Flamuri i Ukrainës - Foto: Faqja zyrtare e Presidencës ukrainase
Shtetet kufitare me Ukrainën përgatiten për valën e refugjatëve
Rusia nisi një sulm nga tre drejtime në Ukrainë dhe shtetet kufitare po përgatiten për refugjatët që ikin drejt perëndimit.
Shtetet kufitare me Ukrainë – anëtarët e BE-së, Lituania, Letonia, Polonia, Hungaria, Sllovakia dhe Rumania, si dhe Moldavia aspirante për t’u anëtarësuar në BE – kanë njoftuar të gjitha përgatitjet për valën e pritshme të refugjatëve nga Ukraina, ndërsa Rusia nis një pushtim të plotë të vendit.
Në mesditën e së enjtes, tashmë kishte raportime nga Polonia për trenat që mbërrinin në Varshavë plot me ukrainas, me disa që thanë se këto bileta ishin blerë ditë më parë në pritje të një pushtimi rus.
Zëvendësministri polak i Punëve të Jashtme Pawel Szefernaker njoftoi të enjten në mëngjes se Polonia po hap tetë qendra pritjeje për refugjatët ukrainas në dy rajonet më afër kufirit. Në këto vende, refugjatët do të merrnin ushqim, ndihmë mjekësore dhe informacione.
Në javët e fundit, bashkitë polake në të gjithë vendin kanë analizuar kapacitetet e tyre të përkohshme akomoduese që mund të vihen në dispozicion të ukrainasve në rast të një fluksi.
Me mbi një milion ukrainas që jetojnë tashmë në vend dhe me kufirin më të gjatë të BE-së me Ukrainën, Polonia është e sigurt që do të bëhet destinacioni kryesor i ukrainasve që ikin nga luftimet. Raportimet sugjerojnë se familjet ukrainase tashmë po kërkojnë strehim në Poloni.
Në fillim të kësaj jave, përfaqësuesit e Komisionit Evropian vlerësuan se Polonia ishte “mirë e përgatitur” për të pritur refugjatët nga Ukraina dhe premtuan më shumë mbështetje, nëse do të ishte e nevojshme. Komisioni Evropian ka dhënë vetëm vlerësime të paqarta të numrit të ukrainasve që mund të ikin, diku nga 20,000 deri në mbi 1 milion. Politikanët polakë i janë referuar gjithashtu shifrës prej 1 milion si një vlerësim i numrit që ata presin që mund të vijë.
Në të kaluarën, qeveria nacionaliste polake ka qenë e hapur ndaj emigrimit nga vendet e afërta si Ukraina dhe Bjellorusia, edhe pse kundërshtoi ashpër marrjen e njerëzve nga Lindja e Mesme ose Afrika. Ky fakt, si dhe ekzistenca e një komuniteti të fortë dhe të mirë-organizuar ukrainas këtu, do të thotë se refugjatët kanë një shans të mirë për të marrë mbështetje sapo të kalojnë kufirin.
Me raportime për refugjatë ukrainas që grumbullohen në pikat kufitare, Ministria e Brendshme sllovake njoftoi se vendi është gati të strehojë këdo që ikën nga lufta që po zhvillohet nga Rusia në vendin fqinj. Hyrja në Sllovaki do t’u lejohet gjithashtu personave pa pasaportë të vlefshme, nëse kalojnë vlerësimet individuale të kryera nga policia kufitare, tha ministria në një deklaratë. Numri i pikave kufitare do të zgjerohet edhe me të ashtuquajtura “hotspots”-e.
“Mund të hamendësojmë pothuajse me siguri se agresioni rus do të dëbojë shumë ukrainas nga vendi i tyre, kështu që le të tregojmë dhembshuri dhe mirëkuptim për ta”, tha kryeministri sllovak Eduard Heger pas një takimi urgjent të mbajtur të enjten në mëngjes nga Këshilli i Sigurimit i vendit.
Kryeministri shtoi se kushdo që ikën nga lufta, meriton ndihmë sipas ligjit ndërkombëtar. “Sllovakia do t’i përmbahet me përgjegjësi parimeve të humanizmit dhe solidaritetit, ashtu si bënë të tjerët para nesh kur prindërit dhe gjyshërit tanë i largoheshin luftës dhe pushtimit”, tha ai.
