Loja me Numra për Papunësinë

Isa Mustafa: “Prej papunësisë prej 34 për qind kemi rënë në papunësi prej 26 për qind… Jam i bindur që është edhe më pak se 26 për qind”.

Statistikat e papunësisë dhe punësimit të prodhuara nga Agjencia e Statistikave kanë ngjallur vazhdimisht debat në mesin e kolumnistëve dhe personave që i përcjellin nga afër zhvillimet në ekonomi.

Së fundmi, ASK-ja ka filluar të publikojë statistika për tregun e punës për periudha tremujore. Për vitin 2016, deri më tani i ka prodhuar tri publikime, përkatësisht për tremujorin e parë, të dytë dhe të tretë, pra deri në fund të muajit shtator.

ASK-ja thotë se shkalla e papunësisë në mes të janarit dhe muajit shtator ka ndryshuar disa herë. Derisa në tremujorin e parë shkalla e papunësisë ishte 27.7 për qind, apo të papunë kanë qenë 115 mijë e 93 persona, në tremujorin e dytë shkalla e papunësisë ishte 26.2 për qind, ndërsa të papunë janë llogaritur 116 mijë e 812 mijë persona. Në tremujorin e tretë (korrik-shtator), shkalla e papunësisë ishte 27.5 për qind, ndërsa numri i personave të papunë kishte arritur në 131 mijë e 604.

Lëvizja e madhe e shkallës së papunësisë dhe sidomos numrit të personave të papunë vjen direkt nga kontingjenti i personave joaktivë. Personat joaktivë konsiderohen edhe ata që nuk janë të punësuar dhe që nuk kanë qenë aktivë në kërkim të punësimit gjatë katër javëve të kaluara dhe/ose nuk janë të gatshëm të fillojnë punë brenda dy javësh. Kosova është vendi me numrin më të madh të personave joaktivë. Në Serbi, në vitin 2015, 48.4% e personave në moshë pune ishin joaktivë. Në Mal të Zi personat joaktivë përbënin 39.4% të personave në moshë pune, kurse në Shqipëri 38.5%. Vetëm Bosnja e Hercegovina i afrohet Kosovës me nivel të joaktivitetit me 56.3 për qind. Ulja e numrit të personave joaktivë do të thotë rritje e papunësisë apo punësimit.

Por, kryeministri i Kosovës, Isa Mustafa, u është referuar të dhënave të ASK-së për papunësinë duke thënë se kanë arritur ta ulin atë nga 34 për qind në vetëm 26 për qind. Kur është sfiduar me pyetje nga moderatori i emisionit për kontestimin e këtyre të dhënave, Mustafa ka thënë se ASK-ja është institucion i pavarur dhe këto statistika i prodhon bazuar në praktikat e Eurostatit. Por, më vonë vet Mustafa ka thënë se beson që papunësia është edhe më e vogël se 26 për qind, pra i ka kontestuar të dhënat e prodhuara nga kjo Agjenci e specializuar në prodhim të numrave për shumë sektorë.

Ndërkohë që të dhënat e fundit të papunësisë flasin për një rritje të shkallës së papunësisë nga 26.2 në 27.5 për qind. Pra, kemi rritje të shkallës së papunësisë.

Përveç kësaj, Mustafa në intervistën e dhënë në “Rubikon” ka thënë se shumë kompani nuk po arrijnë të gjejnë punëtorë në Kosovë.

“Kemi shumë biznese private që I kanë konkurset e hapura sot e kësaj dite dhe te të cilët nuk konkurrojnë njerëzit me punu”, ka thënë ai, duke shtuar se vetëm në sektorin publik ka mbikërkesë për punësim.

Mustafa i konsideron të punësuar të rinj edhe personat që thjesht e legalizojnë vendin e tyre të punës, pra kalojnë nga puna në të zezë në punë të rregullt.

“Vetëm në vitin 2016 kemi pasur rreth 20 mijë punësime, qoftë për krijimin e vendeve të reja qoftë kalimi nga punësimi informal në punësimin formal”, ka deklaruar Mustafa.

Në fakt, nëse i marrim si të mirëqena statistikat e ASK-së të prodhuara së fundmi del që deri në fund të muajit shtator janë krijuar 47 mijë vende të reja të punës.

“Ne po arrijmë që fluksin e atyre që hyjnë në tregun e punës, po them si fluks vjetor, ta përballojmë në pikëpamje të punësimit qoftë në një formë ose formën tjetër, por pjesa më e madhe është në hapjen e vendeve të reja të punës”, tha ai.

Ulja Fiktive e Shkallës së Papunësisë