Vazhdon agresioni rus në Ukrainë
Dita e djeshme përmbushi muajin e parë që nga fillimi i luftës në Ukrainë, me liderët botërorë që u mblodhën në Bruksel për takime urgjente të NATO-s, BE-së dhe G7-ës.
Lufta në Ukrainë po vazhdon me përleshje të ashpra ushtarake. Ushtria ruse vazhdon me bombardime në masë, duke shkaktuar viktima në njerëz, shkatërrime të mëdha në infrastrukturë si dhe zhvendosje të miliona ukrainasve nga shtëpitë e tyre.
Këto janë zhvillimet kryesore rreth luftës në Ukrainë:
Rusia dhe Ukraina i kanë shkëmbyer të burgosurit e tyre në shkëmbimin e parë të ushtarëve që kur Moska urdhëroi invadimin në Ukrainë një muaj më parë, Zëvendëskryeministrja e Ukrainës, Iryna Vereshchuk, tha se u bë “shkëmbimi i plotë i të burgosurve të luftës” ku 10 “pushtues të kapur” u shkëmbyen me 10 ushtarakë ukrainas. Në një përditësim të fundit të publikuar në kanalin e saj zyrtar Telegram pak para mesnatës me orën lokale, Vereshchuk tha se pengjet humanitare të marra në Mangush janë liruar.
Ukraina akuzoi Moskën se ka marrë me forcë qindra mijëra civilë nga qytetet e shkatërruara të Ukrainës në Rusi, ku disa mund të përdoren si “peng” për të bërë presion ndaj Kievit që të dorëzohet. Lyudmyla Denisova, ombudspersonja e Ukrainës, tha se 402,000 njerëz, përfshirë 84,000 fëmijë, janë marrë kundër vullnetit të tyre. Kombet e Bashkuara i thanë BBC-së se ukrainasit po ndalohen në mënyrë arbitrare dhe po u nënshtrohen zhdukjeve me forcë në zonat e kontrolluara nga Rusia.
Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskiy, mbajti një fjalim të fuqishëm natën vonë, duke sugjeruar se Rusia mund të mos kishte e pushtuar Ukrainën nëse do ta dinte se lufta do të zvarritej për më shumë se një muaj. “Dita e 30-të. Ka kaluar një muaj. Sikur Rusia ta dinte se kjo po i priste, jam i sigurt se do të kishin frikë të vinin këtu”, tha ai.
Zelenskiy gjithashtu ndau paraqitjen e tij në samitin e BE-së, ku falënderoi anëtarët e Këshillit Evropian për vendosjen e sanksioneve ndaj Rusisë, por tha se edhe kjo ishte “pak vonë”, në një video-mesazh të postuar në llogarinë e tij zyrtare në Facebook.
Presidenti amerikan Joe Biden shkon sot në Varshavë të Polonisë, ku pritet të takohet me ekspertë për reagimin humanitar dhe trupat amerikane të stacionuara në Poloni. Të shtunën, ai do të takohet me homologun polak Andrzej Duda për ta diskutuar “krizën humanitare dhe të drejtat e njeriut” që rezultoi nga pushtimi rus në Ukrainë.
Ministria e Mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar tha se Ukraina po godet “objektivat me vlerë të lartë” që po i detyron forcat ruse t’i devijojnë burimet për t’i mbrojtur linjat e tyre të furnizimit. Ai përmendi sulmet në një anije zbarkimi dhe depot e ruajtjes së municioneve në Berdyansk si shembuj të objektivave të vlefshëm. “Ka të ngjarë që ukrainasit të vazhdojnë të synojnë asetet logjistike në zonat e kontrolluara nga Rusia. Kjo do të detyrojë ushtrinë ruse t’i japë përparësi mbrojtjes së zinxhirit të tyre të furnizimit” dhe ta zvogëlojë aftësinë për të kryer operacione sulmuese.
Forcat ukrainase janë përforcuar nga shkatërrimi dramatik i një anijeje të madhe zbarkuese ruse ndërkohë që ajo po sillte furnizime për trupat e saj. Pamjet dramatike shfaqenin zjarr dhe tym të zi, ndërsa Orsk, i ankoruar në Berdyansk në Detin Azov, u godit nga raketat balistike ukrainase.
Ministria ukrainase e Mbrojtjes tha se trupat e saj i kishin shtyrë forcat ruse nga disa zona përreth kryeqytetit Kiev, raporton Reuters. Trupat ruse nuk kishin burime të mjaftueshme për ta çuar përpara ofensivën e tyre në Ukrainë, tha Oleksander Motuzyanyk, zëdhënësi i Ministrisë së Mbrojtjes të Ukrainës, por shtoi se trupat ruse nuk kanë hequr dorë nga shpresa për ta rrethuar dhe pushtuar Kievin.
Këto llogari duket se janë vërtetuar nga një zyrtar i lartë i Pentagonit, i cili tha se Rusisë po i mbarojnë municionet e drejtuara me saktësi dhe ka më shumë gjasa të mbështetet në të ashtuquajturat bomba memece dhe artileri. Zëvendës Sekretari i Mbrojtjes për Politikën, Colin Kahl tha se Rusia po vuan shkallë të lartë të dështimit deri në 60% për disa nga raketat e saj të drejtuara me saktësi, ndërkohë që forcat e saj kanë pësuar viktima të shumta dhe kanë mungesë të furnizimeve.
Zëvendëskryeministri i Ukrainës tha se ishin 40 autobusë që prisnin për t’i nxjerrë civilët nga Mariupol, porse forcat ruse nuk po i lejonin ata të kalonin. Sot duhej të hapeshin shtatë korridore humanitare – edhe pse Mariupol nuk ishte përfshirë mes tyre.
