Studimi: Një test gjaku për më shumë se 50 forma të kancerit ndihmon në përshpejtimin e diagnozës
Një test gjaku për më shumë se 50 lloje kanceri ka treguar premtim të vërtetë në një provë të madhe të bërë nga Instituti i Shëndetit Publik të Britanisë së Madhe, NHS, thonë studiuesit.
Testi zbuloi saktë dy nga çdo tre kancer në mesin e 5,000 njerëzve që kishin vizituar mjekun e tyre të përgjithshëm me simptoma të dyshuara, në Angli ose Uells.
Në 85% të atyre rasteve pozitive, testi gjithashtu e përcaktoi vendin origjinal të kancerit.
Testi Galleri kërkon ndryshime të dallueshme në copa të kodit gjenetik që rrjedhin nga kancere të ndryshme. Njoftimi i hershëm i kancerit të shërueshëm mund të shpëtojë jetë.
Testi mbetet një “punë në progres”, thonë studiuesit nga Universiteti i Oksfordit, por mund ta rrisë numrin e kancereve të identifikuara.
Shpesh, pacientët kanë simptoma, si humbja e peshës, me një sërë shkaqesh të mundshme dhe kërkojnë analiza të shumta dhe vizita spitalore.
Më shumë se 350 pjesëarrës në studim – më i madhi i këtij lloji në pacientët me simptoma të dyshuara të kancerit – u diagnostikuan më pas me kancer, duke përdorur metoda tradicionale si skanimet dhe biopsitë. Rreth:
– 75% e atyre që rezultuan pozitivë në testin e gjakut u zbuluan se kishin kancer.
– 2.5% e atyre që rezultuan negativë u zbulua se kishin kancer.
Megjithëse jo mjaftueshëm i saktë për ta “përcaktuar ose përjashtuar kancerin”, testi ishte vërtet i dobishëm për pacientët, ka deklaruar studiuesi kryesor, Prof Mark Middleton, për BBC News.
“Testi ishte 85% i saktë në zbulimin e burimit të kancerit – dhe kjo mund të jetë vërtet e dobishme, sepse shumë herë nuk është menjëherë e dukshme kur e keni pacientin para jush se çfarë testi nevojitet për të parë nëse simptomat e tij janë ulur te kanceri”, tha ai.
“Me atë parashikim nga testi, ne mund të vendosim nëse do të porosisim një shtrirje apo një skanim dhe të sigurohemi që po e japim testin e duhur herën e parë”.
Gjetjet do të prezantohen në konferencën e Shoqatës Amerikane të Onkologjisë Klinike, në Çikago, dhe do të botohen në revistën The Lancet Oncology.
‘Më shumë kërkime’
NHS e ka përdorur gjithashtu testin Galleri, të zhvilluar nga kompania kaliforniane Grail, në mijëra njerëz pa simptoma, për të parë nëse mund t’i zbulojë kanceret e fshehura.
Rezultatet fillestare priten këtë vit – dhe, nëse janë të suksesshme, NHS në Angli planifikon ta zgjasë shtrirjen në një milion njerëz të tjerë në vitin 2024 dhe 2025.
Testi është veçanërisht i mirë në gjetjen e kancereve të vështira për t’u dalluar të tillë si kanceret e kokës dhe qafës, zorrëve, mushkërive, pankreasit dhe fytit.
Dr David Crosby, nga Cancer Research UK, thotë se “Gjetjet nga studimi sugjerojnë se ky test mund të përdoret për t’i mbështetur mjekët e përgjithshëm për të bërë vlerësime klinike – por nevojiten shumë më tepër kërkime, në një provë më të madhe, për të parë nëse mund ta përmirësojë mjekësinë e përgjithshme dhe përfundimisht rezultatet e pacientit”./BBC
Përgatiti: Nuhi Shala
