Studimi - Shkëputja nga mediat sociale e redukton kënaqësinë nga jeta
Hulumtimi i ri ka hedhur dyshime mbi përfitimet e detoksifikimit dixhital, duke zbuluar se efektet pozitive dhe negative kanë shënuar rënie pas një jave abstenimi.
Natyra e dyfishtë e mediave sociale, e vë theksin tek aspektet e saj pozitive si lidhja e njerëzve në nivel global dhe aspektet negative si varësia dhe presionet sociale. Ai përmend se si individë, veçanërisht të famshëm, të tillë si këngëtarja dhe aktorja Selena Gomez, shpesh shpallin vendimin e tyre për të bërë një pauzë nga mediat sociale. Megjithatë, një studim i fundit nga Universiteti i Durham (Angli), i cili u botua të mërkurën në revistën PLoS, sugjeron se efektet e një detoksifikimi dixhital mund të mos jenë aq të dobishme sa besohet zakonisht.
Studiues zbuluan se pjesëmarrësit, pas një jave të përmbajtur nga përdorimi i mediave sociale, përjetuan nivele më të ulëta të ndikimit negativ dhe mërzitjes. Megjithatë, ka pasur gjithashtu një rënie të ndikimit pozitiv dhe kënaqësisë nga jeta. Studimi sugjeron se tërheqja e mediave sociale mund të çojë në një reduktim të emocioneve pozitive, pasi këto platforma ofrojnë shpërblime të rëndësishme sociale. Nga ana tjetër, abstenimi nga mediat sociale mund të zvogëlojë ndjenjat negative të lidhura me frikësimin, ngacmimin dhe përmbajtjen që shkakton krahasime sociale ose frikën e humbjes (FOMO).
Studimi përfshiu 51 studentë nga Universiteti Durham të moshës 18 deri në 25 vjeç, të cilëve iu kërkua të abstenonin nga mediat sociale për një javë. Vlerësimet e disponimit të tyre u kryen tre ditë para dhe katër ditë pas periudhës së abstenimit. Pjesëmarrësit i plotësuan pyetësorët e përditshëm gjatë detoksifikimit të mediave sociale, duke mbuluar aspekte si mërzia, vetmia, dëshirat për mediat sociale dhe emocionet pozitive dhe negative. Rezultatet treguan se para përfundimit të javës, 86% e pjesëmarrësve kishin dështuar të paktën një herë në këtë abstenim dhe ishin rikthyer në përdorimin e mediave sociale.
Studimi arriti në përfundimin se nuk kishte prova që e mbështesin idenë se shkëputja nga rrjetet sociale çon në simptoma të tërheqjes. Megjithatë, Marian García, drejtoreshë e Orbium, një Qendër Terapeutike e specializuar në varësitë, e vë theksin tek nevoja për kërkime më rigoroze. Ajo thotë se pjesëmarrësit në studim nuk kishin probleme me varësinë dhe një javë konsiderohet një kohë shumë e shkurtër për të vlerësuar tërheqjen tek individët me varësi. Për më tepër, njohuria se periudha e abstenimit do të përfundonte mund të ketë ndikuar në sjelljen e pjesëmarrësve.
Remedios Zafra, studiues në Institutin e Filozofisë (IFS) në institutin kombëtar të kërkimit CSIC të Spanjës, beson se gjetjet mund të jenë të vlefshme kur bëhet fjalë për strategjitë e shkëputjes. Përpara se të abstenonin, pjesëmarrësit e studimit i përdorën rrjetet sociale mesatarisht nga tre deri në katër orë në ditë. Pas kësaj jave, ata e reduktuan atë kohë në gjysmë ore. “Ata qenë në gjendje ta reduktonin ndjeshëm përdorimin e tyre pa përjetuar ndonjë efekt negativ negativ”- thotë Ihssen.
García thotë se një javë abstenim nga mediat sociale nuk mjafton për të arritur në përfundime se si ajo ndikon te përdoruesit, duke argumentuar se periudha minimale duhet të jetë tre muaj. Psikologu gjithashtu beson se do të nevojitet një përcjellje më e gjatë për të siguruar që gjetjet të mbeten të njëjta. Ajo thotë se përdoruesit e mediave sociale në përgjithësi janë në gjendje ta reduktojnë zakonin, por ta rifitojnë atë me kalimin e kohës.
Në studim, studiuesit shikuan gjithashtu se si pjesëmarrësit e kalonin kohën e tyre kur abstenonin nga mediat sociale. Dy argëtimet më të zakonshme ishin videolojërat dhe blerjet në internet. Për Garcían, kjo është një sjellje e qartë “zëvendësimi”.
Shqetësimet rreth natyrës problematike të rrjeteve sociale, veçanërisht tek fëmijët dhe adoleshentët. Meta, pronari i Instagram-it dhe Facebook-ut, po përballet me një padi grupore në Shtetet e Bashkuara, i akuzuar se me vetëdije ka promovuar përdorimin e varur të platformave sociale midis përdoruesve të rinj. Ekspertët vlerësojnë ndikimin e rrjeteve sociale në shëndetin mendor, duke pranuar lidhjen me çështje si ankthi dhe depresioni, por duke paralajmëruar kundër mbipatologjizimit të sjelljeve të caktuara. Hulumtimi i përmendur sugjeron që rrjetet sociale nuk duhet të konsiderohen të varura në kuptimin e shkaktimit të tërheqjes dhe dëshirave. Çelësi, sipas ekspertëve, qëndron në përdorimin e përgjegjshëm të mediave sociale./El Pais
Përgatiti: Nuhi Shala