Ukraina ka akuzuar Moskën se ka marrë me forcë 402,000 civilë, duke përfshirë 84,000 fëmijë, nga qytetet ukrainase në Rusi – dhe ka ngritur shqetësimin se ata do të përdoren si pengje. Rusia vërtetoi numrat, por tha se civilët janë evakuuar me dëshirë.
Udhëheqësit e NATO-s janë dakorduar ta forcojnë mbrojtjen e tyre në lindje në përgjigje të pushtimit rus të Ukrainës. Rreth 40,000 trupa janë vendosur në krahun lindor së bashku me mjete të rëndësishme ajrore dhe detare, dhe katër grupe të reja beteje do të dërgohen në Sllovaki, Hungari, Bullgari dhe Rumani.
ShBA dhe aleatët e saj njoftuan sanksione të reja ndaj më shumë se 400 elitave dhe institucioneve ruse. Ndër të sanksionuarit ishin dhoma e ulët e parlamentit të Rusisë, Duma, dhe 328 anëtarë të saj. Departamenti amerikan i Thesarit lëshoi gjithashtu udhëzime, duke paralajmëruar se autoritetet amerikane mund të vendosin sanksione ndaj transaksioneve të lidhura me arin që përfshijnë Rusinë.
Biden tha se Kina i kupton pasojat ekonomike që do të pasonin nëse ofron ndihmë për Rusinë në luftën e saj me Ukrainën dhe e kupton se e ardhmja e saj ekonomike është “shumë më e lidhur me perëndimin sesa me Rusinë”. Nënsekretari i Mbrojtjes i SHBA-së për Politikën Colin Kahl tha gjithashtu se pushtimi rus i Ukrainës e ka bërë atë një barrë strategjike më shumë për Kinën.
Udhëheqësit e G7 thanë se janë të vendosur të imponojnë pasoja të rënda ndaj Rusisë dhe janë të gatshëm të zbatojnë masa shtesë “siç kërkohet”. Në një deklaratë të përbashkët, ata e dënuan “luftën e zgjedhur” të Vladimir Putin dhe agresionin e tij “të pajustifikueshëm, të paprovokuar dhe të paligjshëm” në Ukrainë.
Administrata Biden dhe Bashkimi Evropian pritet ta shpallin një iniciativë të madhe për t’i drejtuar dërgesat e gazit natyror të lëngshëm në Evropë gjatë vizitës së presidentit amerikan në Bruksel këtë javë, raportoi ëashington Post, duke cituar tre zyrtarë amerikanë të njohur me planin.
Rusia është goditur me 65 sanksione të reja nga Britania e Madhe, një veprim që Ministria e Jashtme tha se ishte krijuar për t’i synuar “industritë dhe individët strategjikë kyç”. Në mesin e atyre që u goditën ishin gjashtë banka dhe një kompani mbrojtëse që prodhon dronë, si dhe grupi ëagner, për të cilin Britania tha se thuhet se ishte ngarkuar me vrasjen e presidentit ukrainas, Volodymyr Zelenskiy.
Mbretëria e Bashkuar dhe aleatët do ta “rrisin” ndihmën vdekjeprurëse për Ukrainën, tha Boris Johnson pas një takimi të liderëve të G7. Mbretëria e Bashkuar do të dërgojë 6,000 raketa shtesë dhe do të sigurojë 25 milionë funte në fonde për forcat e armatosura të Ukrainës, tha ai, me komplet të ofruar “në sasinë dhe cilësinë” e nevojshme nga Ukraina për t’u mbrojtur kundër “fqinjës së saj ngacmuese”.
I pyetur në lidhje me pretendimin e Kremlinit se ai ishte “pjesëmarrësi më aktiv në garën për të qenë anti-rus”, Boris Johnson tha se ai nuk ishte “anti-rus nga distanca”. “Unë mendoj se jam ndoshta i vetmi kryeministër në historinë e Mbretërisë së Bashkuar që quhem Boris,” u tha ai gazetarëve në Bruksel. Ai gjithashtu i tha BBC Newsnight se nuk është optimist se presidenti rus Putin dëshiron paqe. “Unë nuk jam optimist që Vladimir Putin e dëshiron vërtet atë [paqe]. Mendoj se ai ka vendosur të dyfishohet dhe të përpiqet ta bëjë Groznifikimin e qyteteve të mëdha të Ukrainës në mënyrën që ai është përpjekur të bëjë gjithmonë dhe mendoj se ky është një gabim tragjik.”
Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara votoi me shumicë dërrmuese për t’i bërë thirrje Rusisë që ta ndalojë menjëherë luftën e saj kundër Ukrainës dhe të sigurojë më shumë qasje ndihme dhe mbrojtje civile në Ukrainë. Rezoluta mori 140 vota pro dhe pesë vota kundër – Rusia, Siria, Koreja e Veriut, Eritrea dhe Bjellorusia – ndërsa 38 vende abstenuan.
Numri i vdekjeve të civilëve në Ukrainë ka tejkaluar 1000, tha OKB-ja të enjten, duke paralajmëruar se “shifrat aktuale janë dukshëm më të larta”. Shumica e viktimave u shkaktuan nga eksplozivët, përfshirë raketat dhe sulmet ajrore. Mes viktimave janë 90 fëmijë.
Më shumë se 3.6 milionë njerëz janë larguar nga Ukraina që nga fillimi i pushtimit, sipas vlerësimeve të OKB-së. Shumica kanë hyrë në Poloni./The Guardian.
