Si u bë Rumania qendër e trafikimit të seksit në Europë

Lëvizja e lirë në të gjithë Europën, varfëria e madhe në shtëpi dhe mungesa e politikave efikase qeveritare kanë lënë mijëra gra rumune të cenueshme ndaj rrjeteve të trafikimit të qenieve njerëzore.

Derisa muzgu bie mbi Berlin, shumë gra dhe vajza të veshur me rroba të shkurtra dalin ne stacionet e tyre të punës në “Kurfurstenstrasse” dhe në rrugët e afërta – lagjja më e famshme e tregtisë së seksit në kryeqytetin gjerman.

Shumë nga këto gra vijnë nga Rumania, Bullgaria dhe Ukraina, thonë banorët vendas. Disa janë padyshim të mitura.

Ndërsa nata bie, gjithnjë e më shumë gra dalin në vendet e tyre të punës, zakonisht aty i çojnë burra me makina të vjetra. Gratë janë të kujdesshme me të huajt, por disa prej tyre mund të dëgjohen duke folur në rumanisht.

Shumica e tyre nuk kishin industrinë gjermane të seksit në mendjet e tyre kur imagjinonin të ardhme të ndritshme për veten e tyre në BE, ashtu siç Rumania nuk e kishte parashikuar që prostitucioni të bëhej një nga “eksportet” kryesore pasi u bashkua me BE më 2007.

Por statistikat zyrtare nga Gjermania dhe disa shtete të tjera të BE-së tregojnë se shtetasit rumunë përfaqësojnë një pjesë të konsiderueshme të punëtorëve te seksitnë këto vende.

“Kur flasim për trafikimin e seksit, Rumania shihet si një nga përcaktuesit e prirjes në Europë, pranë Shqipërisë,” tha për BIRN Silvia Martis Tabusca, profesoreshë e së drejtës ndërkombëtare që specializoi për migrim në Universitetin rumuno-amerikan.

Një eksportues kryesor i punëtorëve të seksit në BE

Sipas statistikave zyrtare, deri në janar 2017, vetëm rreth 1,200 nga rreth 8,000 punëtore të seksit janë regjistruar në Berlin. Shumica ishin nga Rumania dhe Bullgaria.

Mbikëqyrja statistikore mbi industrinë e seksit në Gjermani është përmirësuar që nga korriku 2017, kur Gjermania miratoi “Aktin e Mbrojtjes së Prostitutës” (Prostitute ProtectionAct ) – me qëllim të frenimit të trafikimit të qenieve njerëzore duke i detyruar punëtoret e seksit të regjistroheshin pranë autoriteteve lokale.

Qoftë nëse punojnë në rrugë, në një bordello ose si përcjellje, punëtoret e seksit, siç quhen zyrtarisht – pas regjistrimit, të marrin një dokument me një foto që ata mbajnë gjatë punës; ato kanë të drejtë gjithashtu të marrin një certifikatë me një pseudonim për të mbrojtur identitetin e tyre.

Blerja e seksit është e lehtë edhe në pjesë të tjera të Gjermanisë. Atje, punëtoret e seksit nga Rumania duket se përbëjnë shumicën.

Në Gjermani, pas futjes së legjislacionit të ri vitin e kaluar, 2,200 punëtore të seksit u regjistruan në autoritetet lokale.

Një e treta e këtyre prostitutave të regjistruara kishte shtetësi rumune, ndërsa më pak se 18 përqind ishin shtetase gjermane, tha Zyra e Statistikave të Shtetit të Bavarisë më 2 korrik 2018.

Në raportine vitit 2018 Departamenti i Shtetit i SHBA-së për trafikimin e personaveRumaniapërshkruhet si një burim, rrugë transiti dhe vend i destinuar për gra dhe fëmijë që i  nënshtrohen trafikimit për qëllime seksuale, si dhe për burrat, po ashtu gratë dhe fëmijët i nënshtrohen punës së detyruar.

Raportet e mëparshme vjetore përfunduan me të njëjtin përfundim: Rumania ka miratuar mjaft legjislacion për të luftuar trafikimin e seksit, por nuk është zbatuar.

Kryeministrja i Rumanisë, VioricaDancila e ka të njohur problemin. Në shkurt të vitit 2017 gjatë një fjalimi me rastin e raportit vjetor të policisë rumune, ajo tha se kufizimi i trafikimit të seksit ishte një nga prioritetet e saj.

