Katër Parti Shqiptare Duan Një Ulëse në Beograd

Liderët shqiptarë në Luginën e Preshevës janë të ndarë në mendimin për të marrë pjesë, ose jo, në zgjedhjet parlamentare të 6 majit.

Ata janë të ndarë edhe mbi motivet e atyre udhëheqësve të cilët kanë vendosur t’i bashkojnë resurset për të kandiduar për parlamentin e Serbisë.

Katër prej gjithsej 11 partive lokale, lëvizjeve dhe grupeve të qytetarëve që grumbullojnë shqiptarët nga Lugina e Preshevës, kanë rënë dakord për të dalë në zgjedhje nën një flamur, atë të Koalicionit Shqiptar nga Lugina e Preshevës – për të ndarë një ulëse deputeti, nëse ata fitojnë.

Rajoni, në kufi me Kosovën dhe Maqedoninë, është shtëpi për rreth 55.000 votues shqiptarë etnikë që përbëjnë shumicën e popullatës lokale në dy komunat, Bujanoc dhe Preshevë.

Së bashku me Partinë për Veprim Demokratik (PVD), e cila aktualisht ka një deputet Riza Halimin, koalicioni, i cili paraqiti listën e kandidatëve në Komisionin Zgjedhor të Republikës më 18 prill, përbëhet prej Lëvizjes për Progres Demokratik (LPD), Bashkimit Demokratik i Luginës dhe Unionit Demokratik të Shqiptarëve.

Koalicioni pret që të fitojë vetëm një ulëse në parlamentin e Serbisë, e cila pastaj do të zihet me rotacion nga liderët e partive të koalicionit, për periudhën katërvjeçare.

Me marrëveshje, kohëzgjatja e qëndrimit secilit lider në Beograd do të jetë në përpjesëtim me numrin e votave që partia e tij fitoi në zgjedhjet lokale, të cilat po ashtu janë planifikuar për 6 maj.

Duke gjykuar nga rezultatet e zgjedhjeve të fundit lokale në vitin 2008, PVD-ja e Halimit dhe LPD-ja do të ulen në parlament më gjatë.

Rajoni i Serbisë Jugore ka një histori të trazuar. Pasi lufta në Kosovën fqinje përfundoi në vitin 1999, përleshja shpërtheu në jug të Serbisë ndërmjet forcave serbe të sigurisë dhe kryengritësve shqiptarë të mbledhur në Ushtrinë Çlirimtare të Preshevës, Medvegjës dhe Bujanocit (UÇPMB).

Konflikti përfundoi vetëm pas ndërmjetësimit të NATO-s dhe të komunitetit ndërkombëtar.

Derisa liderët e koalicionit insistojnë se qëndrimi i tyre në Beograd do të përdoret për të ngritur problemet me të cilat ballafaqohen shqiptarët në këtë cep të lënë pas dore të Serbisë, disa analistë vendas shprehen dyshues se ky është motivi i tyre i vetëm.

Ata besojnë se udhëheqësit e koalicionit shpresojnë që të kenë përfitime financiare nga mandati i deputetit, ndërsa disa sugjerojnë se ky është i vetmi emërues i përbashkët i vërtetë për partitë anëtare të Aleancës, të cilat të gjitha kanë platforma të ndryshme.

Driton Salihu, redaktor i portalit në internet Presheva.com, e quan koalicionin “një grup shqiptar për fitimin e parave”, i cila është bërë së bashku, vetëm për shkak të interesave të përbashkëta financiare.

“Informacioni im nga parlamenti serb është se në vitin 2011, Riza Halimi deklaroi dy milionë dinarë (20,000 euro) nga parlamenti për pagat, shpenzimet ditore, shpenzimet e udhëtimit dhe shpenzimet e tjera”, thotë Salihu, ndërsa shton se paga mesatare në jug të Serbisë është rreth 250 euro në muaj.

Ai vë në dukje faktin se çdo grup deputetësh, në proporcion me numrin e vendeve që ka në parlament, merr para mujore nga buxheti i shtetit për shpenzimet, që do të jetë një mundësi për anëtarët e Koalicionit për të përmirësuar statusin e tyre materiale.

“Kjo do të thotë disa mijë euro në muaj, të cilave duhet shtuar edhe pagën e deputetit, e cila, me shpenzimet shtesë, mund të kalojë 1,500 euro në muaj”, shpjegon Salihu.

Liderët e koalicionit insistojnë se ata nuk interesohen për aspektin financiar të punës, porse duan një mundësi për të paraqitur problemet e shqiptarëve për publikun.

Halimi thotë se ai ka përfaqësuar me sukses interesat shqiptare në parlament deri më tani dhe ka në plan të vazhdojë kështu edhe në të ardhmen.

