Cili është dallimi ndërmjet varianteve Omicron dhe Delta?
Varianti jashtëzakonisht i transmetueshëm i omicron vazhdon të shkaktojë numër rekord të rasteve dhe vdekjeve me COVID-19, pavarësisht se shkakton sëmundje më pak të rënda se Delta.
Ndërkohë që shkalla mesatare ditore e rasteve të COVID-19 po bie në SHBA, numri i vdekjeve nuk po bie. Ky vend vazhdon ta ndiejë peshën e numrit rekord të rasteve dhe hospitalizimeve me COVID-19 dhe ka shtyrë SHBA-në ta tejkalojë një moment historik të ri të zymtë prej më shumë se 900,000 vdekjesh nga COVID-19. Në një konferencë të ekipit të përgjigjes ndaj COVID-19 në Shtëpinë e Bardhë javën e kaluar, Dr. Rochelle Walensky, drejtoreshë e Qendrave të SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, tha se ndërsa numri mesatar i rasteve ditore të COVID-19 u ul me rreth 36%, vdekjet ishin rritur rreth 4% nga java e kaluar. Megjithëse ekspertët parashikuan këtë hendek në të dhënat e hospitalizimeve dhe vdekjeve, ai pasqyron realitetin e palëkundur se shumë njerëz ende po vdesin nga COVID-19.
“Ne po shohim këto rënie të shpejtë të rasteve, por ajo që dua të theksoj është se kujdesi shëndetësor dhe shëndeti publik janë ende shumë të stresuara në shumë vende, dhe numrat tanë të rasteve janë akoma më të larta se sa kemi parë me çdo rekord rastesh të mëparshme,” Crystal Watson, studiues i lartë në Qendrën Johns Hopkins për Sigurinë Shëndetësore, tha në një konferencë për media javën e kaluar.
Edhe pse tashmë është kuptuar se Omicroni në përgjithësi shkakton sëmundje më pak të rënda për individin sesa varianti Delta, ngjitja ekstreme e Omicron në krahasim me variantet e mëparshme që dominonin globin ka bërë që një numër i madh njerëzish të sëmuren, me disa që në mënyrë të pashmangshme sëmuren rëndë. Dhe krahasimi i Omicron me Delta duhet të vijë me të kuptuarit se varianti i Delta-s ishte më ngjitës se variantet e mëparshme, dhe gjithashtu dukej më shumë gjasa për ti hospitalizuar njerëzit. Kjo do të thotë, kur krahasojmë variantet Omicron dhe Ddelta, ne po e krahasojmë Omicronin me një sëmundje shumë të rëndë. Dr. Eric Topol, mjek dhe profesor i mjekësisë molekulare në Scripps Research, tha për The Guardian se “më pak e rëndë” është një mënyrë më e mirë për ta përshkruar Omicronin sesa “më i butë”.
A shkakton omicron sëmundje më pak të rënda se delta?
Për individin, po. (Numrat rekord të infeksioneve vazhdojnë të shkaktojnë shumë vdekje dhe t‘i mbingarkojnë sistemet spitalore.) Një studim paraprak i botuar muajin e kaluar shqyrtoi të dhënat nga rreth 52,000 njerëz të infektuar me variantin Omicron dhe rreth 17,000 të infektuar me Delta, në Kaliforninë jugore. Krahasuar me pacientët që kishin variantin Delta, pacientët me Omicron kishin një rrezik të reduktuar 53% të hospitalizimit, një rrezik 74% të reduktuar të pranimit në ICU dhe një rrezik të reduktuar 91% të vdekjes.
Teksa fliste lidhur me këtë studim në një konferencë muajin e kaluar, Walensky tha se asnjë nga njerëzit e infektuar me Omicron në studim nuk kërkonte ventilim mekanik. Ky mbështet një studim tjetër nga studiues në Hong Kong, të cilët zbuluan se megjithëse jashtëzakonisht ngjitës, Omicroni nuk është aq i mirë në riprodhimin në mushkëri sa Delta, duke çuar në sëmundje më pak të rënda.
Hulumtimi i ri shton gjithashtu atë që studiuesit nga shumë vende të tjera, përfshirë Afrikën e Jugut, kanë gjetur: Megjithëse më ngjitës se çdo variant tjetër, Omicron nuk duket se po i bën njerëzit aq të sëmurë sa varianti Delta. Dhe kur i bën njerëzit të sëmurë aq sa të kërkojnë hospitalizimin, ato qëndrime në spital priren të jenë më të shkurtra, vuri në dukje Walensky.
Çfarë është një mutacion apo variant?
Disa mutacione në proteinën spike (ose proteinën me thumba) së Omicron janë të ngjashme me ato të gjetura në variantin Delta, sipas Departamentit të Shëndetit të Afrikës së Jugut, si dhe mutacionet e gjetura në variantet Alfa, Gama dhe Beta – të gjitha të klasifikuara si variante shqetësuese nga Organizata Botërore e Shëndetësisë, OBSH .
Omicron ka më shumë mutacione në proteinën Spike sesa varianti Delta, por shkencëtarët po punojnë për të kuptuar se çfarë do të thotë kjo.
