Udhëheqësit e G20 e dënojnë agresionin rus në Ukrainë

Një “raketë e prodhuar nga Rusia” ra në fshatin polak Przewodw, pranë kufirit me Ukrainën, duke vrarë dy persona të martën pasdite, tha në një deklaratë ministria e jashtme e Polonisë. Ky incident është i pari që një territor i një vendi të NATO-s goditet gjatë luftës gati nëntë-mujore të Ukrainës.

Presidenti amerikan Joe Biden ka thënë se raketa vështirë se mund të jetë lëshuar nga Rusia për shkak të trajektores së saj. Presidenti amerikan po fliste në takimin e G20 në Bali, Indonezi, pasi thirri një takim urgjent të liderëve perëndimorë për ta diskutuar shpërthimin në territorin e NATO-s që ka potencialin ta çojë luftën në Ukrainë në një dimension të ri edhe më të rrezikshëm.

Agjencia e lajmeve Associated Press ka raportuar se gjetjet fillestare sugjerojnë se raketa është gjuajtur nga forcat ukrainase në një raketë ruse në hyrje, duke cituar zyrtarë amerikanë.

Presidenti i Polonisë Andrzej Duda tha se shpërthimi ishte një “incident i vetëm” dhe nuk ka “indikacione” se do të ndodhë përsëri. Duda tha se ishte “me shumë gjasa” një raketë e prodhuar nga Rusia, por “ne nuk kemi asnjë provë përfundimtare për momentin se kush e ka lëshuar këtë raketë.”

Qeveria e Polonisë ka deklaruar se e ka ftuar ambasadorin e Moskës në Poloni për të dhënë një shpjegim lidhur me sulmin me raketa. 

Rusia e ka mohuar rënien e raketave të saj në Poloni, duke i quajtur raportet një “provokim të qëllimshëm”. Në një deklaratë të ministrisë ruse të mbrojtjes thuhet: “Deklaratat e mediave dhe zyrtarëve polakë për rënien e supozuar të raketave ‘ruse’ në zonën e Przeëodóë janë një provokim i qëllimshëm me qëllim përshkallëzimin e situatës. Asnjë sulm ndaj objektivave pranë kufirit shtetëror ukrainas-polake nuk u krye nga raketat ruse.

Ministrat e NATO-s po përgatiten të mblidhen të mërkurën me kërkesë të qeverisë polake. Takimi është caktuar të mblidhet sipas nenit 4 të traktatit të NATO-s, i cili lejon që të gjithë aleatët e NATO-s të mblidhen së bashku kur “integriteti territorial, pavarësia politike ose siguria” e çdo anëtari është kërcënuar.

Një sulm i qëllimshëm ndaj një anëtari të NATO-s në teori mund të çojë në thirrjen e nenit 5 të aleancës, i cili thotë se një sulm ndaj një anëtari të aleancës ushtarake konsiderohet një sulm kundër të gjithëve. Por traktati i NATO-s ka shumë pak gjasa që të shkaktohet nga një sulm aksidental.

Biden i ofroi Dudës “mbështetje dhe ndihmë të plotë për hetimin lidhur me raketat e rëna në Poloni”. Biden gjithashtu “e ripohoi angazhimin e hekurt të Shteteve të Bashkuara ndaj NATO-s” gjatë një bisede telefonike të mërkurën.

Ministria ruse e mbrojtjes në një deklaratë mohoi se raketat e saj kaluan në Poloni, duke i quajtur raportet një “provokim të qëllimshëm”. “Deklaratat e mediave dhe zyrtarëve polakë për rënien e supozuar të raketave ‘ruse’ në zonën e Przeëodóë janë një provokim i qëllimshëm për të përshkallëzuar situatën. Asnjë sulm ndaj objektivave pranë kufirit shtetëror ukrainas-polake nuk u krye nga raketat ruse.

Disa analistë thanë se besonin se fotografitë e mbetjeve të raketave në vendngjarje tregonin një sistem ukrainas të mbrojtjes ajrore S-300 që do të ishte përfshirë në rrëzimin e një rakete ruse, por nuk ishte e mundur të vërtetoheshin këto raporte.

Rusia nisi valë sulmesh raketore anembanë Ukrainës të mërkurën, ndërkohë që liderët e G20 u takuan në Bali.

Autoritetet e Ukrainës thanë se ishte një tjetër sulm i planifikuar që i kishte si shënjestër objektet e infrastrukturës energjetike të vendit. Në fjalimin e tij të së mërkurës në mbrëmje, Zelenskiy tha se “gjithsej 90 raketa” e goditën Ukrainën. Shtatë milionë shtëpi mbetën pa energji elektrike.

Nënkryetari i administratës presidenciale, Kyrylo Tymoshenko, shkroi në Telegram se situata energjetike në të gjithë Ukrainën ishte “kritike”./The Guardian