Sa ditë pasi mori detyrën Pal Lekaj si ministër u nënshkrua marrëveshja për zgjatjen e afatit të përfundimit të punimeve, flet Eset Berisha

Këshilltari politik i Pal Lekajt derisa ishte ministër i Infrastrukturës, Eset Berisha, ka thënë se vetëm 12-13 ditë pasi Lekaj mori detyrën ka nënshkruar zgjatjen e afatit të përfundimit të punimeve pasi kishte presion brenda ministrisë.

“Pal Lekaj ka ardhë në zyrë diku me 9 ose me 10 shtator 2017, me 27 shator 2017 është nënshkruar zgjatja. Më pak se 12-13 ditë si rezultat i presionit të jashtëzakonshëm i cili ka qenë në Ministrinë e Infrastrukturës për t’u nënshkruar zgjatja”- tha Eset Berisha në emisionin KallxoPernime me Jeta Xharrën.

I pyetur nga redaktori menaxhues i KALLXO.com, Kreshnik Gashi se “prej kujt ka ardhë ky presion?”.

“Ky presion ka ardhë nga kontrata me “Bechtel & Enka pas i që kontrata i ka paraparë 44  muaj afat për përfundimin e autostradës për 600 milionë euro. Deri në shtator të vitit 2017 diku janë shpenzuar diku rreth 300 milionë euro, gjysma e parave nuk ju kanë dhënë ‘Bechtel & Enka'”. – u përgjigj Berisha në pyetjen e Gashit.

Berisha tutje shtoi se zgjatja e afatit të përfundimit të punimeve ka pasur të bëjë vetëm me kohëzgjatjen dhe nuk janë të përcaktuara modalitete të tjera.

Këshilltari politik tutje tha se mosalokimi i mjaftueshëm i mjeteve buxhetore nga Qeveritë e kaluar i ka dhënë të drejtë kompanisë ndërtuese që të paraqes kërkesën për zgjatjen e afatit për t’i përfunduar punët në vendin ku ishin përcaktuar.

Eset Berisha është dënuar me 3 vite e 3 muaj dënim me burgim nga Departamenti Special i Gjykatës së Prishtinës me 31 janar 2024, ndërsa të njëjtit i’u ndalua ushtrimi i funksioni në administratë publike për tre vite, dënim i cili do të ekzekutohet kur vendimi të marrë formën e prerë.

Gjykata ka shpallur fajtor dhe ka dënuar ish-ministrin e Infrastrukturës, Pal Lekaj me 3 vjet e 8 muaj burgim dhe me dënim plotësues prej 3 vjet e 6 muaj ndalim i ushtrimit të funksionit në administratë publike.

Sekretari i përgjithshëm i Ministrisë së Infrastrukturës për kohën kur ishte ngritur aktakuza, Nebih Shatri dhe drejtori i prokurimit publik në këtë ministri, Besim Tahiri ,janë dënuar secili me nga një vit e tetë muaj burg dhe me dënim plotësues prej 2 vitesh ndalim ushtrimit të funksionit në administratë publike.

Rasti i 53-milionëshit – detaje nga aktakuza për Pal Lekajn, Eset Berishën dhe të tjerët

Prokuroria kishte kërkuar dënim maksimal për të akuzuarit kurse mbrojtja lirimin e të pandehurve në seancën kur janë thënë fjalët përfundimtare.

Prokuroria Speciale më 4 shkurt të vitit 2022 kishte ngritur aktakuzë ndaj ish-ministrit të Infrastrukturës Pal Lekaj, këshilltarit të tij politik Eset Berisha; sekretarit të përgjithshëm të Ministrisë së Infrastrukturës, Nebih Shatrit dhe drejtorit të prokurimit në këtë ministri, Besim Tahirit, lidhur me ekzekutimin e 53 milionë eurove për kompaninë “Bechtel & Enka”, e cila ishte kontraktuar për ta ndërtuar autostradën “Arbën Xhaferi”

Sipas aktakuzës, Pal Lekaj, Nebih Shatri dhe Besim Tahiri me dashje i kanë tejkaluar kompetencat e tyre dhe nuk i kanë përmbushur detyrat e tyre zyrtare me datë 29 shatator të vitit 2017.

Sipas prokurorisë, keqpërdorimi ka ndodhur në momentin kur të lartcekurit kanë nënshkruar marrëveshjen për shtyrjen e afatit të përfundimit të punimeve për 347 ditë të tjera, për autostradën “Arbën Xhaferi” apo e njohur si R6.

Përfundimi i autostradës me kontratën bazë e cila ishte lidhur në vitin 2014, parashihej të përfundonte më 18 janar të vitit 2018, kurse me marrëveshjen e re të lidhur nga të pandehurit, kontrata tashmë do të përfundonte në fund të muajit  dhjetor të vitit 2018.

Kjo marrëveshje, sipas prokurorisë, nga të pandehurit ishte lidhur pa kosot financiare që ishte në kundërshtim me ligjin e prokurimit publik dhe me Statutin dhe Kodin e Sjelljes të Komitetit Drejtues Ndërministror. Duke mos përcaktuar koston në marrëveshje, prokuroria thotë që të pandehurit i kanë lënë rrugën hapur kompanisë “Bechtel & Enka” që të paraqesë kërkesë për pagesë.

Tutje, aktakuza thotë se Lekaj kishte angazhuar këshilltarin e tij politik, Eset Berishën që të merret me negociatat me kompaninë “Bechtel & Enka” për ta caktuar vlerën e marrëveshjes, të cilën e kishin lënë të hapur. Sipas pretendimeve të organit të akuzës, Pal Lekaj këtë veprim e ka bërë pa pasur pëlqimin e Komitetit Drejtues Ndërministror.

