Vendimi i Boris Johnson për t’i dhënë titullin e fisnikes në Dhomën e Lordëve Claire Fox, ish-bashkë-botuesja e një reviste që ka botuar artikuj që mohonin krimet e luftës që u kryen kundër jo serbëve gjatë konfliktit në Bosnje, është përshkruar nga të mbijetuarit e luftës si një përkrahje nacionalistët dhe revizionistët historikë raporton Balkan Insight
Camil Durakoviç, një ish-kryetar i Srebrenicës i cili i shpëtoi gjenocidit të korrikut 1995 të boshnjakëve kur ishte 16 vjeç, tha se Britania më parë kishte pasur të dhëna të mira përsa i takon rritjes së ndërgjegjësimit për krimet e luftës, duke përmendur një iniciativë të mbështetur nga Britania e Madhe në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara për të miratuar një deklaratë që dënon masakrat e Srebrenicës si gjenocid, e cila si përfundim u bllokua nga Rusia.
Johnson ishte gjithashtu një nga më shumë se 40 liderët botërorë që dërgoi video-mesazhe në korrik të këtij viti për 25-vjetorin e vrasjes së rreth 8,000 boshnjakëve nga Srebrenica, e cila u klasifikua si gjenocid nga gjykatat ndërkombëtare.
Në mesazhin e tij, Johnson tha se “ia kemi borxh viktimave” të kujtojnë Srebrenicën dhe “të sigurojmë që kjo të mos ndodhë më kurrë”. Tre javë më vonë, ai kandidoi Fox në Dhomën e Lordëve.
“Kam frikë se Mbretëria e Bashkuar mund të jetë duke ndjekur hapat e suedezëve që i dhanë Çmimin Nobel Handkes”, tha Durakovic, duke iu referuar dhënies së Çmimit Nobel për Letësi autorit Peter Handke, një simpatizant i lideri serb të kohës së luftës, Sllobodan Millosheviç.
“Kujt mund t’i besojmë tani?” pyeti Durakoviç. “Mbretërisë së Bashkuar që përkujton gjenocidin me ne apo asaj që vendos njerëz në poste të rëndësishme të cilët nuk janë më pak të këqij sesa Handke apo të tjerë kur vjen fjala te historia e luftës në Bosnjë.”
Refik Hodziç, një ekspert boshnjak i drejtësisë tranzicionale dhe ish-zëdhënës i Tribunalit të Hagës, tha se duke publikuar artikuj që mohonin faktet në lidhje me gjenocidin e Srebrenicës dhe krimet e tjera të luftës në Bosnje, Fox “shtoi vrullin e një makinerie të tërë revizionizmi dhe dehumanizimi të mëtejshëm të viktimave”.
Revista e Fox Living Marxism humbi një rast shpifjeje në një gjykatë në Londër pasi ajo publikoi pretendime se kompania televizive britanike ITN falsifikoi prova në një raport në 1992 në lidhje me kampet e paraburgimit në Trnopolje dhe Omarska për jo serbët në zonën e Prijedorit, ku mijëra njerëz u internuan dhe u keqtrajtuan dhe prej nga ku shumë njerëz u dërguan drejt vdekjes.
Satko Mujagiç, një boshnjak që u mbajt në Omarska dhe që ishte 20 vjeçkur gazetarët e ITN dhe një reporter nga gazeta The Guardian vizituan kampin në gusht 1992, tha se ai nuk i pa reporterët, sepse në atë kohë e kishin futur në një hambar, por tha se ardhja e tyre ndryshoi fatin e tij sepse raportimi i tyre çoi në mbylljen e kampit.
“Ardhja e tyre na shpëtoi vërtet jetëtë. Ishte falë tyre që grupi i fundit i të burgosurve në Omarska nuk u vra, rreth 170 njerëz dhe unë mes tyre”, tha Mujagiç, i cili pësoi rrahje dhe vuajti uri në Omarska dhe u desh të pastronte ndërtesën famëkeqe të “Shtëpisë së bardhë” pasi militantët serbë vranë njerëz atje.
Mujagiç tha se ka kaluar kaq shumë kohë, saqë shumë politikanë në Europë, pa përmendur qytetarët e thjeshtë, nuk e dinë se çfarë ndodhi gjatë luftërave në Ballkan apo për rolin e Fox në mohimin e krimeve.
“Deri kur t’i shkruani një letër njerëzve në pozicione të tilla, edhe atyre që dërgojnë mesazhe për Srebrenicën, duke u shpjeguar të kaluarën e disa personave që ata s’kanë nga t’i njohin, mendoj se askush nuk ua thotë atyre këtë. Ka kaluar shumë kohë dhe nuk mendoj se ndokush kërkon në Google për këtë”, tha Mujagiç.
Fox shkroi në vitin 2007 se “serbët ishin demonizuar në mënyrë masive” gjatë luftërave në Ballkan, kur vendi ishte nën sundimin e Sllobodan Millosheviçit, dhe se Serbia trajtohej si “një shtet ndërkombëtar i ulët, në vend të një protagonisti lokal në një luftë civile të ndyrë dhe të përgjakshme”.
“Pavarësisht fakteve të tjera në terren, Serbia është trajtuar prej kohësh si një simbol i së keqes, një përbindësh propagandistik i krijuar nga perëndimorët”, u shpreh ajo.
Vendimi i Johnson për t’i dhënë titull Fox-it, pjesë e një liste ku ishin gjithashtu emri i vëllait të tij dhe i donatorëve të partisë së tij konservatore, ka ngjallur kritika në Britani.
“Me disa përjashtime të nderuara, kjo është lista më e tmerrshme që kam parë ndonjëherë. E mbushur me miq, dhe të paktën një mohuese gjenocidi. Claire Fox nuk ka kërkuar kurrë ndjesë për mohimin e gjenocidit të myslimanëve boshnjakë”, shkroi në Twitter nënkryetari i bashkisë së Londrës, Tom Copley.
“Dhënia e këtij titulli Claire Fox-it, një mohuese e gjenocidit të boshnjakëve, është e turpshme”, tha Marko Attila Hoare, një historian britanik i Ballkanit.
Partia Laburiste Britanike ka bërë gjithashtu që të anulohet titulli për Claire Fox sepse ajo nuk ka pranuar të kërkojë ndjesë për shprehjen e mbështetjes për Ushtrinë Republikane Irlandeze në 1993, kur ajo organizoi një sulm me bomb në qytetin anglez Warrington ku mbetën të vrarë dy nxënës shkolle.
BIRN kontaktoi me email kryeministrin Johnson ashtu edhe Claire Fox për një koment për këtë, por nuk mori asnjë përgjigje deri në kohën e publikimit.