“Ka shumë probleme me të cilat ballafaqohen shqiptarët. Zhvillimi i ekonomisë së mbetur pas dhe lufta për të drejtat themelore të njeriut do të jetë synimi im kryesor si deputet”, tha ai.

Jonuz Musliu, kryetar i PPD-së dhe kryetar i Këshillit Komunal në Bujanoc, thotë se koalicioni do të ketë një ekip të posaçëm, që do të ngarkohet me përgatitjen e paraqitjeve të tyre në parlamentin e Serbisë.

“Unë do të flas për problemet e shqiptarëve sa herë që rrethanat dhe rendit të ditës seanca më lejojnë”, tha ai.

Musliu, një ish-komandant i UÇPMB-së së shpërbërë, shton se të drejtat e njeriut të shqiptarëve në Serbi janë të rrezikuara, dhe kjo do të jetë temë kryesore e tij në parlament.

“Unë do të avokojë për lirinë e vërtetë të lëvizjes, demilitarizimin e rajonit, përdorimin zyrtar të gjuhës amtare të shqiptarëve dhe të simboleve kombëtare, si dhe amnistinë e plotë për ish-luftëtarët e UÇPMB-së”, tha Musliu.

Skender Destani, lideri i Bashkimit Demokratik të Luginës, mendon se zhvillimi ekonomik i jugut të varfëruar të Serbisë është çështja rreth të cilës i gjithë koalicioni duhet të mblidhet.

“Vendet e reja të punës dhe investimet janë një parakusht për zgjidhjen e të gjitha problemeve të tjera”, tha ai. “Do të ishte mirë për shqiptarët, nëse përfaqësuesit e tyre në parlament dërgojnë një mesazh të këtij lloji”.

Derisa partitë e koalicionit përgatisin axhendën e tyre në Beograd, partitë e tjera në këtë zonë nuk kanë asgjë të bëjnë me zgjedhjet e përgjithshme.

Partia Demokratike e Shqiptarëve (PDSh), e prefektit të Preshevës, Ragimi Mustafa, dhe partia më e re e shqiptarëve të Luginës së Preshevës, Partia Demokratike, e cila udhëhiqet nga ish-kryetari i komunës së Bujanocit, Nagip Arifi, nuk do të marrin më 6 maj.

Mustafa iu ka thënë mbështetësve të tij që të bojkotojnë zgjedhjet e përgjithshme, në shenjë proteste kundër neglizhencës së qeverisë qendrore ndaj shqetësimeve të shqiptarëve.

“Shqiptarët duhet të lidhin interesat e tyre në Prishtinë dhe Tiranë, e cila është vendi ku ata duhet të kërkojnë zgjidhje për problemet e tyre”, thotë Mustafa, i cili avokon për bashkimin e Luginës me Kosovën, e cila e shpalli pavarësinë nga Serbia në vitin 2008.

Partia Demokratike, e krijuar verën e kaluar nga anëtarët e pakënaqur të PVD-së së Halimit, nuk do të marrë pjesë në zgjedhjet e përgjithshme.

Si partia më e re shqiptare, ajo dëshiron të përqendrohet për të fituar pushtetin në zgjedhjet lokale në Bujanoc.

“Edhe pse ne nuk do të marrin pjesë në zgjedhjet parlamentare, ne do të jemi partner i Beogradit, nëse dalim ngadhënjimtar në pushtetin lokal”, tha Behluli.

Sipas legjislacionit zgjedhor serb, pragu për partitë për të hyrë në parlament është 5 për qind.

Por një i ashtuquajtur “kufi natyror” apo “regjistrim natyror” aplikohet për partitë që përfaqësojnë pakicat etnike, që fitohet duke pjesëtuar numrin e zgjedhësve që kanë hedhur votën e tyre me 250, që është numri i vendeve në parlament.

Në zgjedhjet e vitit 2007 dhe 2008, Koalicioni Shqiptar nga Lugina e Preshevës dy herë fitoi rreth 17.000 vota, rreth 0.4 për qind të numrit të përgjithshëm të zgjedhësve që hedhin votën në Serbi, si rezultat i të cilit Halimi fitoi dy mandate si deputet.

Kujtim Sadriu, kreu lokal i Partisë Liberale Demokratike të Çedomir Jovanoviç, i vetmi shqiptar në krye të një partie politike me bazë në Beograd në këtë zonë, është dakord që Koalicioni është ndërtuar kryesisht në shtesa interesave të vetë liderëve të saj.

“Pas disa vitesh, Halimi do të dalë në pension si një deputet, kurse mandati i deputetëve do t’iu japë krerëve të tjerë një infuzion shumë të nevojshëm financiar”, ka thënë Sadriu.