Luftime rreth termocentralit bërthamor, më i madhi në Evropë - rrezik nga një katastrofë e mundshme

Sot është dita e 171 e invazionit ushtarak rus në Ukrainë. Kjo është lufta më e madhe tokësore në dekada. Së fundmi luftime ndërmjet dy palëve po zhvillohen rreth termocentralit bërthamor të Zaporizhzhia duke e rrezikuar kështu një katastrofë të madhe.

Zyrtarët ukrainas dhe rusë raportuan bombardime pranë termocentralit bërthamor Zaporizhzhia, më i madhi në Evropë, të hënën, ku të dyja palët e fajësuan njëra-tjetrën. Një zyrtar rajonal i instaluar nga Rusia tha se 25 sulme të rënda artilerie nga obusët M777 të prodhimit amerikan kishin goditur pranë uzinës dhe zonave të banuara. Ukraina tha se ishin forcat ruse që kishin bombarduar qytetin në përpjekje për ta bërë të duket se Ukraina po e sulmonte atë.

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskiy, bëri thirrje për veprim në uzinën ruse në Zaporizhzhia, duke i kërkuar botës që të mos “humb nga terrorizmi” ose “t’i dorëzohet shantazhit bërthamor… Nëse tani bota nuk tregon forcë dhe vendosmëri për ta mbrojtur një stacion me fuqi bërthamore, do të thotë se bota ka humbur”, tha ai në fjalimin e tij të natës. “Nëse veprimet e Rusisë shkaktojnë një katastrofë, pasojat mund të godasin edhe ata që heshtin deri tani”.

Ministri rus i mbrojtjes dhe shefi i OKB-së diskutuan me telefon situatën e sigurisë në uzinë të hënën, njoftoi ministria ruse e mbrojtjes. Rusia më herët tha se do ta lehtësonte një mision të IAEA-së në termocentral mes paralajmërimeve nga agjencia bërthamore e OKB-së për një katastrofë bërthamore nëse luftimet nuk ndalen.

Megjithatë, një diplomat i lartë rus tha se çdo mision i tillë i IAEA nuk mund të kalonte nëpër kryeqytetin ukrainas, Kiev, dhe përmes vijës së frontit pasi kishte shumë rreziks, sipas agjencive ruse të lajmeve. OKB thotë se e ka kapacitetin logjistik dhe të sigurisë për ta mbështetur një vizitë nga ekspertë.

Pesë evropianë përballen me gjyq për akuza mercenare në Donetsk, Ukrainë, të kontrolluar nga separatistët. Mathias Gustafsson i Suedisë, Vjekoslav Prebeg i Kroacisë dhe britanikët John Harding, Andreë Hill dhe Dylan Healy u deklaruan të gjithë të pafajshëm për akuzat se janë mercenarë dhe “duke iu nënshtruar trajnimit për të marrë pushtetin me forcë”, sipas raporteve të mediave ruse. Ata mund të përballen me dënimin me vdekje sipas ligjeve të Republikës Popullore të vetëshpallur dhe të panjohur të Donetskut.

Tre civilë u vranë dhe dy u plagosën nga një mjet shpërthyes teksa po notonin në Detin e Zi në rajonin jugor të Ukrainës, Odesa, tha policia lokale. Njerëzit që punonin në një kantier ndërtimi thuhet se injoruan barrierat dhe shenjat paralajmëruese në një plazh në distriktin Belhorod-Dnistrovskyi dhe shkuan të notonin në det. Tre burra të moshës 25, 32 dhe 53 vjeç u vranë dhe një tjetër burrë dhe një grua u plagosën, tha policia.

Ushtria britanike po trajnon 10,000 ushtarë ukrainas, ndihmën e parë në fushëbetejë dhe luftë urbane. Synimi i trajnerëve britanikë është t’i kthejnë rekrutët e papërpunuar në ushtarë të gatshëm për betejë brenda disa javësh. Grupi i parë mbërriti muajin e kaluar dhe tashmë është kthyer për t’i rimbushur njësitë e varfëruara të Ukrainës. Kanadaja, Holanda, Zelanda e Re dhe vendet nordike kanë dërguar gjithashtu trajnerë.

Administrata e emëruar nga Moska në rajonin Kherson të Ukrainës planifikon ta mbajë një referendum më 11 shtator, sipas burimeve të Kremlinit. Referendume janë planifikuar gjithashtu në tri rajone të tjera të Ukrainës – Donetsk, Luhansk dhe Zaporizhzhia – ku Moska synon t’i aneksojë territoret dhe t’i shpallë ato si një rajon i ri i Rusisë.

Parlamenti i Ukrainës e ka zgjatur ligjin ushtarak edhe për tre muaj të tjerë. /The Guardian

Përgatiti: Nuhi Shala