Studimi: Rritja e aktivitetit fizik e ul rrezikun nga kanceri i gjirit

Rritja e aktivitetit fizik dhe zvogëlimi i kohës së qëndrimit ulur ka të ngjarë ta zvogëlojë rrezikun e kancerit të gjirit, sugjeron një studim i më shumë se 100,000 grave, raporton The Guardian.

Një ekip ndërkombëtar që përfshin studiues nga Australia, Britania e Madhe dhe SHBA kanë përdorur analizën gjenetike për të vendosur një marrëdhënie shkakësore midis niveleve të aktivitetit të përgjithshëm dhe rrezikut të kancerit.

Studimi, i publikuar në British Journal of Sports Medicine, përfshiu të dhëna nga 130,957 gra, 76,505 prej të cilave kishin kancer gjiri.

Ndërkohë që hulumtimet e mëparshme kanë treguar një korrelacion midis aktivitetit fizik dhe uljes së rrezikut të kancerit të gjirit, vërtetimi i shkakësisë ka qenë i vështirë.

“Ka pasur gjithmonë pak pasiguri nëse aktiviteti fizik me të vërtetë shkakton një shkallë më të ulët të kancerit të gjirit ose nëse kjo marrëdhënie ngatërrohet nga faktorë të tjerë”- ka thënë profesori i asociuar Brigid Lynch i Këshillit të Kancerit Victoria, dhe autori senior i studimit të lartcekur.

“Për shembull, gratë që priren të jenë më aktive fizikisht mund të kenë stile jetese më të shëndetshme edhe në mënyra të tjera”.

Lynch shton se studimi i ri “sugjeron se është sigurisht një efekt shkakësor: aktiviteti fizik e zvogëlon rrezikun e zhvillimit të kancerit të gjirit”.

“Ne kemi parë një reduktim të rrezikut në të gjitha llojet e kancerit të gjirit”- tha ajo.

Studiuesit përdorën një teknikë të njohur si randomizimi Mendelian për të vendosur shkakshmërinë, e cila përdor variante gjenetike si përfaqësuese për tipare të veçanta – në këtë rast, aktivitetin fizik dhe kohën e kaluar ulur ose shtrirë.

Ata zbuluan se një nivel më i lartë i aktivitetit fizik, ose lëvizjes së përgjithshme, lidhej me një reduktim prej 41% të rrezikut të kancerit invaziv të gjirit.

Në gratë para dhe pas menopauzës, aktiviteti fizik i fuqishëm të paktën tri ditë në javë lidhej me një rrezik 38% më të ulët të kancerit të gjirit në krahasim me mungesën e aktivitetit energjik.

“Për çdo 100 minuta të çuditshme [të kohës së ulur] në ditë kemi vërejtur një rritje të rrezikut prej 20% në kancerin e gjirit në përgjithësi dhe një dyfishim të rrezikut për kancerin e gjirit trefish negativ [i cili është më agresiv dhe i vështirë për t’u trajtuar]”- tha Lynch. 

Mendohet se aktiviteti fizik ul rrezikun e kancerit të gjirit, sepse e zvogëlon sasinë e hormoneve të estrogjenit dhe androgjenit që qarkullojnë në gjak. Reduktimi i inflamacionit mund të jetë gjithashtu një faktor.

“Ka pasur gjithmonë shumë fokus në sjellje të tjera shëndetësore si ushqimi i shëndetshëm, mbajtja e një peshe të shëndetshme, reduktimi i marrjes së alkoolit”- tha Lynch. “Ka një rol të madh për aktivitetin fizik në parandalimin e kancerit”.

Hulumtimi tërhoqi të dhëna nga Biobank në Mbretërinë e Bashkuar si dhe 76 studime të tjera të kryera si pjesë e Konsorciumit të Shoqatës së Kancerit të Gjirit.

Një kufizim i studimit ishte se ai përfshinte vetëm të dhëna nga gratë me prejardhje evropiane.

“Nuk mund të themi me siguri se këto instrumente gjenetike janë të zbatueshme në prejardhje të ndryshme racore”- tha Lynch, duke shtuar se studimet e mëdha vëzhguese në Azi dhe për gratë e etnive të ndryshme në SHBA kanë gjetur korrelacione midis aktivitetit fizik dhe rrezikut të reduktuar.

“Ne tashmë rekomandojmë që aktiviteti fizik është një nga gjërat që mund të bëni për ta reduktuar rrezikun e kancerit të gjirit”- thotë profesoresha e asociuar ëendy Ingman nga Universiteti i Adelaide, e cila nuk ishte e përfshirë në studim.

Faktorë të tjerë që lidhen me një rrezik të reduktuar të kancerit të gjirit përfshijnë minimizimin e marrjes së alkoolit dhe ushqyerjen me gji. “Sa më gjatë që një grua të ushqehet me gji, aq më pak rrezik ka kanceri i gjirit”- thotë Ingman./The Guardian

Përgatiti: Nuhi Shala