NASA do të ritentojë lansimin e raketës drejt Hënës të shtunën
Lansimi debutues i së hënës i një rakete gjigante të gjeneratës së re supozohej ta dërgonte një kapsulë pa pilot në një fluturim provë gjashtë-javor rreth Hënës dhe kthim në tokë, 50 vjet pas misionit të fundit Apollo në Hënë.
Marrëveshja është që ne do ta ndryshojmë datën e nisjes në të shtunën, 3 shtator, ka deklaruar Mike Sarafin, i ngarkuar me misionin Artemis 1, në një konferencë për media që shënon fillimin e programit të SHBA-së për kthimin në Hënë.
E cilësuar si raketa më e fuqishme dhe më komplekse në botë, raketa gjigante me dy faza Space Launch System (SLS) përfaqëson sistemin më të madh të ri vertikal të lëshimit të ndërtuar nga agjencia hapësinore amerikane që kur Saturn V fluturoi në hënë gjatë programit Apollo në vitet 1960 dhe 70.
Kapsula Orion ka një ekuipazh të simuluar prej tre personash – një mashkull dhe dy femra – të pajisur me sensorë për t’i matur nivelet e rrezatimit dhe streset e tjera që do të përjetonin astronautët.
Objektivi kryesor i misionit është ta testojë qëndrueshmërinë e mburojës së nxehtësisë së Orionit gjatë rihyrjes në atmosferën e Tokës me 39,429 km në orë, ose 32 herë më shumë se shpejtësia e zërit, në rihyrjen nga orbita hënore – shumë më shpejt se ajo normale -hyrja e kapsulave të astronautëve që kthehen nga orbitat e ulëta të Tokës.
Programi Artemis i NASA-s – i quajtur sipas perëndeshës që ishte motra binjake e Apollonit në mitologjinë e lashtë greke – synon të kthejë astronautët në sipërfaqen hënore që në vitin 2025 dhe të krijojë një koloni hënore afatgjatë si një trampolinë për udhëtime edhe më ambicioze në të ardhmen me njerëz në Mars.
Më shumë se një dekadë në zhvillim, me vite vonesa dhe miliarda dollarë buxhet, anija kozmike SLS-Orion i ka kushtuar NASA-s të paktën 37 miliardë dollarë deri më tani, duke përfshirë projektimin, ndërtimin, testimin dhe objektet tokësore.
Dymbëdhjetë astronautë ecën në Hënë gjatë gjashtë misioneve Apollo me njerëz nga viti 1969 deri në vitin 1972, të vetmet fluturime hapësinore deri më sot për të dërguar njerëzit në sipërfaqen hënore.
Nëse do të jetë i suksesshëm, Artemis do t’i hapë rrugën misionit të parë SLS-Orion me njerëz, një fluturim hënor i quajtur Artemis II, që në vitin 2024, do të pasojë udhëtimin e Artemis III në sipërfaqen hënore./Dnevnik.hr