Kjo kërkesë në vlerë prej 63 milionë euro ishte paraqitur më 27 nëntor 2017, pastaj sipas prokurorisë ishte zbritur në vlerë prej 53 milionë euro pas bisedimeve që kishte zhvilluar Berisha me kompaninë ndërtuese. E që me rekomandim të komitetit Drejtues Ndërministror, Qeveria e Kosovës e kishte aprovuar kërkesën në qershor të vitit 2018.

Sipas aktit akuzues, organet kompetente për zhvillimin bisedimeve, marrjen e vendimit dhe përcaktimin e kostos financiare lidhur me këtë projekt e kishin, Komiteti Drejtues Ndërministror i cili Kryesohej nga Pal Lekaj dhe Njësia për Implementimin e Projektit.

Sipas prokurorisë pagesa për shumën prej 53 milionë eurove ishte në kundërshtim të plotë me rekomandim e kompanisë mbikëqyrëse të projektit e cila ishte kontraktuar nga Ministria e Infrastrukturës, “Hill International”. Sipas këtij rekomandimi të bërë në vitin 2017 nga “Hill International” kishte thënë që shuma e vetme që do duhej t`i paguhej kompanisë ndërtuese ishte 14,778,654.87 euro krahas dy kërkesave të tjera që ishin 36.3 milionë euro tjera në emër të pajisjeve dhe 10 milionë të tjera në emër të pengimit për realizimin e projektit (dy kërkesat e fundit, “Hill” i kishte konsideruar si të pa bazuara).  Këtë rekomandim sipas Prokurorisë e kishin shpërfillur të akuzuarit Pal Lekaj dhe Eset Berisha.

Këtë opinion prokuroria thotë që Pal Lekaj nuk e ka prezantuar fare në mbledhjet e KDNM-së,  të mbajtura për këtë arsye.

Përmbajtja e aktakuzës vazhdon duke treguar se si Pal Lekaj dhe këshilltari i tij, Eset Berisha kishin kërkuar nga drejtori i departamentit Ligjor të Ministrisë së Infrastrukturës, Avdi Kamerolli ndryshimi  e opinionit ligjor që e kishte përpiluar më herët lidhur me këtë rast.

“Opinione sqaruese të tjera konsideroj se mund të japin personat përgjegjës për menaxhimin e kontratës dhe kompania mbikëqyrëse “Hill International” dhe Departamenti i prokurimit Publik si nënshkrues i kontratës të cilët posedojnë njohuri të specializuar”- përshkruhet të ketë qenë formulimi i opinionit paraprak ligjor nga Avdi Kamerolli më datë 01.06.2018 me numër protokolli 5124.

Pas presionit që përshkruhet në aktakuzë të ketë pasur drejtori i zyrës ligjore Avdi Kamerolli, nga Eset Berisha [përmes dërgimit të një draft opinioni të shkruar në email] dhe Pal Lekaj,  ka hartuar një version të ri të opinionit ligjor duke e hequr emrin e kompanisë mbikëqyrëse “Hill International” duke e lënë si kompetente për opinionet shtesë vetëm Departamentin e Prokurimit në kuadër të MI.

Kështu Pal Lekaj si kryesues i KDNM-së duke fshehur dhe mos paraqitur para anëtarëve të tjerë të këtij komitetit gjendjen reale {respektivisht opinionin e kompanisë “Hill International”}, e duke i prezantuar tashmë opinionin e ndryshuar të Avdi Kamerollit të të njëjtës datë 01.06.2018 por që mban numër tjetër të protokollit 5142, i ka shtyrë anëtarët e Komitetit Drejtues Ndërministror që të rekomandojnë te Qeveria e Kosovës që të aprovojë kërkesën e “Bechtel & Enkës” për të i’u paguar shuma prej 53 milionë eurove ashtu siç kishin kërkuar.

Duke mos përfillur opinionin e “Hill International” që parashihte pagesë për “Bechtel & Enka” për vetëm 14,778,654.87 euro,  më të cilin vlerësim ishte pajtuar edhe kompania në fjalë, sipas prokurorisë, më aprovimin e pagesës prej 53 milionë euro, buxhetit të Kosovës i është shkaktuar dëm në vlerë prej 38 milionë euro.

Prokuroria ka ardhur në përfundim se katër të akuzuarit në bashkëkryerje kanë keqpërdorur detyrën zyrtare.

Por, në bazë të përshkrimit në dispozitat të aktakuzës dhe aktvendimit të prokurorit të shtetit të datës 7 gushtit të vitit 2019, thuhet se i pandehuri Eset Berisha ka ushtruar ndikim tek drejtori i zyrës ligjore Avdi Kamerolli, gjë për të cilën shprehimisht në aktakuzë nuk specifikohet siç ndodhë me përshkrimin për keqpërdorim të detyrës zyrtare.

Dënim maksimal të të akuzuarve në seancën kur janë dhënë fjalët përfundimtare kishte kërkuar Prokuroria Speciale, por që në aktakuzë prokuroria ka kërkuar dënimin plotësues për të pandehurit. Po ashtu është kërkuar nga Gjykata që të urdhërojë të pandehurit që në mënyrë solidare të bëjnë kompensimin e humbjes apo dëmit që i është shkaktuar buxhetit të shtetit e që sipas aktakuzës dëmi monetar që i është shkaktuar buxhetit të shtetit del të jetë 38 milionë euro.

Si dënim plotësues Prokuroria Speciale ka kërkuar edhe ndalimin e ushtrimit të funksioneve në administratë publike për të akuzuarit.