Si u vra shefi i Wagner, Yevgeni Prigozhin?

Autoriteti i aviacionit të Rusisë ka thënë se shefi i Wagner-it, Yevgeny Prigozhin, i cili nisi një rebelim të dështuar në qershor dhe komandanti i lartë i Wagner-it, Dmitry Utkin, ishin në bordin e një aeroplani privat në rrugë nga Moska për në Shën Petersburg kur ky aeroplan u rrëzua pranë fshatit Kuzhenkino në rajonin Tver, të mërkurën. Të 10 personat në bordin e aeroplanit – shtatë pasagjerë dhe tre anëtarë të ekuipazhit – kanë vdekur, sipas ministrisë së emergjencave të Rusisë.

Nuk kishte asnjë koment të menjëhershëm zyrtar nga Kremlini apo ministria e mbrojtjes për vdekjen e dukshme të Prigozhin.

Putin mbajti një fjalim për 80-vjetorin e betejës së Kurskut në Luftën e Dytë Botërore, gjatë të cilit ai nuk e përmendi rrëzimin dhe i përshëndeti “të gjithë ushtarët tanë që po luftojnë me guxim dhe vendosmëri” në operacionin ushtarak special në Ukrainë.

Gjurmimi në internet nga Flightradar24 tregoi se Embraer Legacy 600 (numri i aeroplanit RA-02795) u zhduk nga radari në orën 18:11, sipas kohës lokale të Moskës.

Një videoklip i paverifikuar i postuar në mediat sociale shfaqi një aeroplan që i ngjan një aeroplani privat duke rënë nga qielli. Një tjetër klip i paverifikuar i shfaqte rrënojat e djegura në tokë.

Shkaku i rrëzimit nuk ishte menjëherë i qartë, mirëpo aleatët e Prigozhinit e akuzuan shpejt ministrinë ruse të mbrojtjes për vrasjen e tij. Gray Zone, një kanal Telegram me më shumë se 500,000 abonentë të lidhur me Wagnerin, e përshëndeti Prigozhinin si një hero dhe një patriot që kishte vdekur në duart e njerëzve të paidentifikuar që i quajti “tradhtarë të Rusisë”.

Hetuesit rusë hapën një hetim lidhur me këtë rast. Burime të paidentifikuara i thanë mediave ruse se besonin se aeroplanii ishte rrëzuar nga një ose më shumë raketa tokë-ajër, sipas Reuters.

Pesë pasagjerët e tjerë quheshin Sergey Propustin, Evgeniy Makaryan, Aleksandr Totmin, Valeriy Chekalov dhe Nikolay Matuseev. Emirat e anëtarëve të ekuipazhit ishin komandanti Aleksei Levshin, bashkë-pilot Rustam Karimov dhe stjuardesa Kristina Raspopova.

Përveç Utkin, Prigozhin ishte shoqëruar në aeroplan nga një kameraman, menaxheri i logjistikës së Wagner dhe detajet personale të sigurisë së Prigozhin, sipas Fontanka, një gazetë e lajmeve në Shën Petersburg që i ka mbuluar gjerësisht operacionet e Prigozhin.

Aeroplani nuk ka treguar asnjë shenjë problemesh deri në një rënie të shpejtë në 30 sekondat e fundit të tij, sipas të dhënave të gjurmimit të fluturimit.

Ai bëri një “vertikale të papritur në rënie”, thotë Ian Petchenik i Flightradar24. Brenda rreth 30 sekondave, ajo ra më shumë se 2.4 kilometrash nga lartësia e saj e navigimit prej 8.5 kilometrash. “Çfarëdo që ndodhi, ndodhi shpejt,” – tha Petchenik.

Lloji i aeroplanit ka një rekord të mirë sigurie, me vetëm një aksident të regjistruar në më shumë se 20 vjet shërbim, dhe që nuk lidhej me dështim mekanik. Embraer thotë se ishte në dijeni të një aksidenti me aeroplan në Rusi që përfshinte një aeroplan Legacy 600, por nuk kishte informacione të mëtejshme për rastin dhe nuk kishte ofruar shërbime mbështetëse për aeroplanin që nga viti 2019 kur aeroplani u vendos nën sanksione ndërkombëtare.

Nuk pati befasi jashtë Rusisë për vdekjen e Prigozhin. Pas një informimi mbi incidentin, presidenti i SHBA, Joe Biden, deklaroi: “Nuk e di me të vërtetë se çfarë ndodhi. Por nuk jam i befasuar… Nuk ka shumë gjëra që ndodhin në Rusi që Putini të mos jetë prapa, por unë nuk di aq sa për ta ditur përgjigjen.”

Ndërkohë, e Rusia ka shkarkuar gjithashtu gjeneralin Sergei Surovikin nga komanda e tij e forcave ajrore ruse pas rebelimit të dështuar të Prigozhin.

Surovikin shihej si një aleat i Wagnerit në ministrinë e mbrojtjes dhe pyetjet ishin bërë nëse ai ose komandantë të tjerë të lartë e ndihmuan rebelimin ose kishin njohuri paraprake për planet e Prigozhin.

Një pilot ushtarak rus thuhet se ka dezertuar me helikopterin e tij në Ukrainë pas një operacioni të inteligjencës gjashtëmujore.

Një bloger ushtarak rus tha se një helikopter kaloi kufirin me tre persona në bord “disa javë më parë”, por pretendoi se aeroplani e kishte humbur rrugën. Zyrtarët ukrainas duket se konfirmuan se aeroplani kishte aterruar në Ukrainë, por nuk dhanë detaje të mëtejshme./The Guardian

Përgatiti: Nuhi Shala