Avioni hipersonik zviceran me energji hidrogjeni do të bëjë fluturimet nga Evropa në Australi në vetëm 4 orë

Fluturimi nëpër botë nga Evropa në një destinacion të tillë si Australia kërkon aktualisht rreth 20 orë me një avion të rregullt pasagjerësh.

Mirëpo një start-up zviceran po kërkon ta zvogëlojë atë kohë udhëtimi në pak më shumë se katër orë – me një avion pasagjerësh hipersonik, me energji hidrogjeni.

Start-up-i “Destinus” e ka testuar prototipin e avionit të tij për dy vitet e fundit, duke njoftuar fluturime të suksesshme testuese të prototipit të tij të dytë – Eiger – në fund të vitit 2022.

Tani kompania e ka bërë publike pjesëmarrjen në një program të udhëhequr nga Ministria e Shkencës e Spanjës, si pjesë e planeve të qeverisë spanjolle për të zhvilluar fluturime supersonike me energji hidrogjeni.

Agjencia që e mbikëqyr programin e ministrisë, Centro para el Desarrollo Tecnológico e Industrial, zgjodhi projektin si një nismë strategjike nën Planin e saj të Teknologjisë Aeronáuticas (PTA).

Me një investim të përgjithshëm aktual prej 12 milionë eurosh, projekti përfshin kompani dhe qendra teknologjike si dhe universitete spanjolle.

“Ne jemi të kënaqur që na janë dhënë këto grante, veçanërisht sepse ato janë një shenjë e qartë se ‘Destinus’ është në linjë me linjat strategjike të Spanjës dhe Evropës për ta avancuar fluturimin e hidrogjenit,” ka deklaruar Davide Bonetti, Zëvendës i Business Development and Products për Destinus.

“Për kompanitë e teknologjisë së thellë si ne, qasja në këto fonde të rimëkëmbjes së BE-së është tejet me rëndësi për të kryer kërkime të avancuara dhe për ta përshpejtuar inovacionin e nevojshëm për të qenë konkurrues në shkallë globale. Me këto grante, zgjidhjet e bazuara në hidrogjen për lëvizshmërinë aeronautike do të jenë një hap më afër për t’u bërë realitet”.

Nga Frankfurti në Sidnei në 4 orë e 15 minuta

Fuqia e hidrogjenit është subjekt i shumë kërkimeve dhe zhvillimit, me përkrahësit që tregojnë kredencialet e saj të gjelbra, nënproduktet kryesore të djegies së hidrogjenit janë nxehtësia dhe uji.

Sasia e nxehtësisë së gjeneruar paraqet një sfidë të projektimit. Studiuesit në Universitetin RMIT në Melburn së fundmi zhvilluan katalizatorë të printuar 3D, të cilët thonë se mund ta fuqizojnë fluturimin hipersonik dhe të veprojnë si një agjent ftohës për ta luftuar nxehtësinë ekstreme të krijuar kur aeroplanët fluturojnë pesë herë më shumë se shpejtësia e zërit, që është rreth 6,100 kilometra në orë (km/ h).

Me këto shpejtësi, linjat ajrore komerciale të ardhshme do të jenë në gjendje të fluturojnë midis Londrës dhe Nju Jorkut në rreth 90 minuta.

Start-up-i zviceran ‘Destinus’ pretendon se teknologjia e saj do të bëjë që një fluturim nga Frankfurti në Sidnei të zgjasë vetëm 4 orë 15 minuta në krahasim me 20 orë, ndërsa një fluturim nga Frankfurti në Shanghai do të zgjaste 2 orë 45 minuta, tetë orë më i shkurtër se ai udhëtimi aktual.

‘Destinus’ bashkëpunoi me prodhuesin spanjoll të motorëve ITP Aero në qershor të vitit 2022 për ta zhvilluar një strukturë testimi të motorit me hidrogjen. Granti nga qeveria spanjolle do ta financojë ndërtimin e një objekti testimi pranë Madridit, ku motorët e hidrogjenit që marrin frymë nga ajri do të vendosen në ritmin e tyre.

Një projekt i dytë granti prej 15 milion eurosh do të financojë kërkime në aspektet e shtytjes me hidrogjen të lëngshëm.

Projekti është pjesë e nxitjes së Spanjës për të qenë në ballë të zhvillimit dhe prodhimit të lëvizshmërisë me bazë hidrogjeni në një numër sektorësh./Euronews

Përgatiti: Nuhi Shala