Orët Evropiane Vonohen për Shkak të Kosovës dhe Serbisë

Orët evropiane humbasin gjashtë minuta pas mosmarrëveshjeve të energjisë nga rrjeti i energjisë elektrike. Një rresht midis Kosovës dhe Serbisë po drenon energjinë nga sistemi 25-vendor i kontinentit, duke shkaktuar që orët elektronike të mbesin prapa, shkruan The Guardian.

Europianët që po vijnë vonë për të punuar ose për të studiuar në javët e fundit kanë më shumë se vetëm motin e keq për të fajësuar. Arsyeja e vërtetë është një vonesë e pashembullt në rrjetin elektrik të kontinentit që po shkakton disa orë që të ecin shumë ngadalë.

Problemi është shkaktuar nga një mosmarrëveshje politike midis Serbisë dhe Kosovës që po derdh një sasi të vogël të energjisë nga rrjeti lokal, duke shkaktuar një efekt domino në të gjithë rrjetin energjetik të tensionit të lartë të sinkronizuar prej 25 vendesh, që përfshin kontinentin nga Portugalia në Poloni dhe Greqi drejt Gjermanisë .

Grupi lobi i rrjetit të energjisë elektrike i bëri thirrje dy vendeve të Ballkanit për të zgjidhur mosmarrëveshjen.

“Meqenëse sistemi Europian është i ndërlidhur … kur ekziston një mungesë ekuilibri diku, frekuenca bie pak”, tha Claire Camus, zëdhënëse e Rrjetit Evropian të Operatorëve të Sistemit të Transmisionit për Energjinë Elektrike (ENTSO-E).

Rrjeti kontinental kishte humbur 113GËh energji që nga mesi i janarit, sepse Kosova kishte përdorur më shumë energji elektrike sesa që gjeneron. Serbia, e cila është përgjegjëse për balancimin e rrjetit të Kosovës, nuk kishte arritur ta bëjë këtë, tha ENTSO-E.

Organizata me bazë në Bruksel shtoi se “kjo devijim mesatar i frekuencës, që kurrë nuk ka ndodhur në asnjë mënyrë të ngjashme në sistemin elektroenergjetik të Evropës kontinentale, duhet të pushojë”.

Devijimi nga frekuenca standarde e Evropës 50Hz ka qenë e mjaftueshme për të shkaktuar orë elektrike që mbajnë kohë nga frekuenca e sistemit energjetik, në vend të kristaleve kuarci të integruar, të bien pas rreth gjashtë minuta që nga mesi i janarit.

Problemi më së shumti ndikon në alarmet e radios, orët e furrës ose orët që përdoren për programimin e sistemeve të ngrohjes.

ENTSO-E tha se po punonte për një zgjidhje teknike që mund ta rikthente sistemin brenda disa javësh, por u kërkoi autoriteteve evropiane dhe qeverive kombëtare të zgjidhnin problemin politik në qendër të çështjes.

“Kjo është përtej botës teknike. Tani duhet të ketë një marrëveshje midis Serbisë dhe Kosovës lidhur me këtë mungesë të energjisë në sistemin e Kosovës. Ju duhet ta zgjidhni atë politikisht dhe pastaj teknikisht, “tha Camus.

Fërkimi midis Serbisë dhe Kosovës është pjesë e një mosmarrëveshje më të gjerë që shkon prapa gati 20 vjet. Që nga përfundimi i luftës në Kosovë në vitin 1999, veriu i mbizotëruar nga serbët në Kosovë që mbetet besnik ndaj Beogradit nuk e ka paguar qeverinë e Kosovës për energjinë që konsumon.

Një marrëveshje e vitit 2015 kishte për qëllim zgjidhjen e mosmarrëveshjes, por Serbia e ka bllokuar zbatimin e saj.

Operatori i energjisë në Serbi, EMS, fajësoi problemin për Kosovën, duke pohuar se në janar dhe shkurt vendi “po tërhiqte, në mënyrë të paautorizuar, energjinë elektrike të pakontraktuar nga zona sinkronike e Evropës kontinentale”.

Kadri Kadriu, zëvendës-menaxheri i operatorit të rrjetit të Kosovës, pranoi se energjia elektrike nga vende të tjera u shndërrua në pakicën serbe në veri, por tha se konsumatorët nuk kishin paguar për energjinë elektrike, duke shkaktuar barrë të konsiderueshme financiare për kompaninë.