkak të kërkimeve të pakta, shkencëtarët e studiuan efektivitetin dhe sigurinë e përdorimit të opioideve për ta trajtuar një grup të vogël prej 310 personash. Pacientët kishin kërkuar ndihmë për dhimbje në qafë ose në pjesën e poshtme të shpinës nga klinikat e kujdesit parësor ose spitalet në Sidnei mes muajit shkurt 2016 dhe mars 2022. Në fillim të studimit, pjesëmarrësit ishin mesatarisht rreth moshës 44 vjeç dhe kishin përjetuar të paktën dhimbje mesatare në qafë ose më të ulët dhimbje shpine ose të dyja për 12 javë ose më pak.

Respondentët e studimit më pas u ndanë rastësisht në dy grupe: Një grup mori një kombinim të naloksonit dhe deri në 20 miligramë të oksikodonit opioid në ditë për gjashtë javë. Naloksoni u përdor për ta parandaluar kapsllëkun, një efekt anësor i zakonshëm i opioideve, dhe për këtë arsye i pengonte pjesëmarrësit të kuptonin se në cilin grup ishin. Grupi tjetër u udhëzua të merrte një pilulë placebo (një substancë ose trajtim me asnjë vlerë terapeutike).

Të dy grupeve iu dhanë gjithashtu këshilla për kujdesin nga një mjek që iu tha ta shihnin atë çdo javë. Kujdesi përfshinte që mjeku t’i qetësonte dhe t’i këshillonte të qëndronin aktiv, ta shmangnin pushimin në shtrat dhe, nëse kërkohet, të shmangnin trajtime të tjera, duke përfshirë joopioidet.

Autorët zbuluan se për sa i përket efekteve në dhimbjen e shpinës dhe qafës, opioidet nuk ishin më të dobishëm se placebo. Gjashtë javë pas trajtimit, rezultati mesatar i dhimbjes ishte 2.78 në grupin opioid dhe 2.25 në grupin placebo, një ndryshim që u rrit me kalimin e kohës. Më shumë njerëz në grupin e opioideve kishin dhimbje të vazhdueshme në javët 26 dhe 52 sesa në grupin e placebo.

 Autorët zbuluan gjithashtu se opioidet jo vetëm që nuk kanë gjasa ta lehtësojnë dhimbjen e shpinës dhe qafës, por ato gjithashtu mund të shkaktojnë dëm edhe pas përdorimit afatshkurtër dhe të arsyeshëm.

Grupi i opioideve kishte rezultate më të këqija të shëndetit mendor dhe më shumë raporte të vjelljes, marramendjes dhe kapsllëkut sesa grupi me placebo.  

Opioidet dhe dhimbjet

Autorët e studimit dhe ekspertët që nuk ishin të përfshirë në studimin e ri kanë teori se pse opioidet nuk u gjetën të ishin më të dobishëm se placebo.

Një mundësi është që dhimbja e shpinës ose e qafës së grupit të opioideve mund të ketë pasur më shumë faktorë themelorë sesa konsideruan autorët – faktorë që dihet se reagojnë dobët ndaj trajtimit me opioid.

Dhimbja e trajtuar mund të ketë qenë më shumë dhimbje kronike, e përsëritur sesa lloji i shkaktuar nga dëmtimi akut, sipas një komenti mbi studimin nga Dr. Mark D. Sullivan dhe Dr. Jane C. Ballantyne, të cilët nuk ishin të përfshirë në studim. Sullivan është profesor i psikiatrisë dhe shkencave të sjelljes, dhe Ballantyne është profesor në pension i anesteziologjisë dhe mjekësisë së dhimbjes, në Universitetin e Uashingtonit.

“Pjesëmarrësve iu kërkua vetëm një muaj pa dhimbje përpara episodit aktual të dhimbjes kurrizore,” shkruan Sullivan dhe Ballantyne. “Nëse shumë prej këtyre pjesëmarrësve do të kishin dhimbje të përsëritura, kjo mund të jetë shkak për mosreagimin ndaj terapisë me opioid. Dhimbja e shpinës është raportuar të transformohet gjatë një viti.”