“E di që jeni duke bërë përpjekje për të luftuar këtë të keqe dhe ju kërkoj të intensifikoni këto përpjekje dhe të vendosni theksin në parandalim”, tha Dancila.

Megjithatë, për dy vjet, qeveria rumune nuk ishte në gjendje të krijojë një plan veprimi kundër trafikimit të personave, edhe pse plani i fundit i veprimit skadoi në 2016.

Në 2018, kabineti më në fund miratoi një plan të ri, i cili duhet të zgjasë deri në vitin 2022.

Agjencia Kombëtare Kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore mori një grant prej 160,000 euro për të financuar fushatat ndërgjegjësuese kundër trafikimit të seksit në vitin 2018 dhe kundër lypjes së detyruar në vitin 2019.

Derisa gjithnjë e më shumë raste të trafikimit të seksit zbulohen në Europën Perëndimore, megjithatë, Rumania identifikoi vetëm 662 viktima të trafikimit njerëzor në vitin 2017, numri më i ulët në dekadën e fundit.

Pavarësisht nga kjo, ekspertët dhe studimet tregojnë se Rumania ende ka një problem të madh me eksportin e krimit të organizuar. Disa raporte ndërkombëtare u atribuojnësindikatave rumune të krimit shumicën e trafikimit të qenieve njerëzore në Europë.

Për këtë problem është fajësuar pjesërisht lëvizja e lirë në Europë, e kombinuar me shkallë të lartë të varfërisë në Rumani dhe mungesë të politikave qeveritare efektive.

Nga bordelët në Britani deri në fermat në Sicili

Kjo situatë lë mijëra gra rumune të cenueshme për rrjetet e organizuara mirë të trafikimit me qenie njerëzore.

Në studimet e shikuara nga shfaqja e BIRN, punëtoret rumune të seksit emigrojnë njëjtë sikurse punëtorët bujqësorë.

Por, ndoshta shumica e grave rumune dhe adoleshente të gjetura në bordelet perëndimore janë shfrytëzuar dhe skllavëruar, të detyruar të lëvizin nga një vend në tjetrin nga rrjete të trafikimit mirëtë organizuara.

Gjermania, Britania si dhe Italia, janë disa nga destinacionet kryesore të tregtarëve rumunë të seksit, qofshin ato gra të detyruara të kërkojnë mënyra për të mbështetur veten, ose rrjetet e trafikut njerëzor që shfrytëzojnë gratë dhe fëmijët në nevojë.

Në Britani, gratë rumune janë grupi më i madh i identifikuar midis viktimave të mundshme të trafikimit të seksit: 38 përqind e totalit, sipas grupit parlamentar të të gjitha partive për prostitucion dhe raportit të tregtisë globale të seksit mbi shfrytëzimin seksual të organizuar, të botuar më 6 maj.

Rumunët gjithashtu e bëjnë grupin më të madh – 40 për qind – të individëve nën hetime për trafikimin e qenieve njerëzore në Britani gjatë viteve të fundit.

Në “Leicestershire” një qark në Anglinë Qendrore, policia gjeti 421 gra në 156 bordele “pop-up” – apartamente private të përdorura për prostitucion dhe rrjete trafikimi dhe reklamohen në internet. Shumica nga këto gra, rreth 86 përqind, ishin rumune.

Situata ishte e ngjashme edhe në rajonet e tjera britanike.

Në Northumbria, në Anglinë Veriore, 75 për qind e prostitutave të identifikuara ishin rumune, ndërsa në Bristol, në perëndim të Anglisë, 83 për qind e grave të hasura gjatë bastisjeve gjatë dy viteve ishin rumune. Situata ishte e ngjashme në aspektin e prostitucionit të rrugës, njoftoi raporti.

Në Itali, trafikimi i seksit bashkëjeton me skllavërinë e punës. Mijëra gra rumunejanë detyruar në skllavëri dhe prostitucion nga pronarët e tokave në rajonin e Raguzës së Sicilisë, raportoi më 2017 gazeta “Guardian” e Britanisë së Madhe.

Mediat italiane dhe ndërkombëtare zbuluan në tetor 2017 se deri në 7,500 gra rumune që punonin në fermat në ishullin italian u detyruan gjithashtu në skllavëri seksuale.

Në qershor të vitit 2018, policia në Sicili akuzoi pesë burra rumunë për trafik me qenie njerëzore pasi oficerët bastisën disa ferma të dyshuara për shfrytëzim dhe prostitucion të detyruar të punëtorëve.

