Vonesa e marrëveshjes Kosovë-Serbi shqetëson familjet e personave të zhdukur gjatë luftës

Familjarët e personave të zhdukur nga lufta e Kosovës shprehën zhgënjimin pasi kryeministri i Kosovës tha se një marrëveshje me Serbinë për zbulimin e varreve po vonohet për shkak të mosmarrëveshjeve rreth terminologjisë.

Përfaqësuesit e familjeve të personave të zhdukur shqiptarë dhe serbë nga lufta e Kosovës thanë se janë të zhgënjyer që një marrëveshje midis Prishtinës dhe Beogradit në negociatat e ndërmjetësuara nga BE-ja në Bruksel për zbulimin e vendndodhjeve të varrezave të luftës nuk është arritur ende për shkak të mosmarrëveshjeve rreth terminologjisë që duhet të përdoret për të përshkruar personat e zhdukur.

“Qeveria e Kosovës nuk i qëndroi fjalëve të saj sepse u zotua se çështja e personave të zhdukur do të ishte prioritet në tryezën e bisedimeve, por në rreth 15 muaj ata kanë folur për gjithçka tjetër përveç personave të zhdukur, përfshirë targat dhe energjinë”, tha për BIRN Bajram Cerkini nga Qendra Burimore për Personat e Zhdukur.

“Ndalimi i procesit për arsye krejtësisht të parëndësishme do të thotë pengim dhe pezullim i të gjithë procesit”, tha Natasha Scepanoviç, kryetare e Shoqatës së Viktimave të Kosovës.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha të mërkurën për media se një nga pengesat kryesore që pengon mundësinë e arritjes së marrëveshjes së Kosovës dhe Serbisë për personat e zhdukur është terminologjia.

“Beogradi insiston që ata të quhen njerëz që nuk janë gjetur, ne insistojmë t’i quajmë zhdukje të detyruara, sepse ata nuk janë zhdukur në fatkeqësi natyrore. Ishin rrëmbime, rrëmbime të cilat u bënë me dhunë”, tha Kurti.

Por Cerkini tha se nuk e kupton pse terminologjia po konsiderohet një çështje kaq madhore.

“Pra duan të shtojnë se këta janë njerëz të zhdukur me dhunë gjatë luftës, që padyshim janë të tillë sepse nuk ka luftë pa forcë. Nuk e di se cila është terminologjia e duhur politike që të arrihet kjo marrëveshje, por nuk shoh ndonjë hap konkret për të hedhur dritë mbi fatin e tyre”, tha ai.

Scepanoviç tha se “gjithçka tregon se problemi është jashtëzakonisht i politizuar dhe për këtë arsye nuk ka asnjë dëshirë apo vullnet real për të gjetur trupat e personave të zhdukur”.

Por Agron Limani, përfaqësues i personave të zhdukur nga fshati i Kosovës, Krushë e Vogël, ku 113 civilë shqiptarë etnikë u vranë nga forcat serbe, argumentoi se terminologjia është e rëndësishme.

“Termi ‘i zhdukur’ për ne në Krushë të Vogël nuk pasqyron fatin e tyre tragjik, sepse dikush mund të zhduket edhe për shkak të fatkeqësive natyrore – përmbytje, zjarr, tërmet… por përgjegjësit për personat e zhdukur i njihnim mirë, ishin kryesisht serb vendas”, tha Limani.

Limani tha se shqetësimi i tij është se “Kosova ka pasur një handikap të vazhdueshëm në dialogun me Serbinë” sepse nuk ka përdorur “faktet dhe provat për autorët e krimeve” për të ndihmuar rastin e saj.

I dërguari i BE-së për dialogun Kosovë-Serbi, Miroslav Lajçak, tha të martën se ai beson se një marrëveshje për personat e zhdukur është e ngadaltë.

“Jemi dy fjalë afër ose dy fjalë më larg marrëveshjes dhe madje do të kemi konsultime për këtë në ditët në vijim. Është rënë dakord për 99.5 për qind të tekstit dhe tani duhet vetëm vullnet politik”, tha Lajçak për Radio Televizionin e Kosovës, RTK.

Më 14 qershor, presidenti serb Aleksandër Vuçiç tha se Beogradi është i gatshëm të bashkëpunojë kur është fjala për marrëveshjen.

“Ne jemi të gatshëm të nënshkruajmë marrëveshjen për personat e zhdukur, ne e dimë se duhet të jetojmë pranë njëri-tjetrit, ne e dimë se duhet të punojmë me njëri-tjetrin dhe nuk kemi asnjë problem me këtë”, tha Vuçiç për mediat.

Ende nuk ka pasur një reagim zyrtar nga Beogradi për deklaratën e Kurtit për pengesat për një marrëveshje.