Gjumi i ditës apo dremitja mund të jetë e mirë për trurin tonë

Gjumi i ditës apo dremitja mund të ndihmojë në ruajtjen e shëndetit të trurit, ndërkohë që plakemi, sipas një studimi të ri.

Megjithatë, hulumtimet e mëparshme kanë treguar se dremitja e tepërt mund të jetë gjithashtu e dëmshme.

Dremitja e zakonshme është e lidhur me një vëllim më të madh të trurit, i cili shoqërohet me një rrezik më të ulët të demencës dhe sëmundjeve të tjera, sipas studiuesve nga University College London (UCL) dhe Universiteti i Republikës së Uruguait.

Mesatarisht, diferenca në vëllimin e trurit midis dremitësve dhe atyre që nuk dremiteshin ishte e barabartë me 2.5 deri në 6.5 vjet plakje, thanë studiuesit.

“Gjetjet tona sugjerojnë se, për disa njerëz, dremitjet e shkurtra gjatë ditës mund të jenë pjesë e enigmës që mund të ndihmojë në ruajtjen e shëndetit të trurit teksa plakemi” – thotë përmes një deklarate autorja Victoria Garfield, studiuese e lartë në UCL.

Ndërkohë që studimi ishte “i kryer mirë”, kufizimet përfshijnë faktin se zakonet e gjumit raportoheshin vetë, thotë Tara Spires-Jones, presidente e Shoqatës Britanike të Neuroshkencës dhe zëvendësdrejtoreshë e Qendrës për Shkencat e trurit të zbulimit në Universitetin e Edinburgut, e cila nuk ishte i përfshirë në studim.

Rezultatet tregojnë “një rritje të vogël, por domethënëse në vëllimin e trurit tek njerëzit që kanë një nënshkrim gjenetik të lidhur me dremitjen e ditës” – thotë ajo për Qendrën Mediatike të Shkencës.

“Edhe me ato kufizime, ky studim është interesant sepse shton të dhënat që tregojnë se gjumi është i rëndësishëm për shëndetin e trurit” – shton ajo.

Në përgjigje, autorja kryesore e studimit Valentina Paz, studiuese në Universitetin e Republikës së Uruguait dhe UCL, i tha CNN se ajo është dakord se “puna ka disa kufizime”, porse ata janë “të sigurt” në metodën e përdorur në studim.

Qasja statistikore

Në studimin e botuar të hënën në revistën Sleep Health, studiuesit përdorën një teknikë të quajtur randomizimi Mendelian për t’i analizuar mostrat e ADN-së dhe skanimet e trurit nga 35,080 njerëz të moshës 40 deri në 69 vjeç të përfshirë në studimin e Biobank në Mbretërinë e Bashkuar, një bazë të dhënash e madhe biomjekësore dhe burim kërkimor që i ndoqi banorët e Mbretërisë së Bashkuar nga 2006 deri në 2010.

Randomizimi Mendelian është një qasje statistikore që përdor gjenetikën për të dhënë informacion në lidhje me marrëdhënien midis ekspozimit dhe rezultatit.

Studiuesit shikuan seksione të kodit gjenetik të lidhura me gjasat e njerëzve për të fjetur rregullisht dhe më pas i krahasuan rezultatet e shëndetit të trurit dhe njohjes midis atyre me gjenet e gjumit dhe atyre pa gjumë.

“Duke i parë gjenet e vendosura në lindje, randomizimi Mendelian shmang faktorët ngatërrues që ndodhin gjatë gjithë jetës që mund të ndikojnë në lidhjet midis gjumit dhe rezultateve shëndetësore” – thotë autori kryesor Paz.

Megjithatë, një teknikë e tillë mund të tregojë vetëm një lidhje midis gjumit dhe shëndetit të trurit, jo shkakut dhe pasojës.

Përveç kësaj, studiuesit nuk kishin informacion mbi kohëzgjatjen e gjumit, gjë që mund të ndikojë nëse gjumi është i dobishëm apo i dëmshëm.

Paz thotë për CNN se gjetjet e mëparshme sugjerojnë se “të bësh një sy gjumë të shkurtër (5 deri në 15 minuta) në orët e hershme të pasdites mund të përfitojë ata që kanë nevojë për të”.

Dremitja mund të jetë gjithashtu e dëmshme

Ndërkohë, hulumtimet e mëparshme kanë treguar se dremitja e shpeshtë ose dremitja e rregullt për periudha të gjata gjatë ditës mund të jetë një shenjë e demencës së hershme tek të moshuarit.

Të moshuarit që dremisnin të paktën një herë në ditë ose më shumë se një orë në ditë, kishin 40% më shumë gjasa të zhvillonin sëmundjen e Alzheimer sesa ata që nuk dremisnin çdo ditë ose flinin më pak se një orë në ditë, sipas një studimi të publikuar në Alzheimer’s and Dementia: Gazeta e Shoqatës së Alzheimerit, në mars 2022.

Dhe në korrik 2022, një studim zbuloi se njerëzit që dremisin shpesh kanë një shans më të madh për të zhvilluar presion të lartë të gjakut dhe për të pasur një sulm në tru.

Pjesëmarrësit e studimit të cilët zakonisht dremisnin gjatë ditës kishin 12% më shumë gjasa të zhvillonin presion të lartë të gjakut me kalimin e kohës dhe kishin 24% më shumë gjasa të kishin një sulm në tru krahasuar me njerëzit që nuk dremisnin asnjëherë.

“Kjo mund të jetë sepse, megjithëse dremitja në vetvete nuk është e dëmshme, shumë njerëz që bëjnë një sy gjumë mund ta bëjnë këtë për shkak të gjumit të dobët gjatë natës. Gjumi i dobët gjatë natës lidhet me një shëndet më të dobët dhe dremitjet nuk mjaftojnë për ta kompensuar këtë”, tha psikologu klinik Michael Grandner në një deklaratë në atë kohë. Grandner drejton Klinikën e Mjekësisë së Gjumit të Sjelljes në Qendrën Mjekësore Universitare Banner në Tucson, Arizona dhe nuk ishte përfshirë në studim.

Dremitja e tepërt mund të jetë një shenjë e një çrregullimi themelor të gjumit, tha në një intervistë për CNN specialisti i gjumit Dr. Raj Dasgupta, një profesor i asociuar i mjekësisë klinike në Shkollën e Mjekësisë Keck në Universitetin e Kalifornisë Jugore.

“Çrregullimet e gjumit janë të lidhura me një rritje të stresit dhe hormoneve të rregullimit të peshës që mund të çojnë në obezitet, presion të lartë të gjakut, diabet të tipit 2 – të gjithë faktorë rreziku për sëmundjet e zemrës”, tha ai. “Unë besoj se dremitja është një shenjë paralajmëruese e një çrregullimi themelor të gjumit në individë të caktuar.”/CNN

Përgatiti: Nuhi Shala