SilviaDumitrache, drejtoreshë e Shoqatës Rumune të Grave në Itali, tha për BIRN se rrjetet rumune të trafikimit ndoshta janë duke bërë më shumë para sesa trafikantët e drogës.

Të gjithë punonjësit e OJQ-ve në terren e dinë se shumë gra të reja që zbresin nga autobusët në Itali janë në rrezik të keqpërdorimit dhe shfrytëzimit, qoftë për punë ose për seks.

Kjo praktikë shpesh tolerohet nga komunitetet lokale, ndërsa viktimat durojnë përvojën e tyre, sepse fatkeqësisht, gratë rumune janë mësuar me një shkallë të lartë të dhunës në familje në shtëpitë e tyre, tha ajo.

“Unë shoh vajzat e reja që vijnë në Itali dhe zbritjet nga minibusët. Ata i joshin ato me atë që ata e quajnë ‘teknikë e djaloshit dashnor’. Disa vajza të reja, prindërit e të cilëve po punojnë jashtë vendit, joshen në Itali nga të rinjtë që premtojnë ndihmë në gjetjen e familjeve të tyre dhe duke u dhënë atyre një punë. Në vend të kësaj, ata i marrin letrat (dokumentet) e tyre dhe i vendosin në një bordel”. shpjegoi Dumitrache.

Rekrutuesit paraqiten si ‘dashnorë të përsosur’

Një infermiere 32-vjeçare, e cila kërkoi të identifikohej si Carmen, i mbijetoi kësaj përvoje të vështirë kur ajo ishte pothuajse 18 vjeç.

Ajo përfundimisht shpëtoi nga një rrjet trafikimi njerëzish që vepronte në vendlindjen e saj në Rumaninë Lindore, por edhe pas viteve të terapisë, ajo ende nuk flet hapur.

“Dua ta lë këtë në të kaluarën dhe të përpiqem të vazhdoj me jetën time”, shpjegoi ajo.

Ndërsa prindërit e saj ishin duke u divorcuar, Carmen ra në dashuri me një “të dashur të përsosur”, një djalë i ri me një makinë tëbukur, i cili i dha dhurataasaj dhe e mori atë në udhëtime të bukura. Ai ishte një mik i djalit të një biznesmeni lokal.

Në vitin 2004, ajo u mbyll në një apartament ku dy burra e përdhunuan gjatë një fundjave.

I dashuri i sajmori 100 euro për këtë punë që i kishte thënë se duhej të blinte biletën e saj në Itali, ku ata kishin për qëllim të jetonin një jetë më të mirë.

Kur Carmen u zhduk nga shtëpia për një fundjavë të tërë, dhe u kthye të rrahur dhe përdhunuar, nëna e saj e divorcuar e mbylli atë në dhomën e saj të gjumit, sepse ajo ishte “e shthurur”.

Për shkak se ajo kishte ankthe të këqija, nuk mund të hante dhe bërtiste natën, nëna e dërgoi atë në një klinikë psikiatrike për një muaj.

Ata përfundimisht u larguan nga qyteti. Ajo mori provimet e diplomave të shkollës së mesme dy vjet më vonë dhe më në fund shkoi në shkollë pleqsh. Ata kurrë nuk i raportuan këto incidente në polici. Nëna e saj ende nuk flet me të për këtë gjë.

Një çështje e dashurisë mbetet forma më e zakonshme e rekrutimit, sipas një studimi nga Trafikimi si Ndërmarrje Kriminale, TRACE, një projekt dyvjeçar i financuar nga Programi i Shtatë në kuadër të Bashkimit Europian, i cili zhvillohej në mes të majit 2014 dhe majit 2016.

Studimi përfshinte edhe Agjencinë Rumune kundër Trafikimit të Personave, e cila funksionon nën Ministrinë e Brendshme.

“Trafikuesi i tërheq vajzat dhe bën një sërë premtimesh për to. Metoda e djalit të dashuruar përdoret veçanërisht me vajzat e brishta (IQ ulët, në institucionet e kujdesit të të rinjve, me sfond problematik). Periudha e lidhjes së dashurisë para se të joshen në prostitucion është shkurtuar dhe metodat e detyrimit të “të dashurës” në prostitucion janë bërë më të dhunshme dhe të rafinuara, shpesh me përdorimin e fotografive ose videove të regjistruara me telefona celularë për të shantazhuar vajzat”, shpjegoi studimi.