Koronavirusi hyn në qelizat tona duke përdorur “koronën” e tij ose shtresën e thumbave të proteinave, më pas bën kopje të tij në trupin tonë, ku në mënyrë të pashmangshme ka disa gabime ose mutacione, siç shpjegohet nga Yale Medicine. Ndonjëherë ato mutacione në virus janë të padëmshme, por herë të tjera – si në rastin e varianteve të Delta dhe Omicron – ato e bëjnë shumë më të lehtë që virusi të përhapet nga personi në person dhe të infektojë më shumë njerëz.
Sa më shumë njerëz që janë të pavaksinuar ose pa imunitet nga COVID-19, aq më shumë mundësi ka që koronavirusi të përhapet dhe të formojë variante shqetësuese.
“Unë mendoj se ajo që po shihni është vetëm manifestimi i asaj për të cilën kemi folur,” tha Fauci për NBC në nëntor. “Pse është kaq e rëndësishme që njerëzit të vaksinohen dhe për ata që janë plotësisht të vaksinuar ta marrin një dozë përforcuese.”
Përveç hezitimit për ta marrë vaksinën, shumë njerëz në vende jashtë SHBA-së nuk kanë akses në një vaksinë COVID-19. Sipas Our World in Data, 9.4% e njerëzve në vendet me të ardhura të ulëta kanë marrë një dozë të vaksinës kundër koronavirusit.
“Shfaqja e variantit Omicron duhet të jetë një alarmi për botën që pabarazia e vaksinave nuk mund të lejohet të vazhdojë,” tha presidenti i Afrikës së Jugut, Cyril Ramaphosa, në një fjalim gjatë muajit nëntor.
Në një konferencë të fundit për media, Koordinatori i Shtëpisë së Bardhë për reagimin ndaj COVID-19, Jeff Zients tha se SHBA-ja ka dërguar 300 milionë doza të vaksinës COVID-19 si donacion, një moment historik, tha ai, në zotimin e Shtëpisë së Bardhë për të dhuruar 1.2 miliardë doza të COVID-19 19 vaksina në vende të tjera.
A është omicron apo ftohje?
Duke pasur parasysh numrin jashtëzakonisht të lartë të rasteve të COVID-19 dhe komunitetit të përhapur në të gjithë SHBA-në, ndoshta duhet t’i trajtoni nuhatjet ose dhimbjet e fytit sikur të jenë COVID-19 dhe të qëndroni në shtëpi nëse jeni i sëmurë. Por sigurisht, e vetmja mënyrë për ta ditur me siguri është të testoheni.
Tek njerëzit plotësisht të vaksinuar dhe me dozë të përforcuar, veçanërisht, Omicron po shkakton raste të buta të COVID-19 që mund të imitojnë simptoma të ftohjes së shpejtë.
Në një raport të 10 dhjetorit nga CDC, u përshkruan simptomat e 43 rasteve Omicron (disa nga të parët e raportuar në SHBA). Kur bëhej fjalë për simptomat e zakonshme, shumica e njerëzve (89%) raportuan një kollë, 65% ishin raportuan lodhje dhe 59% e tyre ishin të mbingarkuar ose kishin një flamë. Vetëm 8% e 43 personave raportuan se kishin humbur shqisën e nuhatjes ose të shijes, gjë që ka prekur shumë njerëz me infeksione të mëparshme COVID-19, të shkaktuara nga variante të tjera. Katërmbëdhjetë përqind e njerëzve në raport ishin infektuar me COVID-19 më parë.
Dr. Angelique Coetzee, mjeke e Afrikës së Jugut që ndihmoi në zbulimin e Omicron, i tha BBC-së në fund të nëntorit se simptomat e hershme që ajo pa te pacientët përfshinin lodhje, dhimbje koke dhe gërvishtje fyti, tha ajo, jo humbjen e dukshme të nuhatjes ose kollës që lidhet me infeksionet e mëparshme COVID-19.
Kolla dhe humbja e nuhatjes janë gjithashtu simptoma më pak të zakonshme të COVID-19 të shkaktuara nga varianti Delta krahasuar me variantet e mëparshme, sipas Baton Rouge General, një rrjet i klinikës Mayo. Simptomat e ftohjes si dhimbja e kokës dhe rrjedhja e hundës tani janë simptoma më të zakonshme të COVID-19, sipas Studimit të ZOE COVID në Mbretërinë e Bashkuar.
Si duhet bërë testin për omicron?
Një test për COVID-19 nuk do t’ju tregojë se cilin variant e keni. Në mënyrë që shkencëtarët ta përcaktojnë nëse është Omicron apo një variant tjetër i koronavirusit, CDC përdor sekuencën gjenomike. Sipas Walensky, drejtorit të CDC, SHBA-ja tani po teston 80,000 mostra pozitive të COVID-19 në javë (rreth një në shtatë teste pozitive), nga 8,000 në javë në fillim të këtij viti.
Për fat të mirë, varianti i Omicron zbulohet lehtësisht përmes testeve PCR, sipas Fauci, të cilat më pas mund të konfirmohen përmes laboratorëve që përdorin sekuencën gjenomike./ CNET
