Niger: Gjeneralët e ushtrisë marrin kontrollin e shtetit
Ushtarët në shtetin e Afrikës Perëndimore të Nigerit kanë njoftuar një grushtshtet në televizionin kombëtar.
Ata thanë se e kanë shpërbërë kushtetutën, i kanë pezulluar të gjitha institucionet dhe i kanë mbyllur kufijtë e vendit.
Presidenti i Nigerit Mohamed Bazoum është mbajtur nga trupat e gardës presidenciale që nga orët e para të së mërkurës.
Atij iu premtua “mbështetje e palëkundur” e Uashingtonit në një telefonatë nga Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken.
Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres tha gjithashtu se ai ka folur me presidentin dhe ka ofruar mbështetjen e plotë të OKB-së.
Bazoum është një aleat kryesor perëndimor në luftën kundër militantëve islamikë në Afrikën Perëndimore.
Dy vende fqinje, Mali dhe Burkina Faso, kanë përjetuar grushtshteti të shkaktuar nga kryengritjet xhihadiste në vitet e fundit.
Në të dyja vendet, udhëheqësit e rinj ushtarakë kanë rënë në konflikt me Francën, ish-fuqinë koloniale, e cila gjithashtu më parë e ka sunduar Nigerin.
Vendndodhja e Bazoum është e paqartë, por në një deklaratë në platformën e mediave sociale Twitter të enjten në mëngjes ai tha se “fitimet e fituara me vështirësi do të mbrohen” dhe se nigerianët që e duan demokracinë do të kujdesen për këtë.
Në njoftimin televiziv të mërkurën, kolonel Maj Amadou Abdramane, së bashku me nëntë ushtarë të tjerë me uniformë pas tij, deklaroi: “Ne, forcat e mbrojtjes dhe të sigurisë… kemi vendosur t’i japim fund regjimit që ju e njihni”.
“Kjo vjen pas përkeqësimit të vazhdueshëm të situatës së sigurisë dhe qeverisjes së dobët ekonomike dhe sociale.”
Ai tha gjithashtu se të gjitha institucionet e vendit janë pezulluar dhe se krerët e ministrive do të kujdesen për punët e përditshme.
“Të gjithë partnerëve të jashtëm u kërkohet të mos ndërhyjnë”, vazhdoi ai. “Kufijtë tokësorë dhe ajrorë janë të mbyllur derisa situata të stabilizohet”.
Ai shtoi se një shtetrrethim i natës do të hyjë në fuqi nga ora 22:00 deri në 05:00 me kohën lokale deri në njoftimin e mëtejshëm.
Kolonel Major Abdramane tha se ushtarët po vepronin për Këshillin Kombëtar për Mbrojtjen e Atdheut (CNSP).
Pas njoftimit televiziv të ushtarëve, Blinken bëri thirrje për lirimin e Presidentit Bazoum.
Në Malin fqinj, mercenarët rusë të armatosur rëndë të ëagner po e ndihmojnë regjimin ushtarak për t’i luftuar kryengritësit xhihadistë. Trazirat e Nigerit vijnë në krye të ankthit ekzistues perëndimor për operacionet e ëagnerit dhe paqëndrueshmërinë e rajonit të Sahelit.
Presidenti Vladimir Putin, i etur për ta zgjeruar ndikimin rus në Afrikë, këtë të enjte është nikoqir i udhëheqësve afrikanë në Shën Petersburg.
Nigeri po përballet me dy kryengritje islamike – njëra në jugperëndim, e cila u përfshi nga Mali në vitin 2015 dhe tjetra në juglindje, duke përfshirë xhihadistët me bazë në Nigerinë verilindore.
Grupet militante aleate të Al-Kaedës dhe Shtetit Islamik janë aktive në vend.
Presidenti Bazoum, i cili u zgjodh në mënyrë demokratike në vitin 2021, është një aleat i ngushtë i Francës dhe vendeve të tjera perëndimore.
Nigeri ka përjetuar katër grushtshtete që nga pavarësia nga Franca në vitin 1960, si dhe tentativa të shumta për grushtete./BBC
Përgatiti: Nuhi Shala
