Analizë e The Guardian: Pse liderët evropianë të mbrojtjes po flasin për luftë?

Gazeta prestigjioze britanike, The Guardian, ofron një analizë se pse ministrat e mbrojtjes së vendeve evropiane kohëve të fundit gjithnjë e më shumë po flasin me terma ku përfshihet edhe një luftë potenciale në Evropë.  

Një rritje e ankthit i ka kapluar ministrat evropianë të mbrojtjes dhe forcat e armatosura mes shqetësimeve se ish presidenti Donald Trump, një skeptik i njohur i NATO-s, mund t’i fitojë zgjedhjet e ardhshme presidenciale në SHBA, shoqëruar me dyshime për humbjen e luftës së Rusisë në Ukrainë. Kjo atmosferë e tensionuar ka çuar në rritje të paralajmërimeve për përfshirje të mundshme evropiane në një konflikt me Rusinë, pavarësisht situatës së vazhdueshme në Ukrainë.

Njëkohësisht, tensionet në Lindjen e Mesme janë përshkallëzuar, me sulmin e vazhdueshëm të Izraelit në Gaza, armiqësitë e shtuara me Hezbollahun e ndërlidhur me Iranin në Liban dhe sulmet me bombardime nga SHBA dhe Britania e Madhe që po i shënjestërojnë zonat e kontrolluara nga Houthi në Jemen për t’i frenuar sulmet ndaj anijeve në Detin e Kuq. 

Admirali amerikan Rob Bauer, kryetar i komitetit ushtarak të NATO-s, deklaroi kohët e fundit se paqja nuk është e garantuar, duke nxitur përgatitjet për konflikte të mundshme me Rusinë dhe grupet terroriste, siç dëshmohet nga stërvitja më e madhe e NATO-s në dekada që përfshin 90,000 trupa. Sekretari britanik i Mbrojtjes, Grant Shapps flet gjithashtu për fundin e paqes që nga Lufta e Ftohtë dhe ka bërë thirrje për riarmatim për ta kundërshtuar agresionin e Putinit. Ministri gjerman i Mbrojtjes Boris Pistorius u bëri jehonë këtyre shqetësimeve, duke e vënë theksin tek rikthimi i kërcënimeve ushtarake që nuk janë parë në Evropë për dekada.

Norvegjia dhe Suedia u kanë bërë jehonë shqetësimeve të ngjashme muajt e fundit.

Ndërkohë që planifikimi ushtarak për rastet e paparashikuara në distancë është praktikë standarde, konflikti i zgjatur në Ukrainë i ka tensionuar furnizimet perëndimore me municione. Ka dyshime në rritje për kalimin e një pakete ndihme ushtarake prej 61 miliardë dollarësh për Ukrainën përmes Kongresit të SHBA-së, me republikanët që po e përdorin presionin për koncesione mbi sigurinë kufitare me Meksikën. Pavarësisht ndihmës së konsiderueshme ushtarake perëndimore për Ukrainën, duke përfshirë tanke, automjete luftarake dhe artileri, ajo nuk ka ndikuar ndjeshëm në përparimet ruse. Ndërprerja e mundshme e ndihmës amerikane mund ta lërë Evropën të cenueshme, me frikën se Rusia mund të përfitojë nga vakumi i krujuar.

Për më tepër, gjasat që Trump ta sigurojë nominimin republikan ka ngritur shqetësime në Evropë, duke pasur parasysh veprimet dhe deklaratat e tij në të kaluarën në lidhje me NATO-n dhe marrëdhëniet e tij me Putinin.

Disa politikanë evropianë, të tillë si Manfred Weber, avokojnë për një iniciativë mbrojtëse të udhëhequr nga BE si një alternativë e mundshme ndaj NATO-s, duke propozuar një “shtyllë evropiane të mbrojtjes” me një ombrellë bërthamore të ofruar nga Franca. Megjithatë, realizueshmëria e një ndryshimi të tillë mbetet e pasigurt, pasi anëtarët e shquar të NATO-s, duke përfshirë Britaninë e Madhe dhe Turqinë, nuk ka gjasa ta braktisin aleancën. Në vend të kësaj, anëtarët e NATO-s mund të kërkojnë ta durojnë një presidencë Trump, siç kanë bërë që nga viti 2016.

Ndërkohë që sugjerimet për një rikthim në rekrutim përballë një konflikti të mundshëm me Rusinë janë shfaqur, dyshimet mbeten rreth kapacitetit të Rusisë për t’i sulmuar drejtpërdrejt shtetet e NATO-s. Pavarësisht agresionit të Putinit, forcat ruse kanë luftuar në Ukrainë, me viktima të konsiderueshme dhe përparime të dështuara. Ndërsa shqetësimet për mbështetjen e SHBA-së janë legjitime, kërcënimi i përgjithshëm mund të jetë më pak i rëndë se sa perceptohet në fakt./The Guardian

Përgatiti: Nuhi Shala