Identifikohet personi që dyshohet se e lajmëroi Anne Frankun te nazistët

Një hulumtim i ri ka identifikuar një të dyshuar që mund ta ketë tradhtuar Anne Frankun dhe familjen e saj.

Anne Frank ishte një hebreje gjermane që mbajti një ditar, ndërsa fshihej me familjen e saj në Amsterdam. Ajo vdiq në një kamp përqendrimi nazist në vitin 1945, në moshën 15-vjeçare, pas dy vitesh fshehje.

Ditari i saj, i botuar pas vdekjes, është tregimi më i famshëm i dorës së parë të jetës hebreje gjatë luftës.

Një ekip që përfshin një ish-agjent të FBI-së tha se Arnold van den Bergh, një figurë hebreje në Amsterdam, me siguri “i dorëzoi” Frankët te nazistët për të shpëtuar familjen e tij, raporton BBC.

Ekipi, i përbërë nga historianë dhe ekspertë të tjerë, hulumtuan gjashtë vjet duke përdorur teknika moderne hetimore-hulumtuese për “rastin e ftohtë”. Kjo përfshinte përdorimin e algoritmeve kompjuterike për të kërkuar lidhje midis shumë njerëzve të ndryshëm, diçka që do t’u kishte marrë njerëzve mijëra orë.

Van den Bergh kishte qenë anëtar i Këshillit Hebraik të Amsterdamit, një organ i detyruar të zbatonte politikën naziste në zonat hebraike. Ai u shpërbë në vitin 1943 dhe anëtarët e tij u dërguan në kampet e përqendrimit.

Por ekipi zbuloi se Van den Bergh nuk u dërgua në një kamp, ​​dhe në vend të kësaj jetonte në Amsterdam, ku bënte jetë normale. Kishte gjithashtu një sugjerim se një anëtar i Këshillit Hebraik kishte ushqyer informacionin e nazistëve.

Kur van den Bergh humbi të gjithë serinë e tij të mbrojtjeve që e përjashtonin nga detyrimi për të shkuar në kampe, ai duhej të siguronte diçka të vlefshme për nazistët me të cilët kishte kontakte, për ta lënë atë dhe gruan e tij në atë kohë të qëndronin të sigurt”, tha ish-agjenti i FBI-së, Vince Pankoke për “CBS 60 Minutes”.

Siç raporton BBC, ekipi hulumtues po ashtu ka thënë se kanë luftuar për zbulimin se një tjetër person hebre ishte ndoshta tradhtari. Por, gjeti gjithashtu prova që sugjerojnë se Otto Frank, babai i Annes, mund ta ketë ditur vetë këtë dhe e ka mbajtur të fshehtë.

Në dosjet e një hulumtuesi të mëparshëm, ata gjetën një kopje të një shënimi anonim dërguar Otto Frankut që identifikonte Arnold van den Berghin si tradhtarin e tij.

Pankoke i tha “60 Minutes” se antisemitizmi mund të ketë qenë arsyeja që ai nuk u bë kurrë publik.

“Ndoshta ai thjesht mendoi se nëse e përmend këtë përsëri… kjo vetëm do t’i ndezë më tej zjarret”, tha ai.

“Por ne duhet të kemi parasysh se fakti që [van den Bergh] ishte hebre, thjesht nënkuptonte se ai u vendos në një pozicion të paqëndrueshëm nga nazistët për të bërë diçka për të shpëtuar jetën e tij”.

Gazeta holandeze de Volkskrant raporton se Van den Bergh vdiq në vitin 1950.

Në një deklaratë, muzeu i Shtëpisë së Anne Frank tha se ishte “i impresionuar” me punën e ekipit hulumtues.

Muzeu tha se nuk ishte i përfshirë drejtpërdrejt në hulumtim por kishte ndarë arkivat me ekipin.

Përgatiti: Arbisa Shefkiu