www.sciencemag.org
Infektimi me coronavirus mund të bëhet edhe përmes ajrit?
Akademia Kombëtare e Shkencave Amerikane i ka dhënë një shtysë të re idesë se një lloj i ri i virusit gjithashtu mund të përhapet nëpër ajër, e jo vetëm nga spërklat e mëdha të lëshuara nga teshtitja ose kollitja.
Sipas Sciencemag, revistë akademike nga Shoqata Amerikane për Progres Shkencor, edhepse studimet nuk janë akoma finale, rezultatet e hulumtimeve në dispozicion tregojnë edhe mundësinë e aerosolizimit gjatë frymëmarrjes normale, thotë Harvey Fineberg, nga Komitetiti i Përhershëm mbi Sëmundjet Infektive në zhvillim dhe kërcënimet shëndetësore të Shekullit 21, dhe njëkohësisht i shkroi në një letër Kelvin Droegemeier, kreut të Zyrës së Shtëpisë së Bardhë për Politika të Shkencës dhe Teknologjisë në lidhje me këtë studim.
Si mund të infektohemi përmes ajrit?
Qendra Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) dhe agjencitë e tjera shëndetësore deri më tani kanë insistuar se mënyra kryesore është të transmetoni sindromën e rëndë të frymëmarrjes akute SARS-COV-2 përmes spërklave të mëdha të frymëmarrjes, me një madhësi deri një milimetër, të cilat dalin nga goja e njerëzve gjatë kollitjes dhe teshtitjes. “Efekti” i këtyre spërklave është një deri në dy metra, dhe virusi mund të mbahet edhe në sipërfaqe nga ku njerëzit mund ta marrin atë duke prekur gojën, hundën ose sytë.
Sidoqoftë, nëse COVID-19 gjendet në ajrin që nxjerrim nga goja jonë, mbrojtja ndaj saj bëhet më e vështirë nësë bazohemi në rekomandimin që të gjithë njerëzit duhet të mbajnë maska në publik për të zvogëluar transmetimin e pavetëdijshëm tw virusit nga persona me një formë asimptomatike të infeksionit.
Debati mbi këtë metodë të transmetimit nisi në fillim të këtij viti, kur u raportua në New England Journal of Medicine, një revistë javore e shëndetësisë me seli në Massachusetss të SHBA-së, se COVID-19 mund të notojë në formë të spërklave, në madhësi më të vogla se pesë mikronw për një kohëzgjatje prej tre orësh dhe akoma të mbetet infektues.
A do të duhej që maskat të vishen nga të gjithë?
Në rishikimin e tyre, Fineberg dhe kolegët e tij nga Akademia Kombëtare e Shkencës, treguan studime të tjera, përfshirë një studim të fundit nga Joshua Santarpia dhe kolegët e tij në Qendrën Mjekësore të Universitetit të Nebraska që gjetën të dhëna të përhapura të ARN-së virale (virus me përmbajtje acidi ribonukleik) në dhomat e izolimit të pacientëve që trajtohen për COVID-19. ARN virale u shfaq në një sipërfaqe të vështirë për të shfaqur, si dhe në mostrat e ajrit më shumë se dy metra larg pacientëve.
Sipas Santarpia dhe kolegët e saj, prania e ARN tregon që virusi mund të përhapet përmes aerosoleve, megjithëse ata nuk gjetën grimca virale infektive.
Studimi përfshinte edhe mbajtjen e maskave. Akademia Kombëtare e Shkencës citon punën e Nancy Liang dhe kolegëve të saj në Universitetin e Hong Kong-ut. Ata kanë mbledhur pika të frymëmarrjes dhe aerosolë nga pacientë me sëmundje të frymëmarrjes të shkaktuara nga viruset, dhe disa pacientë mbanin maska kirurgjikale.
Maskat kanë zvogëluar nivelet e ARN-së të koronavirusit në spërklat e frymëmarrjes dhe aerosolet tek pacientët e infektuar me koronavirusin.
Në këtë mënyrë, ky studim ka mbledhur prova mekanike që maska kirurgjikale mund të parandalojë transmetimin e koronavirusit dhe infeksionit të gripit nëse vishet nga pacientë simptomatikë.
Sidoqoftë, jo të gjithë ekspertët pajtohen që COVID-19 mund të bëhët përmes ajrit.
Një raport i Organizatës Botërore të Shëndetësisë i datës 27 mars tregoi se transmetimi i aerosolit është i mundur në rrethana specifike, siç është intubimi i pacientëve të vështirë.
Mirëpo, sipas një eksperti të OBSH-së, në analizën e më shumë se 75,000 rasteve të koronavirusit në Kinë, nuk është raportuar asnjë rast i transmetimit nga ajri. Sa i përket studimit të Santarpia, ai thotë se zbulimi i ARN në shkaqe mjedisore bazuar në analizat PCR nuk është një tregues i një virusi të transmetueshëm të zbatueshëm (analizat PCR janë reaksione të zinxhirit polimerazë, enzima funksioni kryesor i të cilave është formimi i polimereve të acidit nukleik si psh. ARN dhe ADN, dhe janë metoda të domosdoshme në kërkimin molekular)
Sidoqoftë, Qendra për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve po përgatitet të ndryshojë mendimin e saj dhe ti rekomandojë që të gjithë njerëzit që ti veshin maskat në publik për të parandaluar përhapjen e virusit.
