Gjermania me plane serioze për ta bërë ushtrinë e saj 'të përshtatshme për luftë'
Kthimi i konfliktit të armatosur në shkallë të plotë në Europë ka bërë që Gjermania ta riformulojë në mënyrë dramatike politikën e saj të sigurisë.
Me Rusinë dhe Ukrainën ende të ngecur në luftime pas gati dy vjetësh dhe pas një konflikti të madh izraelito-palestinez në zhvillim e sipër, Bashkimi Europian dhe NATO po ndiejnë rrugën e tyre drejt një rendi të ri kaotik të sigurisë botërore – dhe ekonomia më e madhe e Europës po i trondit idetë dekada të vjetra mbi atë se çfarë është në të vërtetë ushtria e saj.
Kur nisi fillimisht lufta në Ukrainë, Gjermania fillimisht ishte e kujdesshme duke i ofruar Kievit furnizime të drejtpërdrejta ushtarake. Por menjëherë pas psuhtimit rus, kancelari Olaf Scholz i riformuloi detyrimet morale të Gjermanisë për të ndihmuar në rezistimin e agresionit rus në terma dramatikë.
Në fjalimin e tij të ashtuquajtur Zeitenzëende ose “pikëkthesa” drejtuar Bundestag-ut, ai e përshkroi “luftën e Putinit” në Ukrainë si një luftë që e rrezikon kthimin në ditët e errëta të Europës para viteve 1940, duke aluduar në historinë e Gjermanisë ndërsa u bëri presion parlamentarëve për të mbështetur dërgesa e armëve dhe e furnizimeve për një aleat jo anëtar të BE-së, dhe jo-NATO.
Fjalimi i Scholz ishte një pikë kthese e madhe jo vetëm në konfliktin e Ukrainës, por në mënyrën e qeverisë gjermane për ta diskutuar strategjinë ushtarake, e cila duke pasur parasysh historinë e vendit deri në vitin 1945 ka qenë prej kohësh një temë e vështirë. Deri në vitet e fundit, kontributi për sigurinë botërore nëpërmjet NATO-s në vend të rritjes së njëanshme të fuqisë ushtarake gjermane ka rezultuar i mjaftueshëm për ta shmangur rihapjen e diskutimeve të sikletshme rreth asaj se çfarë mund të thotë një Gjermani “e fortë” për Europën.
Që nga fjalimi i Zeitenzwende, kontributet e Gjermanisë në Ukrainë janë karakterizuar me ndalesa të kohë pas kohshme, me ankesa nga Kievi dhe partnerë të tjerë europianë se Berlini nuk po ecën aq shpejt sa për t’i përmbushur premtimet e tij.
Por me ukrainasit që po përpiqen ta shtyjnë Rusinë në frontin e tyre të rëndësishëm juglindor, Gjermania po përpiqet t’i shtyjë gjërat më tej. Dhe ministri i mbrojtjes i Scholz, Boris Pistorius, tani po flet për qëndrimin e mbrojtjes së Gjermanisë në terma të ndryshëm nga çdo gjë që është dëgjuar që kur ky vend u ribashkua në vitin 1990.
Gati për të luftuar
Sipas ekspertes gjermane të politikës së sigurisë Minna Ålander, me seli në Institutin Finlandez të Çështjeve Ndërkombëtare, fjalët e Pistorius janë pritur me një farë habie, si dhe me kundërshtime nga e majta e partisë së tij, Social Demokratët. Shumë nga kolegët e tij të partisë ndajnë një neveri të thellë ndaj normalizimit të luftës dhe janë të alarmuar që Pistorius është gati të flasë në këto kushte.
Megjithatë, ajo i tha gjithashtu Euronews se problemet strukturore me të cilat përballet Bundeswehri janë thjesht shumë serioze që qeveria t’i shmangë duke pasur parasysh premtimet që ajo tashmë i ka bërë.
“Gjermania po përballet me sfida në përmbushjen e angazhimit të saj për të dërguar një brigadë prej 4,000 trupash në Lituani, pasi Bundeswehr-it aktualisht i mungon kapaciteti për ta ngritur atë. Ka një ndjenjë të zvogëlimit të vrullit pas premtimeve fillestare dhe mund të duhen disa vite që brigada të jetë plotësisht e pajisur dhe e pajisur,” thotë Ålander duke shtuar se “kjo situatë po i bën presion Gjermanisë, si për përmbushjen e zotimeve, ashtu edhe për ruajtjen e prestigjit.”
Sipas saj, Gjermania ka bërë premtime ambicioze për kontingjentet e trupave, duke përfshirë 30,000 trupa, 85 anije dhe avionë, por çështjet strukturore dhe joefikasiteti brenda Bundeswehr-it duhet të adresohen përtej investimeve financiare.
Koha për të paguar
Angazhimi i Gjermanisë për të përmbushur kërkesat e NATO-s për shpenzime për të ndarë të paktën 2% të PBB-së vjetore për mbrojtjen. Historikisht, Gjermania nuk e ka përmbushur këtë detyrim, por në një fjalim të fundit, Ministri i Financave Scholz u zotua të përmbushë objektivin në vitet 2020 dhe 2030.
Kërkesa për shpenzimet e NATO-s është thelbësore për legjitimitetin e aleancës dhe adresimi i mungesës në shpenzimet e anëtarëve evropianë të NATO-s ishte një shqetësim gjatë presidencës së Donald Trump. Trump e kishte kritikuar Gjermaninë për mospërmbushjen e objektivit të shpenzimeve dhe kishte kërcënime për tërheqjen e trupave nga vendi.
Me Trump duke konsideruar një tjetër kandidim presidencial, ka paralajmërime se ai mund të vazhdojë me tërheqjen e SHBA-së nga NATO nëse rizgjedhet si president i SHBA-ve.
Pasojat e mundshme mund të shihen nëse Gjermania, ekonomia e dytë më e madhe e NATO-s, nuk arrin t’i përmbushë detyrimet e saj duke mos ndarë të paktën 2% të PBB-së së saj vjetore për mbrojtjen.
Nëse Gjermania nuk i përmbush këto angazhime deri në kohën e riinaugurimit potencial të Trump në janar të vitit 2025, kjo mund ta bëjë një tërheqje të NATO-s më të pranueshme për Partinë Republikane gjithnjë e më izoluese. Një tërheqje e SHBA nga NATO do ta prishte rendin e sigurisë së Evropës në një moment të pasigurt.
Konflikti në Ukrainë nuk është faktori i vetëm që kontribuon në peshën e situatës; Sulmi i Hamasit dhe lufta e Gazës gjithashtu kanë ndikuar ndjeshëm në shoqërinë dhe politikën gjermane. Ka një zhvendosje drejt retorikës së krahut të djathtë, veçanërisht në lidhje me migracionin, dhe një pranim se Europa mund të përballet me më shumë konflikte të mundshme ndërkohë që shpërbëhet rendi i vjetër i sigurisë./Euronews
Përgatiti: Nuhi Shala
