Harrojini sondazhet, mbështejta që gëzon Erdogani është ende e madhe
Pas gati 20 vitesh të qeverisjes së Rexhep Tajip Erdogan dhe Partia e tij për Drejtësi dhe Zhvillim, dukej se shanset që opozita ta merrte pushtetin në Turqi ishin më të mira se asnjëherë.
Megjithatë, gjërat dolën ndryshe nga sa e imagjinonin dhe parashikonin shumë: balotazhi do të vendosë se kush do të jetë presidenti i ardhshëm i Republikës Turke.
Erdogan është ende sundimtari autokratik i Turqisë. Mirëpo imazhi i tij ka pësuar disa goditje, kryesisht për shkak të situatës së ndjerë ekonomike, e cila kuptohet që po shkakton pakënaqësi në masë të gjerë.
Pavarësisht kësaj, opozita ende nuk ka arritur të arrijë shumicën e nevojshme në raundin e parë të zgjedhjeve që kandidati i saj presidencial të fitojë plotësisht. Si rezultat, pas 14 ditësh do të ketë një përballje mes Erdoganit dhe kundërshtarit të tij opozitar, Kemal Kilicdaroglu.
Një rezultat i papritur
Sigurisht, njerëzit tani po pyesin veten se si mund të ketë ndodhur ky rezultat.
Përqindja e ulët e votave të marra nga Partia e Mirë nacionaliste (IYI) ishte pak e dobishme për Kilicdaroglu. Dhe Partia Demokratike e Lirë pro-Kurde (HDP) mori nën 10%. Kjo mund të jetë për shkak se ajo nuk e ka paraqitur kandidatin e saj presidencial, si në zgjedhjet e mëparshme.
Kjo do të thoshte se jo të gjithë mbështetësit e saj dolën për të votuar dhe një dështim për ta mobilizuar bazën e saj. Shumë kurdë nuk janë impresionuar gjithashtu nga mbështetja e HDP-së për Kilicdaroglu.
Nacionalistët dhe ultranacionalistët në plan të parë
Fushata zgjedhore, e cila u zhvillua pjesërisht në kurrizin e refugjatëve në Turqi [me shumë populistë duke ua vënë fajin atyre, problemet e vendit mbi ta], i nxiti shumë prej tyre të votojnë për nacionalistët. Të gjithë, pa përjashtim, kishin parashikuar se ky grup do të merrte një përqindje të vogël votash, ndoshta nën 1%. Mirëpo Sinan Ogan, kandidati presidencial nacionalist, mblodhi më shumë se 5%. Partia e Lëvizjes Nacionaliste (MHP) e ekstremit të djathtë, e cila qëndroi rreth 7% në sondazhet parazgjedhore, mori më shumë se 10% të votave.
Mesazhi për kthimin e sa më shumë refugjatëve në vendet e tyre të lindjes u pëlqeu shumë votuesve në Turqi. Gjatë fushatës zgjedhore, gjuhë të karakterizuar nga dhuna, kërcënime dhe agresion u dëgjua shumë shpesh, veçanërisht nga kampi i Erdoganit.
Dhe nëse ka një gjë për të cilën Erdogan është mjeshtër, ajo është demonizimi i kundërshtarëve të tij politikë. Sipas tij, Kilicdaroglu është nën urdhrat e Partisë së jashtëligjshme të Punëtorëve të Kurdistanit (PKK), ndërsa ai vetë është ndryshe.
Tërmeti dhe ekonomia?
Menjëherë pas tërmeteve katastrofike të shkurtit të këtij viti, në të cilët vdiqën më shumë se 51,000 njerëz vetëm në Turqi, të gjithë menduan se menaxhimi katastrofik i krizës nga Erdogan do të thoshte se ai do të ndëshkohej nga vota e qytetarëve turqë, madje edhe në bastionet e AKP-së, shumë prej të cilave ndodhen pranë epiqendërës së tërmetit.
Mirëpo, edhe këtu gjërat dolën ndryshe nga sa pritej. AKP dhe Erdogan pësuan humbje të vogla me vetëm rreth dy pikë përqindjeje. Dhe këto humbje nuk shkuan në favor të kandidatit kryesor opozitar Kilicdaroglu, por kandidatit tjetër, nacionalistit Ogan.
As situata katastrofike ekonomike, e karakterizuar nga inflacioni jashtëzakonisht i lartë, papunësia edhe më e lartë dhe ikja masive e trurit midis të diplomuarve, nuk e dëmtoi Erdoganin. Me sa duket, shumë njerëz mendojnë se presidenti aktual mund t’i kthejë gjërat për të mirë dhe ta kthejë Turqinë në një kurs të suksesshëm ekonomik.
Figurë e fortë nacionaliste
Përgjatë 14 ditëve të ardhshme, të gjithë sytë do të drejtohen tek Sinan Ogan. Ish-deputeti i djathtë nacionalist i MHP ka një ideologji që i përshtatet më mirë “Aleancës Popullore” të Erdoganit.
Ogan tani mban të gjitha kartat në dorë. Me më shumë se 5% të votave të fituara ai thjesht mund të presë ofertat që i bëhen nga qeveria dhe opozita, pasi të dyja aleancat e dinë që nuk kanë tjetër rrugëdalje.
Edhe pse Ogan shpesh është përfshirë kundër Erdoganit në të kaluarën, kjo nuk do të thotë se Kilicdaroglu mund të jetë i sigurt për mbështetjen e Oganit. Në Turqi, gjërat nuk shkojnë gjithmonë siç mund të imagjinohet./Deutsche Welle
Përgatiti: Nuhi Shala
