Ish-gjyqtari i EULEX-it dëshiron t’i tregojë “shkeljet” Kuvendit të Kosovës
Një ish-kryegjyqtar për misionin e sundimit të ligjit të BE-së në Kosovë, EULEX, Malcolm Simmons, ka kërkuar që t’i tregojë Kuvendit të Kosovës për shkeljet e pretenduara që ai tha se ai dëshmoi gjatë kohës së tij në detyrë, tha për BIRN të mërkurën kreu i Komisionit Parlamentar të Kosovës për Legjislacionin, Shkëmb Manaj.
“Simmons ka kërkuar krijimin e një komisioni parlamentar hetimor për t’u marrë me drejtësinë ndërkombëtare në Kosovë, përkatësisht me çështjet që janë adresuar në EULEX, dhe ka shprehur gatishmërinë për të marrë pjesë si dëshmitar, nëse themelohet ky komision i mundshëm hetimor”, tha Manaj për Manaj.
Ai tha se letra e tij, të cilën media kosovare Express thotë se u dërgua në parlament në korrik, u diskutua të mërkurën në Komisionin Parlamentar për Legjislacionin.
“Nëse raportet e medias janë të vërteta, kjo nuk do të jetë hera e parë që Simmons përpiqet të paraqesë versionin e tij, të njëanshëm dhe të pa vërtetuar të shkeljeve të kryera gjatë kohës që ai ishte gjyqtar në Misionin e Sundimit të Ligjit të BE-së, tha për BIRN zyra e shtypit e EULEX.
Simmons dha dorëheqjen papritur si gjyqtar në vitin 2017 pasi u emërua në 2014. Ai më pas bëri një sërë akuzash kundër EULEX-it, i cili më pas zbuloi se vetë Simmons ishte subjekt i disa hetimeve për shkelje të dyshuara.
Sipas letrës së tij, të botuar nga Express, Simmons thotë se ai kishte qenë disa herë dëshmitar sjelljesh të gabuara që do të dëshmonin se individë përgjegjës për administrimin e drejtësisë ndërhynin në mënyrë të paligjshme në drejtësinë në Kosovë.
Ai tha se do të jepte dëshmi në lidhje me çështje që përfshinin “ndërhyrjen në hetimet penale; kërcënimet të bëra ndaj dëshmitarëve të mbrojtur, nxitje të dëshmitarëve të mbrojtur, manipulim të paneleve gjyqësore, përpjekje për të ndërhyrë në gjykime penale, fshehje provash, manipulim provash, fshehje të provave për kryerjen e veprave penale, përpjekje për të penguar hetimet penale, hyrje të paligjshme në postat elektronike private, pengim të hetimeve, pengim të drejtësisë, ndërhyrje në çështjet penale për objektiva të mëtejshëm politikë”, thuhet në letër.
EULEX i tha BIRN se Simmons kishte “refuzuar të bashkëpunonte me një ekip hetimor të kryesuar nga një gjykatës në pension i Gjykatës Europiane të Drejtësisë”, i krijuar për të hetuar akuza të mëparshme të ngjashme. “Kur iu dha mundësia për të mbështetur pretendimet e tij, z. Simmons nuk arriti t’i siguronte ekipit hetimor ndonjë provë për të mbështetur pretendimet e tij”, tha EULEX.
Sipas EULEX, “pretendimet për sjellje të gabuar të mundshme nga z. Simmons në tre raste individuale gjatë kohës së tij si gjyqtar në misionin e sundimit të ligjit të BE-së u hetuan dhe u finalizuan” në një hetim të drejtuar gjithashtu nga një ish-gjyqtar i Gjykatës Evropiane të Drejtësisë.
“Në të tre rastet, këshillat e bordit disiplinor u ranë dakord nga autoritetet përgjegjëse”, megjithatë, “vendimi përfundimtar se çfarë masash duhet të merren në përgjigje të këshillave të bordit disiplinor në lidhje me sjelljen e gabuar të z. Simmons i takon autoritetit të tij sekondar në Mbretërinë e Bashkuar”.
EULEX pretendon se kur Simmons “solli procedura ligjore para Tribunalit të Punësimit në Mbretërinë e Bashkuar kundër punëdhënësit të tij në Mbretërinë e Bashkuar, në të cilat ai përsëri iu referua të njëjtave akuza kundër EULEX”, në vitin 2019, “Tribunali i Punësimit, një gjykatë britanike, e rrëzoi pretendimin e Simmons që misioni i sundimit të ligjit të BE-së të merrte pjesë në këto procedura”.
Simmons pretendon se në vitin 2016, Sekretari i Jashtëm i atëhershëm i Mbretërisë së Bashkuar Boris Johnson, tani kryeministër, i tha atij në një takim se Dhomat e Specializuara të Kosovës ishin thjesht “një gjykatë politike që i bindej vullnetit të Brukselit”.
E ashtuquajtura Gjykatë Speciale është pjesë e sistemit të drejtësisë të Kosovës, por është e vendosur në Holandë dhe përbëhet nga staf ndërkombëtar.
Ajo u krijua nën presionin e fuqive perëndimore për të gjykuar ish-anëtarët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, tani të shpërbërë, UÇK, për krime të pretenduara se ata i kryen në luftën e tyre për pavarësi nga Serbia. Ajo nuk shihet me sy të mirë nga shqiptarët e Kosovës të cilët e konsiderojnë mandatin e saj si të njëanshëm.
Deri më tani, Gjykata Speciale ka akuzuar pesë ish-anëtarë të UÇK-së për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit, përfshirë presidentin e dorëhequr së fundmi të Kosovës, Hashim Thaçi.
Dy liderë të Organizatës së Veteranëve të Luftës së UÇK-së po presin që aktakuzat e tyre të konfirmohen, pasi u arrestuan për pengim të drejtësisë. EULEX nuk iu përgjigj këtyre pretendimeve.
Manaj shpjegon se ka dy opsione. Ose deputetët e Kosovës krijojnë një komision hetimor për drejtësinë ndërkombëtare brenda Kosovës, ose Simmons duhet të lejohet t’u drejtohet deputetëve në një seancë parlamentare.
Në takimin e së mërkurës të Komisionit Parlamentar për Legjislacionin, i tha ai BIRN, “ne patëm debate të ndryshme nëse Kuvendi ka të drejtë apo jo të krijojë një komision hetimor parlamentar mbi çështjen e drejtësisë, për shkak të ndarjes së pushteteve”, duke shtuar se deri tani deputetët nuk kanë kërkuar krijimin e një komisioni të tillë.
“Në takim, unë thashë se nëse ka një ndryshim dhe nëse gjashtë deputetë duan krijimin e një komisioni të tillë hetimor, ne duhet ta nisim këtë iniciativë”, tha Manaj.
Sipas rregullave të Kuvendit të Kosovës, “çdo lëvizje thelbësore e mbështetur nga gjashtë ose më shumë deputetë të Kuvendit do të përfshihet në axhendën plenare të Kuvendit brenda tre javësh punë”.
Që të krijohet një komision, nevojiten votat e një të tretës së të gjithë deputetëve, që do të thotë gjithsej 40 nga 120 deputetë në Kuvend. BIRN ka kontaktuar zyrën e EULEX-it në Prishtinë duke kërkuar komente dhe ajo premtoi se do t’i përgjigjet së shpejti.