Ekspertja ndërkombëtar e së drejtës Tabusca, e cila ka studiuar trafikimin dhe mënyrën e operimit të rrjeteve të ndryshme, thotë se trafikantët rumunë të seksit praktikisht kanë patentuar “mashtrimin e djalit dashnor” në të gjithë Europën në 2011-2013.

Teknikat e manipulimit dhe kontrollit të bandave të krimit të organizuar mbi viktimat janë bërë aq të avancuara psikologjikisht sa që ndonjëherë është e vështirë për viktimat të kuptojnë se po shfrytëzohen.

Në Britaninë e Madhe, për shembull, gratë shpesh kanë përshtypjen se ato nuk shfrytëzohen por shkojnë në prostitucion me dëshirë, tha ajo.

Nëse praktika në vitet 1990 dhe fillim të viteve 2000 ishte për të kontrolluar viktimat duke kufizuar lirinë e tyre dhe duke marrë pasaportat e tyre, vitet e fundit, trafikantët merren me viktimat, duke i bërë ato të besojnë se ato kanë një zgjedhje.

Ata u marrin vetëm gjysmën e parave të tyre – por gratë duhet të mbulojnë strehimin, veshjen dhe ushqimin e tyre.

Gjithashtu, paguhet qiraja kryesisht një anëtari të rrjetit, “kështu që ato rrallë mund të çlirohen nga kontrolli i shfrytëzuesve të tyre”, shtoi Tabusca.

Krimi që është vështirë të ndiqet penalisht

Në vitet e fundit, më shumë trafikantë njerëzish rumunë shkuan në burg në vendet e Europës Perëndimore si Britania, Irlanda, Spanja apo Holanda sesa në Rumani.

Kjo është pjesërisht për shkak se hetimet rumune të zbatimit të ligjit mbështeten në tregtinë e viktimave dhe nuk janë të përditësuara me metodat e avancuara të krimit të organizuar perëndimor.

“Nuk mund të vërtetohet në gjykatë, nëse viktima nuk është në dijeni se ajo është duke u shfrytëzuar, edhe pse paratë që ajo fiton shkojnë tek mbajtësi”, tha Tabusca.

“Në Rumani, pa një ankesë zyrtare nga një viktimë kundër trafikantit ose rrjetit të trafikimit, nuk ka asnjë rast kundër rrjeteve të trafikimit – dhe shumica e rasteve të zbuluara nga policia përfundojnë të etiketuara si prostitucion”, theksoi ajo.

Një pengesë tjetër për hetimin e rrjeteve është mungesa e programeve dhe lehtësive të duhura për mbrojtjen e viktimave. Viktimat që raportojnë trafikimin e seksit marrin pak ose aspak mbrojtje.

Raporti i fundit i publikuar në vitin 2016 nga Agjencia Kombëtare kundër Trafikimit të Qenieve Njerëzore thotë se Rumania në mënyrë teorike ka disa qendra për të ndihmuar viktimat e trafikimit, të gjitha të administruara nga këshillat vendorë.

Në praktikë, atyre u mungojnë burimet njerëzore dhe fondet dhe nuk mund të strehojnë viktima nga një qark tjetër nga ai në të cilin ndodhet qendra.

Në situata të dëshpëruara, viktimat e trafikimit mund të vendosen për periudha të shkurtra në strehimore të dhunës në familje, ku nuk marrin kujdes të duhur. Pasi që ndihma e vetme ligjore ofrohet nga mbrojtësit publikë, kjo zakonisht nënkupton se vetëm ata e shohin avokatin e tyre në gjykatë.

Gjithashtu, emrat e viktimave dhe informacionet personale shpesh publikohen në regjistrimet e gjykatave në portalet e Ministrisë së Drejtësisë.

Në disa vendime për trafikimin e qenieve njerëzore apo shfrytëzimin seksual, të cilat BIRN i ka parë të publikuar në portalin online të Ministrisë së Drejtësisë, rastet janë bazuar tërësisht në dëshminë e viktimës dhe emri dhe adresa e saj nuk u redaktuan në vendimin e publikuar të gjykatës.

Kjo është arsyeja pse viktimat shpesh thjesht zhduken para se hetimi të mbarojë dhe fati i tyre mbetet i panjohur.

Një çështje tjetër me çmontimin e rrjeteve të krimit të organizuar është se ndjekja penale dhe burgosja e disa prej anëtarëve të bandës – të cilët lehtë mund të zëvendësohen – nuk e zgjidhin problemin, shpjegoi Tabusca.

