Lufta në Ukrainë: Dita 25

Ka vazhduar edhe sot, të 25-tën ditë me radhë lufta ndërmjet Rusisë dhe Ukrainës e cila nisi kur Rusia dërgoi dhjetëra mijëra trupa në Ukrainë me 24 shkurt duke nisur në këtë mënyrë pushtimin e Ukrainës me qëllim të degradimit të kapaciteteve ushtarake të përfshira atje si dhe të çrrënjosjes së personave që Rusia i ka quajtur nacionalistë të rrezikshëm.

Presidenti rus, Vladimir Putin e ka quajtur këtë ofenzivë ushtarake si një operacion “special” për “çmilitarizimin dhe denacifikimin” e Ukrainës.

Veprimi i Kremlinit ka nxitur zemërim dhe është dënuar në gjithë botën.

Shtetet e Bashkuara dhe aleatët janë përgjigjur me sanksione të ashpra kundër Moskës duke e dënuar sulmin dhe u zotuan se do ta mbajnë Rusinë përgjegjëse për këtë luftë.

Ndërkohë, edhe gjatë ditës së shtunë, qyteti port jugor i Ukrainës, Mariupol, ishte sërish vendi i luftimeve intensive, ndërsa forcat ruse bombarduan qytetin, duke dëmtuar një fabrikë të madhe çeliku. Një oficer i policisë lokale iu lut Perëndimit për ndihmë, duke thënë se Mariupol është “fshirë nga faqja e dheut”.

Mariupol ka qenë vendi i disa prej vuajtjeve më të mëdha të luftës. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy tha herët të dielën se ajo që forcat ruse i bënë qytetit paqësor prej 430,000 banorësh “është një terror që do të mbahet mend për shekujt në vazhdim”.

Në fjalimin e tij të natës drejtuar kombit ukrainas, Zelenskyy tha se Ukraina është e interesuar për paqen dhe se bisedimet e vazhdueshme me Rusinë “nuk janë të thjeshta apo të këndshme, por janë të nevojshme”. Ai ka kërkuar të takohet drejtpërdrejt me presidentin rus Vladimir Putin, por një takim i tillë nuk ka ndodhur dhe nuk dihet nëse do të ndodhë ndonjëherë.

Në qytetin e Mykolaiv, ekipet e shpëtimit kërkuan të shtunën rrënojat e një kazerme detare që u shkatërrua nga një sulm i dukshëm me raketa një ditë më parë. Nuk është e qartë se sa marinsa ishin brenda në atë kohë, por një zyrtar i lartë ushtarak ukrainas, i cili foli me The Neë York Times në kushte anonimiteti për të zbuluar informacione të ndjeshme, vlerësoi se rreth 40 marinsa janë vrarë.

Rreth Kievit, periferitë veriperëndimore të Bucha, Hostomel, Irpin dhe Moshchun ishin nën zjarr të shtunën, sipas administratës rajonale të Kievit. Ai tha se Slavutich, 165 kilometra në veri të kryeqytetit, ishte “plotësisht i izoluar”.

Më shumë se 6,000 njerëz kanë qenë në gjendje të evakuoheshin përgjatë tetë nga 10 korridoret humanitare të shtunën, tha zëvendëskryeministrja Iryna Vereshchuk. Kjo shifër përfshinte 4,128 njerëz nga Mariupoli, të cilët u dërguan në qytetin juglindor të Zaporizhzhia.

Ushtria ruse raportoi të shtunën se ka përdorur raketën e saj më të fundit hipersonike për herë të parë në luftime. Një zëdhënës i Ministrisë së Mbrojtjes ruse, gjeneralmajor Igor Konashenkov, tha se raketat Kinzhal shkatërruan një magazinë nëntokësore që ruan raketa dhe municione të aviacionit ukrainas në rajonin perëndimor të Ukrainës Ivano-Frankivsk.

Pentagoni tha se Shtetet e Bashkuara nuk mund të konfirmojnë se rusët kanë përdorur një raketë hipersonike.

Ministria britanike e mbrojtjes tha se Forcat Ajrore të Ukrainës dhe forcat e mbrojtjes ajrore “po vazhdojnë të mbrojnë në mënyrë efektive hapësirën ajrore të Ukrainës”. Ushtria britanike tha se forcat ruse ende nuk kanë arritur të marrin kontrollin mbi hapësirën ajrore të Ukrainës. Një vlerësim i inteligjencës i ofruar nga Ministria e Mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar tha se Rusia ka dështuar të fitojë epërsi ajrore mbi Ukrainën dhe është kryesisht e varur nga armët e ndalimit, “të nisura nga siguria relative e hapësirës ajrore ruse për të goditur objektivat brenda Ukrainës”.