Pothuajse të gjitha pikat kufitare me Ukrainën mbetën funksionale që nga mëngjesi i së enjtes, megjithëse koha e pritjes po rritet. Njerëzit prisnin deri në dy orë në pikën kufitare në Vysne Nemecke. Në një pikë tjetër kufitare në Ubla, koha e pritjes u rrit në 240 minuta për trafikun e pasagjerëve dhe 90 minuta për këmbësorët, raportoi TASR.. E vetmja pikë kalimi e mbyllur të enjten në mëngjes ishte kufiri hekurudhor pranë qytetit Cierna nad Tisou, pasi të gjithë trenat e pasagjerëve të nisur për në Ukrainë u ndaluan deri në një njoftim tjetër, njoftoi transportuesi kombëtar hekurudhor.
Ministria e Mbrojtjes e Sllovakisë tha më parë se ishte gati të poziciononte 1,500 trupa për të ndihmuar policinë kufitare në trajtimin e fluksit të refugjatëve nga Ukraina. Ministria e Brendshme konfirmoi gjithashtu se po zgjeronte strehimin e disponueshëm për ata në nevojë.
Qeveria hungareze ka deklaruar se është veçanërisht e interesuar për sigurinë e pakicës hungareze prej 130,000 banorësh që jeton në rajonin Transcarpathian (Zakarpattia Oblast) të Ukrainës jugperëndimore, të cilët mund të vendosin të largohen në Hungari nëse situata përkeqësohet.
Mediat lokale kanë raportuar se njerëzit nga Zakarpattia Oblast tashmë janë nisur drejt Hungarisë, me radhë të gjata në pikat e karburantit përgjatë rrugës. Migration Aid, një OJQ për ndihmë humanitare, shkroi në Facebook se ka një valë masive njerëzish që largohen nga Kievi dhe lëvizin drejt perëndimit, dhe Hungaria duhet të përgatitet për “karvanët e makinave” të refugjatëve që shfaqen në kufi.
Është ende e paqartë nëse Hungaria do të ndryshojë legjislacionin e saj aktual, i cili nuk lejon që refugjatët të kërkojnë azil në vend. Në teori, refugjatët që kërkojnë azil në Hungari duhet të dorëzojnë kërkesat e tyre në ambasadën në Kiev dhe të presin një përgjigje nga autoriteti i imigracionit me bazë në Budapest, përpara se të hyjnë në vend. Kjo padyshim nuk është e realizueshme në situatën aktuale.
Qeveria hungareze njoftoi më herët se do të vendoste trupa në kufirin lindor me detyrën për të ndihmuar çdo refugjat, duke nënkuptuar se qëndrimi tradicional kundër refugjatëve nuk është më i vlefshëm, ose të paktën jo për ata që vijnë nga Ukraina. Ministri i Mbrojtjes Tibor Benko tha më herët se Hungaria po përgatitet të pranojë disa dhjetëra mijëra refugjatë, megjithëse në një dokument të zbuluar nga RTL.hu qeveria nuk përjashton mundësinë e përmbushjes së sfidës së 600,000 njerëzve që vijnë nga Ukraina. Kryetari i bashkisë së Budapestit Gergely Karacsony ka njoftuar gjithashtu se po merr masat për të gjitha përgatitjet e nevojshme për pranimin e refugjatëve.
Ashtu si kolegët e tij të V4, kryeministri çek Petr Fiala tha javën e kaluar se Çekia është e gatshme të ndihmojë duke pranuar refugjatët ukrainas. Ndërsa Çekia është e vetmja nga katërshja që nuk ndan një kufi me Ukrainën, Praga ka thënë gjithashtu se do të dërgojë njësi policore për të ndihmuar kontrollin e kufirit lindor të Sllovakisë. Ndryshe nga refugjatët nga vendet e shkatërruara nga lufta më larg, ukrainasit ka të ngjarë të jenë përgjithësisht të mirëpritur nga shoqëria çeke, thonë OJQ-të.
Presidentja e Moldavisë Maia Sandu tha të enjten se Moldavia do të vendosë një gjendje të jashtëzakonshme dhe se ishte e gatshme të pranonte dhjetëra mijëra njerëz që vijnë nga Ukraina fqinje. Dhjetëra makina ishin tashmë në radhë në kufirin midis Ukrainës dhe Moldavisë, sipas mediave lokale./BalkanInsight