Ndryshe nga vendet e tjera të BE-së, Rumania nuk ka një njësi efikase të hetimit financiar që mund të gjurmojë pastrimin e parave si duhet dhe të identifikojë rrjetet e trafikimit dhe jo thjesht individët.

“Në Rumani deri më tani nuk ka pasur hetime financiare serioze për krimin e organizuar,” shpjegoi Tabusca.

“Hetuesi financiar vë në pah disa anomali të flukseve të parave në nivel rajonal ose kombëtar: por trafikantët zakonisht nuk kanë burime ligjore të të ardhurave; ata shfaqin një mënyrë jetese të shkëlqyeshme dhe shumicën e kohës ka prova të mjaftueshme për trafikimin e gjetjes së burimit të parave”, thotë ajo.

Në Rumani, edhe kur trafikantët janë arrestuar ose shkojnë në burg, asetet e rrjetit kurrë nuk ngrihen apo konfiskohen. “Prandaj, rrjeti mbijeton,” vuri në dukje ajo.

Prokurorët rumunë të krimit të organizuar janë të vetëdijshëm për mangësitë.

Më 8 qershor, kur njoftuan se kishin shkatërruar një rrjet në Braila, një port në Danub në Rumaninë juglindore, aktakuza vuri në dukje se për vite ata nuk ishin në gjendje të asgjësonin rrjetin kriminal sepse udhëheqësit vazhduan ta rindërtonin grupin nga jashtë.

Ky rrjet rekrutonte gra dhe të mitur dhe i detyroi ata të prostituojnë në Rumani, ose i eksportuan në Republikën Çeke, Gjermani, Britani, Belgjikë dhe Emiratet e Bashkuara Arabe. Për t’i shpëtuar ligjit, ata gjithashtu i kanë dhënë ryshfet oficerëve të policisë, tha aktakuza.

Në qershor, prokurorët e krimit të organizuar arrestuan 19 njerëz të lidhur me rastin, duke përfshirë një të famshëm televiziv dhe një djalë të ish-senatorit. Ata u arrestuan me akuza për persona të trafikuar duke përfshirë të miturit dhe drogat, si dhe ryshfetin, shpërdorimin e detyrës dhe tregtinë me ndikim.

Ndërsa policia dhe prokurorët në Bukuresht dhe qytete të tjera janë duke u bërë më të sigurt në hetimin dhe çmontimin e rrjeteve të trafikimit të qenieve njerëzore, situata është shumë e ndryshme në qytete të vogla dhe zona rurale, ku tregtia vazhdon në heshtje.

Rrjetet atje funksionojnë shpesh nën mbrojtjen “de facto” të zbatuesve të ligjit vendor ose politikanëve, tha për BIRN në kushte anonimiteti një polic në një qytet në Rumaninë lindore.

“Ne i gjobisim vajzat dhe të gjitha gjërat ndalen atje, sepse të gjithë i njohin të gjithë këtu, është një komunitet shumë i vogël,” shpjegoi ajo.

“Asnjëri prej tyre nuk flet për shfrytëzimin, shumë nuk janë as të vetëdijshëm për atë që do të thotë. Ata mendojnë se e bëjnë këtë për të dashurit e tyre dhe për një të ardhme më të mirë, dhe gjithashtu sepse, në një rajon të varfër si i yni, njerëzit me para gjithashtu kanë fuqi, “shtoi ajo.

Rrethi vicioz i varfërisë

Sociologët dhe studimet e ekspertëve e shohin varfërinë si shkakun kryesor të cenueshmërisë ndaj trafikimit të qenieve njerëzore dhe prostitucionit. Sipas agjencisë së statistikave të BE-së, “Eurostat”, një e pesta e popullsisë së Rumanisë është në rrezik varfërie.

Por pak studime eksplorojnë lidhjet komplekse midis zbutjes së varfërisë, politikave sociale mbi përfshirjen dhe faktorëve të tjerë socialë kontekstualë që çojnë kaq shumë gra rumune në punën seksuale.

Studimi më i fundit mbi punëtorët e seksit në Rumani, botuar në shkurt të vitit 2018 nga “Carusel” një organizatë joqeveritare e asistencës sociale me qendër në Bukuresht, zbuloi margjinalizimin dramatik të punonjësve të seksit, burra dhe gra, si dhe mungesën e qasjes në shoqëri, kujdesin mjekësor dhe mosbesimin e plotë ndaj autoriteteve.

Para kësaj, studimi më i fundit u publikua në vitin 2009.

