Foto: BBC

Ndryshimet klimatike: Një në çdo katër specie në rrezik për zhdukje

Ndryshimeve klimatike, sipas Julie Grei, një biolog molekular bimor në Universitetin e Sheffield, nuk do t’i mbijetoj as njeriu. “Unë nuk mendoj se do të jenë njerëzit”, thotë ai ndërsa thotë se edhe me aftësinë e jashtëzakonshme për përshtatje dhe inovacion, njerëzit nuk do të jenë ndër të mbijetuarit.

Një raport i biodiversitetit tregoi se një në çdo katër specie aktualisht përballet me zhdukjen, raporton BBC.

“Pjesa më e madhe e kësaj ndjeshmërie është e lidhur me ndryshimin e klimës, e cila po sjell temperatura më të larta, ngritje të nivelit të detit, kushte më të ndryshueshme dhe mot më ekstrem, ndër ndikimet e tjera”, thuhet në raportin e BBC-së.

Ndryshimet klimatike rrezikojnë shumë specie të gjalla në tokë, por për të shmangur këtë ekzistojnë alternativa: ne njerëzit mund të bëjmë veprimet tona së bashku dhe të ndalojmë krizën e klimës duke bërë politika dhe duke ndryshuar mënyrën e jetesës që të zvogëlojmë shkaktarët që rrisin ndryshimet klimatike.

Bimët tolerante ndaj nxehtësisë dhe rezistonte ndaj thatësirës, si ato që gjenden në shkretëtira sesa në pyjet e shiut, kanë më shumë mundësi të mbijetojnë.

Kështu janë bimët farat e të cilave mund të shpërndahen në distanca të gjata, për shembull nga rrymat e erës ose oqeanit (si kokosit), sesa nga milingonat.

Bimët që mund të rregullojnë kohën e tyre të lulëzimit gjithashtu mund të jenë më të afta të përballen me temperatura më të larta. Jen Lau, një biologe në Universitetin e Indiana Bloomington, sugjeron që kjo mund t’i japë bimëve jo-vendore avantazhin kur bëhet fjalë për t’iu përgjigjur ndryshimit të klimës.

“Ndryshimi i klimës që ne shohim në të ardhmen do të ndryshojë në shumë mënyra nga ndryshimi i klimës që kemi parë në të kaluarën”, thotë Jamie Carr, nga Grupi Specialistëve për Ndryshimin e Klimës, të Komisionit të Mbijetimit të Specieve IUCN.

Të dhënat historike tregojnë për këmbënguljen dhe bijetesën e buburrecave. “Kanë mbijetuar në çdo ngjarje të zhdukjes masive në histori deri më tani”, thotë Asmeret Asefaë Berhe, një biogokimist i tokës në Universitetin e Kalifornisë, Merced. Për shembull, buburrecat u përshtatën në një Australi gjithnjë e më të thatë, dhjetëra miliona vjet më parë, duke filluar të gërmohen në tokë.

Kjo tregon dy karakteristika, thotë Robert Nasi, drejtori i përgjithshëm i Qendrës për Kërkime Ndërkombëtare të Pyjeve (CIFOR): një “aftësi për t’u fshehur dhe mbrojtur në kushte të rahatuara (p.sh. nëntokësore)” dhe një histori e gjatë evolucionare, si në përgjithësi “speciet e lashta duken më elastike sesa të rinjtë “.

E ardhmja do të ketë jo vetëm mjedise më ekstreme, por edhe hapësira më urbane, të ndryshuara nga njeriu. Pra, “speciet rezistente ka mundësi të jenë ato që janë të përshtatshme për të jetuar në habitatet e modifikuara njerëzore, siç janë parqet urbane dhe kopshtet, zonat bujqësore, fermat, plantacionet e pemëve, etj”, thotë Arvin C Diesmos, kurator i herpetologjisë në Muzeu Kombëtar i Historisë së Natyrës në Filipine.

Foto: BBC

Nasi CIFOR thotë se “Fituesit do të jenë shumë të vegjël, mundësisht të jenë endotermë nëse vertebrorët, shumë të adaptueshëm, të kudogjendur ose të aftë të jetojnë në kushte ekstreme.”

Sipas fjalëve të Carr të IUCN, “Nuk do të duket më si një botë shumë e bukur.”

Sigurisht, në një farë mase tashmë e dimë se çfarë është e nevojshme për të kufizuar errësirën e botës së ardhshme natyrore.

Kjo përfshin uljen e gazrave të serrës; mbrojtja e biodiversitetit; rivendosja e lidhjes midis habitateve (në vend se të ndërtoni diga, rrugë dhe mure pa fund); dhe uljen e kërcënimeve të ndërlidhura si ndotja dhe korrja e tokës. Edhe speciet që janë afër zhdukjes, si antilopat Saiga, mund të kthehen nga prapa me një përpjekje të mjaftueshme për ruajtje.

Për të pasqyruar fuqinë e ruajtjes së qëndrueshme, shkencëtarët po krijojnë një listë të gjelbër të specieve në rrugën drejt shërimit dhe shëndetit të plotë, për të plotësuar Listën e Kuqe të IUCN të specieve të kërcënuara.