Turqia e prezanton dronin e ri ushtarak

Kompania turke Baykar i ka nisur testet tokësore të dronit të saj Bayraktar Kizilelma. Është avioni i parë pa pilot për luftime ajrore në Turqi. Pamjet shoqëruese të testeve në Qendrën e Fluturimeve Akinci treguan një të ashtuquajtur udhëtim me taksi përpara fluturimit të parë të Kizilelma.

Kizilelma (në turqisht do të thotë “mollë e kuqe”) është krejtësisht e ndryshme nga paraardhësit e saj, dronët Bayraktar TB2 dhe Bayraktar Akinci. Bayraktar TB2 ka parë sukses të rëndësishëm luftarak në duart e Azerbajxhanit dhe Ukrainës, ashtu si edhe Bayraktar Akinci më i madh.

Kizilelma, nga ana tjetër, është krejt i ndryshëm dhe pretendohet se është i aftë për fluturim supersonik (të paktën në versionet e tij të mëvonshme) dhe se ka një farë shkalle dukshmërie të reduktuar dhe është përshtatur për llojet e misioneve luftarake ajrore.

Kizilelma ka një konfigurim kanard-delta, siç shihet në disa avionë të tjerë luftarakë me shikueshmëri të ulët, duke përfshirë luftëtarin kinez me pilot J-20 dhe dronin misterioz Dark Sëord. Përdorimi i kanardave është një kompromis midis vëzhgueshmërisë së ulët dhe manovrueshmërisë, megjithëse mund të merren disa masa për ta kufizuar ndikimin e tyre në nënshkrimin e radarit. Sipërfaqet e bishtit përbëhen nga stabilizues vertikal të prirur.

Motori i projektuar në Ukrainë

Kizilelma duhet të fuqizohet nga një motor turbojet Ivchenko-Progres, i cili është projektuar në Ukrainë.

Sipas kërkesave teknike, Kizilelma duhet të ketë një autonomi fluturimi prej pesë deri në gjashtë orë, një rreze luftarake prej 900 kilometrash dhe një tavan zyrtar fluturimi prej 10,500 metrash. Pesha maksimale e ngritjes është 6,000 kg, duke përfshirë një ngarkesë prej 1,500 kilogramësh. Kjo ngarkesë do të përfshijë bombola të disponueshme të bartura në gjirin e brendshëm të armëve, duke ruajtur më tej karakteristikat e fshehta të Kizilelma-s.

Armatimi i saj ka të ngjarë të përfshijë shembuj të një game të gjerë municionesh me precizion ajër-tokë dhe raketa ajër-ajër të zhvilluara nga industria turke.

Ndërsa prototipi i parë i Kizilelma dhe versionet e tjera të hershme pritet të fuqizohen nga turbojeti Ivchenko-Progres AI-25TLT pa djegie, versionet e mëvonshme janë planifikuar të zëvendësohen nga Ivchenko-Progres AI-322F më i ri pas djegies, i cili duhet të ofrojë performancë supersonike të dronit të ri luftarak turk.

https://youtu.be/f19Rytpj1co 

Performancë mbresëlënëse

Edhe me një motor më të dobët, Kizilelma duhet të ofrojë performancë mbresëlënëse për një mjet ajror pa pilot, me një shpejtësi maksimale afër shpejtësisë së zërit.

Në fund të fundit, ekziston një plan për një version me dy motorë, me një palë AI-322F, për performancë të mëtejshme të përmirësuar. Në formën e tij fillestare, shkarkimi i motorit është me sa duket i pa maskuar, megjithëse është e mundur që karakteristikat delikate të mund të përmirësohen duke e rafinuar këtë zonë, diçka që Rusia po e bën me dronin e saj Okhotnik.

Ndryshe nga TB2 dhe Akinci, Kizilelma është planifikuar të ketë një aftësi luftarake për luftime ajrore, si dhe kryerjen e operacioneve të inteligjencës, mbikëqyrjes dhe zbulimit (ISR) dhe goditjes. Me sa duket, ai dron do të jetë i pajisur edhe me një lloj radari aktiv të skanuar elektronikisht (AESA)./ The War Zone

Përgatiti: Nuhi Shala