Trafikimi i qenieve njerëzore dhe seksi komercial ishin pasojë e një mungese të përgjithshme të vetëdijes për të drejtat e grave, tha studimi.

Punë për gratë me arsim të vogël zakonisht nënkuptojnë paga të ulta dhe orë të gjata, të cilat nuk i lejojnë ata të rrisin fëmijët.

Sidomos në zonat rurale, nënat e reja nuk kanë mbështetje financiare dhe sociale, ndërsa institucionet lokale nuk zbatojnë rregulloret zyrtare për kujdesin social dhe punën. Shumica e punonjësve të seksit në Rumani ishin nënat që luftonin me varfërinë, tha gjithashtu studimi.

Për shumicën e tyre, shtoi ajo, prostitucioni nuk ishte zgjedhja e tyre e parë, por erdhi pas ndryshimit të disa vendeve të punës që paguanin pak për orë të gjata.

Megjithatë, për shumicën e prostitutave “të pavarura”, ky lloj pune siguron vetëm mbijetesë, jo prosperitet afatgjatë.

I njëjti studim tregoi gjithashtu se puna vjen me një stigmë të fortë sociale, edhe pse Rumania ka dekriminalizuar prostitucionin në 2014.

Nëse policia kap punëtorët e seksit, ata gjobiten. Në zonat rurale, gjoba të tilla fillojnë ose vazhdojnë ciklin e varfërisë, sepse shumë prej tyre nuk mund të përballojnë gjobat.

Punonjësit e seksit gjithashtu udhëtojnë në vende të tjera të BE-së, ku ofrojnë seks komercial. Por këto udhëtime kanë tendencë të zgjasin vetëm disa javë dhe të bëhen më pak të shpeshta me moshën. Shumë punonjëse rumune të seksit gjithashtu ankohen se shpesh përballen me diskriminim në BE për shkak të kombësisë së tyre.

Sociologu Dani Sandu, studiues në Departamentin e Shkencave Sociale dhe Politike të Institutit të Universitetit Europian, tha për BIRN se prostitucioni dhe trafikimi i qenieve njerëzore mbeten të shfrenuara në Europën Lindore, veçanërisht në Rumaninë, Moldavinë dhe Ukrainën, sepse ata kanë popullsinë më të madhe rurale të varur nga bujqësia në zonat rurale dhe të vogla urbane – rreth  35 për qind.

Në vendet e tjera postkomuniste në rajon, si Bullgaria dhe ish- Jugosllavia, komunizmi reduktoi dramatikisht bujqësinë e mbijetesës në vetëm 4-5 për qind të popullsisë, shtoi ai.

“Hipoteza ime është se ky tranzicion nga komunizmi në postkomunizëm tejkalon kategoritë sociale nga zonat rurale dhe ato të vogla urbane në një disonancë kognitive shumë të keqe: mjetet e tyre të mbijetesës nuk ofruan më të njëjtin nivel të të ardhurave si më parë, kështu që ata filluan të udhëtonin dhe të dilnin me mjete të reja dhe të shpejta për të marrë ato të ardhura, “tha ai.

“Prostitucioni ishte një nga metodat e para për të siguruar të ardhura,” shtoi ai.

Fakti se Rumania mbetet një nga burimet më të mëdha të prostitucionit dhe trafikimit të qenieve njerëzore në shumë vende të BE-së tregon se, pasi “sipërmarrësit seksualë” zbuluan këtë mënyrë për të fituar para në vitet 1990, disa prej tyre zhvilluan tregtinë e tyre edhe më tej dhe u bënë “specialistë” në “degën” e tyre.

“Problemi ishte se shteti rumun nuk dinte se si të merrej me problemin,” vuri në dukje ai.

Edhe pse shumë raste të trafikimit të zbuluara në vendet e tjera të BE përfshinin rrjete të krimit të organizuar rumun, në nivel lokal, ato u perceptuan si probleme të shteteve të tjera, sepse ata kishin një kërkesë për tregti seksuale.

“Pasi flisja jozyrtarisht për politikëbërësit dhe njerëzit nga administratat lokale, isha i befasuar kur kuptoja se ata nuk kishin asnjë ide për të gjitha këto gjëra,” tha Sandu për BIRN.

“Shumica kishin përshtypjen se punëtoret e seksit kanë jetë të denjë dhe nuk janë pjesë e popullsisë në rrezik varfërie për të cilën duhet të kujdesen. Ose më keq, ata mendonin se disa grupe janë “të predispozuar” për krimin dhe prostitucionin”, përfundoi ai.