Taksa doganore e Kosovës alarmon fermerët e bulmetit në Bosnje
Prodhuesit boshnjak të qumështit dhe bulmetit janë shprehur të shqetësuar pasi Kosova ka vendosur të martën tarifën doganore prej 10 përqind për importet nga Bosnja dhe Serbia.
Prodhuesit boshnjak të produkteve ushqimore janë të shqetësuar pas vendosjes së tarifës doganore prej 10 përqind për importet nga Bosnja dhe Serbia këtë javë, duke përmendur armiqësinë e tyre ndaj Kosovës.
Bilanci tregtar mes dy vendeve është i pabarabartë, vlera e eksporteve boshnjake në Kosovë është dhjetë herë më e madhe se eksportet e Kosovës në Bosnje.
Oda e Tregtisë së Jashtme e Bosnjës dhe faqja e internetit e Komisionit Evropian tregojnë se vendi ka eksportuar mallra në Kosovë në vitin 2017 me vlerë prej 80 milionë euro.
Kostoja e importeve të Bosnjës nga Kosova arriti në 8 milionë euro.
Pas Malit të Zi, Kroacisë, Maqedonisë dhe Serbisë, Kosova është partneri kryesor i eksportit të Bosnjës për këto produkte, sipas Agjencisë së Statistikave të Bosnjës. Qumështi dhe produktet e bulmetit ishin mes pesë eksporteve më të mira boshnjake në Kosovë në vitin 2017, duke i sjellë vendit fitim prej 5.5 milionë euro, sipas të dhënave të Dhomës së Tregtisë së Jashtme të Bosnjës. Qeveria e Kosovës i hoqi të gjitha tarifat e importit për qumështin dhe produktet e bulmetit nga Bosnja në gusht të këtij viti, si pjesë e rregulloreve të CEFTA-s, e cila shihej si një nxitje për prodhuesit e qumështit boshnjak.
“Shumë prodhues të qumështit mbështeteshin në tarifat e shfuqizuara, por tani me tarifat e reja të vendosura, ata do të rishikojnë planet e tyre”, tha për BIRN, Duljko Hasic, një analist i ekonomisë nga Oda e Tregtisë së Jashtme.
Pesë produktet kryesore të eksportit të Bosnjës në Kosovë për nëntë muajt e parë të vitit 2018 ishin hekuri dhe çeliku, me vlerë 20 milionë euro, mishi, peshku dhe butakët, me vlerë rreth 5.5 milionë euro, dhe bulmeti dhe shpezët, me vlerë 4 milionë euro.
Druri dhe produktet e drurit si qymyr druri, të eksportuara gjatë vitit 2018 ishin me vlerë 3.5 milionë euro dhe makineritë dhe pajisjet elektrike kishin vlerë 3 milionë euro, tha Oda e Tregtisë.
“Me tarifat e reja të imponuara ndaj Bosnjës dhe Serbisë, vende të tjera si Mali i Zi ose Maqedonia mund të përfitojnë nga tregu i Kosovës, prandaj është e rëndësishme të gjendet një zgjidhje për këtë situatë sa më parë të jetë e mundur”, tha Hasic.
“Ne [prodhuesit e qumështit] presim lëvizjet e ardhshme nga zyrtarët shtetërorë, ka një premtim nga [Mirko] Saroviç [Ministri i Tregtisë së Jashtme dhe Marrëdhënieve Ekonomike] se kjo mund të zgjidhet së shpejti. Nëse jo, atëherë duhet të rishikohen çmimet, të cilat do të kenë efekte negative”, tha për BIRN, Mehmed Niksiq, kryetar i Shoqatës së Prodhuesve të Qumështit në njësinë e Federatës së Bosnjës.
Bosnja dhe Kosova kanë marrëdhëniet më të varfra dypalëshe në Ballkanin Perëndimor. Ka barriera serioze për të udhëtuar dhe tregtuar midis dy vendeve, kërkesat reciproke për viza, së bashku me mungesën e misioneve diplomatike në Sarajevë dhe Prishtinë.
Kosova të martën vendosi tarifën e re për importet nga Serbia dhe Bosnja duke përmendur “sjelljen negative” ndaj Kosovës, edhe pse Kosova, Bosnja dhe Serbia janë të gjitha pjesë e zonës së tregtisë së lirë CEFTA.
CEFTA e re hyri në fuqi në vitin 2007 dhe përbëhet nga shtatë vende, Shqipëria, Bosnja, Serbia, Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Moldavia. Marrëveshja është hartuar për të stimuluar zhvillimin ekonomik dhe agjendën e anëtarësimit në BE në rajon.
Bosnja dhe Hercegovina është e vetmja ish-republikë jugosllave që nuk e njeh pavarësinë e Kosovës përveç Serbisë, e cila mbetet e ashpër kundër pavarësisë së Kosovës dhe përpjekjeve të saj për të hyrë në organizatat ndërkombëtare, duke pretenduar se Kosova mbetet pjesë e territorit të saj.
