Studimi: Një aspirinë ditore mund të çojë në anemi tek të moshuarit
Aspirina është një nga ilaçet më të përdorura në SHBA. Studimet tregojnë se më shumë se 40% e të rriturve të moshës 60 vjeç e lart përdorin një aspirinë çdo ditë për ta parandaluar mpiksjen e rrezikshme të gjakut që mund të çojë në një sulm në zemër ose goditje në tru.
Vitet e fundit, ekspertët janë tërhequr nga përdorimi i përgjithshëm i terapisë me aspirinë për të gjithë të moshuarit, megjithatë, studimet treguan se ajo mbartte një rrezik në rritje të gjakderdhjes së madhe që ka shumë të ngjarë ta tejkalonte çdo përfitim në parandalimin e sulmeve të para në zemër ose goditjeve në tru. Megjithatë, rekomandohet ende në disa raste për njerëzit që kanë pasur një sulm në zemër ose goditje në tru, për ta parandaluar një tjetër.
Për shkak se aspirina mund të kontribuojë në rrezikun e gjakderdhjeve të mëdha si aneurizmat, studiuesit donin të dinin nëse ajo mund të jetë gjithashtu një faktor në humbjen më delikate të gjakut: llojin që mund të çojë në anemi ose ulje të oksigjenit në gjak.
Anemia është një tjetër problem i madh tek të moshuarit, megjithëse ndoshta i nënvlerësuar në krahasim me sulmet në zemër dhe goditjet në tru. Studimet tregojnë se 30% e të rriturve 75 vjeç e lart në mbarë botën janë anemikë dhe anemia në përgjithësi është e lidhur me shëndet më të keq – duke përfshirë lodhjen, probleme me kujtesën dhe të menduarit, depresionin dhe një rrezik të shtuar të vdekjes.
Një studim i publikuar në Annals of Internal Medicine përcolli më shumë se 18,000 të rritur që ishin 65 vjeç e lart nga SHBA dhe Australia. Gjysma merrte 100 miligramë aspirinë në ditë – një dozë e ulët – ndërsa gjysma tjetër merrte një hap placebo (placebo: një hap ose substancë që i jepet një pacienti si një ilaç, por që nuk ka efekt fizik tek pacienti). Studiuesit i përcollën ata për rreth pesë vjet. Pjesëmarrësit e studimit kishin vizita vjetore te mjekët dhe teste gjaku për hemoglobinën dhe ferritinën, një proteinë në qelizat e gjakut që ruan hekurin.
Ata panë një ndryshim të vogël, por të dukshëm. Të rriturit që merrnin aspirinë kishin 20% më shumë gjasa të ishin anemikë sesa ata që nuk e merrnin atë. Bazuar në rezultatet e tyre, studiuesit vlerësuan se 24% e të moshuarve në grupin e përditshëm të aspirinës do të zhvillonin anemi brenda pesë viteve, krahasuar me 20% të atyre në grupin placebo.
Ata që merrnin aspirinë ditore kishin gjithashtu nivele pak më të ulëta të hemoglobulinës dhe ferritinës, të cilat ndihmojnë qelizat e gjakut ta mbajnë oksigjen.
Dallimi mbeti edhe kur studiuesit rregulluan të dhënat e tyre për ta llogaritur kancerin dhe ngjarjet e mëdha të gjakderdhjes gjatë studimit, dhe për dallimet e tjera midis pjesëmarrësve si mosha, gjinia, diabeti, sëmundja e veshkave dhe përdorimi i ilaçeve anti-inflamatore josteroide, ose NSAIDs.
Studimi nuk ka shqyrtuar se si aspirina mund të kontribuojë në anemi, por autorët e këtij studimi kanë një ide se si mund të ndodhë. Aspirina e bën më të vështirë mpiksjen e gjakut sepse i mban trombocitet të mos ngjiten së bashku. Gjithashtu e bllokon dhe enzimën e quajtur Cox-1, e cila është e rëndësishme për mirëmbajtjen e shtresës së brendshme të stomakut dhe zorrëve. Me këtë pengesë mbrojtëse të dëmtuar, është më e lehtë që sasi të vogla gjaku të rrjedhin nga zorrët me kalimin e kohës, duke shkaktuar përfundimisht anemi.
Studiuesit kanë shkruajtur se për shkak se ata e e kanë parë këtë efekt në shumë grupe të ndryshme, pavarësisht nga shëndeti i tyre themelor, ka të ngjarë të jetë një shqetësim më i madh për njerëzit që kanë rreziqe të tjera për anemi, të tilla si sëmundjet inflamatore siç janë artriti ose pamjaftueshmëria kronike renale.
Ata thonë se mjekët duhet ta konsiderojnë monitorimin më të ngushtë të niveleve të hemoglobinës së pacientëve të tyre nëse ata kanë faktorë të shumtë rreziku, përfshirë përdorimin e aspirinës./CNN
Përgatiti: Nuhi Shala