John Finkenberg, specialist me seli në San Diego në kirurgjinë ortopedike të shtyllës kurrizore, thotë se zonat e dhimbjes në qafë dhe shpinë ndonjëherë duhet të trajtohen veçmas. Ai nuk ishte i përfshirë në studim.

Dr. “Nëse dikush do t’i ketë të dyja këto që po ndodhin, ata, sinqerisht, do të kenë një problem të tipit sistemik që po ndodh, qoftë ky artrit i përgjithshëm apo reumatoid. Kështu që ne duhet të jemi të kujdesshëm me pacientët që vijnë me të dyja,” shtoi Finkenberg, i cili është gjithashtu president i Shoqatës së Shtyllës Kurrizore në Amerikën e Veriut.

Autorët nuk mblodhën të dhëna se çfarë kujdesi ofruan mjekët në takimet pasuese, kështu që ata nuk kishin detaje nëse pacientët ndoqën ndonjë këshillë apo ndikimin e saj. Për më tepër, vetëm 57% e pjesëmarrësve raportuan shkallën në të cilën ata pajtoheshin me marrjen e medikamenteve sipas rekomandimit. Prej tyre, pak më shumë se gjysma morën më shumë se 80% të recetave të tyre.

Menaxhimi i dhimbjeve të shpinës dhe qafës

Duke pasur parasysh gjetjet se opioidet nuk kanë përfitime, por mbartin rrezikun e dëmtimit, autorët mendojnë se opioidet nuk duhet të rekomandohen për trajtimin e dhimbjes akute të qafës ose të shpinës.

“Në vend të kësaj, mjekët duhet të inkurajohen të fokusohen në qasjet e përqendruara te pacientët që mund të përfshijnë këshilla për të qëndruar aktivë dhe qetësues të thjeshtë dhimbjeje,” thotë Lin në njoftimin për media. “Lajmi i mirë është se shumica e njerëzve me dhimbje akute të shpinës dhe qafës shërohen brenda 6 javësh në mënyrë natyrale.”

Autorët e studiuan dhimbjen jo specifike të shpinës ose qafës, e cila është dhimbje me një shkak të panjohur. Kur mjekët nuk e dinë origjinën, Finkenberg pretendon se opioidet nuk duhet të përdoren si zgjedhje e parë ose një zgjidhje e shpejtë.

Alternativat e dobishme për opioidet përfshijnë barnat anti-inflamatore josteroide, të quajtura edhe NSAIDs – të tillë si ibuprofeni, naprokseni dhe celekoksibi. Një kombinim i një NSAID dhe një relaksuesi muskulor me recetë është gjetur se redukton dhimbjen dhe paaftësinë brenda një jave, sipas një studimi të muajit shkurt.

Ushtrimet e gamës së lëvizjes gjithashtu mund të ndihmojnë. Këto përfshijnë shtrirje për ta ruajtur ose përmirësuar lëvizshmërinë.

Njerëzit me këto dhimbje duhet gjithashtu “t’i përdorin trupin e tyre si barometër”, thotë Finkenberg. Nëse jeni duke bërë një aktivitet dhe trupi juaj ndihet i pakëndshëm, mos e shtyni dhimbjen. Një veprim i tillë mund të inflamojë gjithnjë e më shumë zonën, duke shkaktuar më shumë dhimbje dhe dëmtime.

Nëse dhimbja juaj dhe ndonjë dobësi vazhdojnë pas tri deri në katër javë, ju “vërtet duhet të shkoni ta vizitoni një specialist sepse është e vështirë t’i zbuloni këto hollësi përse njerëzit kanë shqetësime”, thotë Finkenberg. “Nëse nevojiten testet e duhura diagnostike të avancuara, është më mirë t’i bëni ato më herët.”/CNN