Propozimi për Shpifje Alarmon Grupet për të Drejta në Kosovë

OJQ-të në Kosovë, duke përfshirë edhe Asociacionin e Gazetarëve të Kosovës, të enjten kanë dënuar projektligjin e propozuar që ndryshon nenet e kodit penal 134 / C dhe 134 / D, me të cilat ndryshime do të mund të burgosen njerëzit për fyerjen e flamurit dhe himnit kombëtar, ose për shpifje kundrejt politikanëve kryesorë.

Neni 134 / C parasheh që “kushdo që publikisht … shpreh mospërfillje për Republikën e Kosovës ose për rendin e saj kushtetues, fyen ngjyrat, flamurin, vulën ose himnin e Republikës së Kosovës dënohet deri në tre vjet burg apo me gjobë “.

Neni 134 / D parashikon që kushdo që shpif për një organ kushtetues, duke përfshirë presidentin, Parlamentin, qeverinë dhe Gjykatën Kushtetuese, mund të dënohet me tre muaj deri në pesë vjet burgim.

OJQ-të thanë se ndryshimet e propozuara shkelin parimet themelore të një vendi demokratik ku respektohen të drejtat e njeriut.

“Qëllimi i Ministrisë së Drejtësisë për të kriminalizuar lirinë e fjalës është një hap drejt autoritarizmit në Kosovë dhe është në kundërshtim të plotë me rrugën e reformave europiane për të cilat Republika e Kosovës duhet të angazhohet”, thuhet në një deklaratë të përbashkët të OJQ-ve.

“Ndryshimet e propozuara përbëjnë një hap drejt kontrollit të fjalës së lirë për të kritikuar institucionet e larta të Republikës së Kosovës përmes procedurës penale, një standard që do të shtypte lirinë e fjalës publike”, shton deklarata.

Ata thonë se ndryshimet janë hartuar gjithashtu në mënyrë të mbyllur dhe në mënyrë të papërgjegjshme.

Gazetarët dhe grupet e shoqërisë civile i kanë kërkuar ministrisë të tërheqë draftin dhe të kërkojë falje për këtë “akt autoritar që ka ndikuar seriozisht besueshmërinë e institucioneve … në Kosovë”.

Gazetari dhe redaktori Enver Robelli tha se “Qëllimi i kopjimit të tillë të tmerrshëm të neneve të tillë është një luftë kundër çdo mendimi të ndryshëm në Kosovë”.

Më në fund ai kujtoi se kjo dispozitë ligjore u përdor në Gjermani kundër satiristit Jan Boehmermann i cili u akuzua për shpifje ndaj presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan. Akuzat u hoqën më vonë. Gjermania kërkon të heqë nenin deri në vitin 2018, tha Robelli.

Zyra e BE-së në Kosovë gjithashtu ka shprehur shqetësim.

“Kjo shkon kundër prirjes ndërkombëtare për të shfuqizuar ligjet e shpifjeve kriminale. Një numër anëtarësh ose anëtarësh të mundshëm të BE-së, përfshirë Kosovën, kanë larguar shpifjen dhe fyerjen penale dhe disa të tjerë kanë ndërmarrë hapa të rëndësishëm në këtë drejtim “, thuhet në një deklaratë nga Zyra e BE-së të enjten.

Deklarata rikujtoi se Raporti i Komisionit Europian në vitin 2013 vuri në dukje dekriminalizimin e mëparshëm të shpifjes dhe fyerjes në Kosovë si përparim, duke u bërë thirrje autoriteteve “të vazhdojnë t’i përmbahen parimeve ekzistuese të garantimit të lirisë së shprehjes të sanksionuar në Kushtetutën e Kosovës”.

Kosova zyrtarisht dekriminalizoi shpifjen dhe fyerjen në vitin 2012, kur nenet për të u hoqën nga kodi penal. Shpifja konsiderohet një çështje civile dhe tani është e rregulluar me Ligjin Civil mbi Shpifjen dhe Fyerjen.