Russia dhe Ukraina kanë zhvilluar disa raunde negociatash, por mbeten të ndara rreth çështjeve kryesore. Moska dëshiron çmilitarizimin e Ukrainës dhe Kievi po kërkon garanci sigurie.

Sekretarja e Jashtme britanike, Liz Truss, e akuzoi Putinin se po i përdorte bisedimet si një “perde tymi” ndërkohë që forcat e tij po rigrupohen. “Ne nuk shohim ndonjë tërheqje serioze të trupave ruse apo ndonjë propozim serioz në tryezë”, tha ajo për Times të Londrës.

Zelenskyy tha se ai diskutoi rrjedhën e bisedimeve me presidentin francez Emmanuel Macron të shtunën. Ai tha: “Ukraina ka kërkuar gjithmonë një zgjidhje paqësore. Për më tepër, ne jemi të interesuar për paqen tani.”

Ndërkohë, Putin foli me telefon të shtunën me kryeministrin e Luksemburgut Xavier Bettel. Kremlini tha se Putin i “përshkroi vlerësimet themelore të rrjedhës së bisedimeve midis përfaqësuesve rusë dhe ukrainas”.

Mijëra refugjatë nga Ukraina pritën në radhë të gjata në kryeqytetin polak të Varshavës për t’i marrë dokumentet lokale të identifikimit që do t’i lejojnë ata ta vazhdojnë jetën e tyre.

Refugjatët filluan të rreshtohen pranë Stadiumit Kombëtar të Varshavës brenda natës për të marrë kartat e identitetit PESEL që do t’i lejojnë ata të punojnë, të shkollohen dhe ta marrin kujdes mjekësor ose përfitime sociale për 18 muajt e ardhshëm.

Nga mesi i mëngjesit të së shtunës, shumëve iu tha të ktheheshin një ditë tjetër sepse kërkesa ishte shumë e lartë.

Polonia ka pranuar më shumë se 2 milionë refugjatë nga Ukraina – pjesa më e madhe e më shumë se 3.3 milionë njerëzve që OKB thotë se janë larguar qyshkur Rusia e pushtoi Ukrainën më 24 shkurt. Qindra mijëra rfugjatë të tjerë kanë hyrë në Hungari, Sllovaki, Moldavi dhe Rumani.

Një delegacion dypartiak i ligjvënësve amerikanë që e vizituan Poloninë u ndal në qendrat e pritjes të shtunën. Grupi prej shtatë anëtarësh i udhëhequr nga Rep. Stephen Lynch, një demokrat nga Massachusetts, komplimentoi gatishmërinë e popullit polak për t’i pranuar refugjatët. Disa polakë i kanë mirëpritur refugjatët në shtëpitë e tyre.

Numri i civilëve të vrarë është e vështirë të përcaktohet në mënyrë të saktë. Zyra e OKB-së për të drejtat e njeriut thotë se ka regjistruar gjithsej 816 të vdekur civilë dhe 1,333 lëndime civile që nga fillimi i luftës, megjithëse beson se shifrat janë në të vërtetë shumë më të larta.

Zyra e Prokurorit të Përgjithshëm të Ukrainës raportoi të shtunën se 112 fëmijë janë vrarë që nga fillimi i luftimeve. Më shumë se 140 fëmijë janë plagosur.

Dhjetëra civilë u vranë dhe u plagosën si rezultat i sulmeve gjatë 24 orëve të fundit vetëm në rajonin lindor të Donetskut, tha policia ukrainase të shtunën. Të paktën 37 ndërtesa banimi dhe objekte infrastrukturore u dëmtuan në sulmet në tetë qytete dhe fshatra.

Zelensky iu drejtua popullit zviceran përmes video-lidhjes duke i bërë thirrje Zvicrës që të ndërmarrë veprime të mëtejshme kundër Rusisë. Ai veçoi kompaninë zvicerane Nestle, e cila ndryshe nga shumë brende të tjera të mëdha, nuk është larguar nga tregu rus. “Kompania juaj që refuzon të largohet nga Rusia. Edhe tani – kur ka kërcënime nga Rusia për vendet e tjera evropiane. Jo vetëm për ne. Kur ka edhe shantazh bërthamor nga Rusia,” tha ai./The Associated Press, CNN