Hulumtimi i ri - Si ndikon kafeja dhe çaji tek të rriturit me diabet

Një studim i ri ka zbuluar se për personat të diagnostifikuar me diabet të tipit 2, konsumimi i më shumë kafesë, çajit ose ujit të thjeshtë mund ta ulë rrezikun e vdekjes së parakohshme nga ndonjë shkak me rreth 25%.

Megjithatë, pirja e më shumë pijeve të ëmbla me sheqer e rrit rrezikun e sëmundjeve të zemrës me 25% dhe rrezikun e vdekjes nga një sulm në zemër ose një ngjarje tjetër kardiovaskulare me 29%, thotë studimi i lartcekur. Hulumtimet kanë treguar se sëmundja kardiovaskulare është shkaku më i zakonshëm i vdekjes për njerëzit me diabet të tipit 2.

“Disa pije janë absolutisht më të dobishme se të tjerat, në varësi të llojit të pijeve që krahasohen,” ka thënë autori i studimit Qi Sun, profesor i asociuar i të ushqyerit dhe epidemiologjisë në Harvard T. H., Shkollën e Shëndetit Publik Chan në Boston.

“Bazuar në studimin tonë, unë do ta rendis kafen e zezë, çajin pa sheqer dhe ujin e thjeshtë më lart se qumështi me pak yndyrë, lëngjet e frutave ose pijet e ëmbëlsuara artificialisht”, shtoi ai.

“Pijet e ëmbëlsuara me sheqer, si koka kola, lëngjet e frutave që janë të pasura me sheqer dhe qumështi me yndyrë të plotë që është i pasur me yndyrë të ngopur, janë faktorë rreziku të njohur për zhvillimin e diabetit të tipit 2 dhe sëmundjeve të parakohshme kardiovaskulare”.

Studimi, i botuar të mërkurën në revistën BMJ, i analizoi të dhënat dietike të gati 15,500 të rriturve me diagnozë të diabetit të tipit 2, të cilët ishin pjesë e Studimit të Shëndetit të Infermierëve dhe Studimit Pasues të Profesionistëve Shëndetësor në Shtetet e Bashkuara.

Gati 75% e të anketuarve në studim ishin gra me një moshë mesatare 61 vjeç. Çdo dy deri në katër vjet për një mesatare prej 18 vjetësh, pjesëmarrësit në studim iu përgjigjën pyetjeve në lidhje me konsumin e tetë llojeve të ndryshme të pijeve – pije të ëmbëlsuara artificialisht, kafe, fruta, lëngje, qumësht me pak yndyrë dhe të plotë, ujë të thjeshtë, çaj dhe pije të ëmbla me sheqer.

Shembuj të pijeve të ëmbla me sheqer përfshinin pijet e gazuara me kafeinë, pijet e gazuara pa kafeinë, grumbujt e frutave, limonadat dhe pijet e tjera frutash. Më shumë se një pije e tillë në ditë konsiderohej një nivel i lartë përdorimi; konsumi i ulët ishte më pak se një pije e ëmbëlsuar me sheqer në muaj.

Më shumë se një filxhan në ditë është sasi e lartë

Studimi përcaktoi një konsum të lartë të kafesë (të pakofeinuar dhe pa kafeinë) si katër filxhanë në ditë, çaj si dy filxhanë në ditë, ujë si pesë gota në ditë dhe qumësht me pak yndyrë si dy gota në ditë. Një sasi e ulët për çdo pije ishte më pak se një filxhan ose gotë në muaj.

Analiza tregoi se njerëzit që pinin më shumë pije të ëmbla me sheqer kishin një rrezik 20% më të lartë të vdekjes nga çdo shkak krahasuar me ata që konsumonin më pak. Vdekja nga një ngjarje e lidhur me kardiovaskulare, si sulmi në zemër, u rrit me 29%, zbuloi studimi.

Rreziku i vdekjes së hershme u rrit me 8% për çdo shërbim shtesë në ditë.

Konsumimi i sasive të larta të kafesë, çajit, ujit dhe qumështit me pak yndyrë, nga ana tjetër, u shoqërua me vdekshmëri më të ulët në krahasim me pirjen e një sasie të ulët, sipas studimit. Kishte një rrezik 26% më të ulët të vdekjes së hershme të lidhur me pirjen e kafesë, 21% për çajin, 23% për ujin e thjeshtë dhe 12% për qumështin me pak yndyrë.

Duke i shikuar në mënyrë specifike sëmundjet kardiovaskulare, të dhënat treguan se një konsum më i lartë i kafesë shoqërohej me një ulje prej 18% të rrezikut të sëmundjeve të zemrës. Studimi zbuloi se pirja e qumështit me pak yndyrë zvogëlon shanset për të pasur probleme me zemrën me 12%.

Ndryshimi ndihmon

Kishte disa lajme të mira për njerëzit që konsumonin shumë pije të ëmbla me sheqer përpara se të diagnostikoheshin me diabet të tipit 2. Kur këto pije të ëmbla u zëvendësuan me kafe ose pije artificiale pa kalori pas diagnozës, rreziku i vdekjes së hershme ra ndjeshëm, zbuloi studimi i lartcekur.

Kur pijet e ëmbëlsuara me sheqer dhe ato artificiale pa kalori u zëvendësuan me kafe, çaj, ujë të thjeshtë dhe qumësht me pak yndyrë, ekzistonte një rrezik edhe më i ulët i sëmundjeve të zemrës dhe vdekjes nga çdo shkak.

Nuk ka pasur të dhëna për llojet e çajit (i zi, jeshil, bimor ose fruta) të konsumuar gjatë studimeve dhe nuk ka pasur informacion nëse pjesëmarrësit shtonin sheqer në kafe ose çaj. Mungesa e të dhënave për këtë aditiv të zakonshëm do të thotë se “efektet krahasuese shëndetësore të pijeve të nxehta të pa ëmbëlsuara dhe të ëmbla mbeten të paqarta”, ka shkruar në një editorial shoqërues Nita Forouhi, udhëheqëse e programit dhe hetuese e epidemiologjisë ushqimore në Universitetin e Kembrixhit në Mbretërinë e Bashkuar.

Studimi ishte vëzhgues, kështu që gjetjet nuk mund të shihen përmes objektivit të shkakut dhe pasojës. Megjithatë, autorët “kryen një koleksion të detajuar dhe të përsëritur të të dhënave dietike, i përcollën pjesëmarrësit për gati dy dekada, aplikuan rregullime gjithëpërfshirëse për faktorët ngatërrues dhe kryen 12 analiza të ndryshme të ndjeshmërisë”, thotë Forouhi, i cili nuk ishte i përfshirë në studim.

“Rasti për shmangien e pijeve të ëmbla me sheqer është bindës”, thotë ajo. “Përzgjedhja e pijeve është e një rëndësie të qartë”./CNN

Përgatiti: Nuhi Shala

(Shënim: Titulli i përkthyer nga origjinali është edituar në ora 14:46 – 20-04.2023)