array(1) {
  [0]=>
  array(4) {
    ["archive_color"]=>
    string(7) "#B9D156"
    ["menu_attr"]=>
    string(11) "Krypometër"
    ["main_title"]=>
    string(11) "Krypometër"
    ["custom_item"]=>
    string(8) "?level=5"
  }
}

Ilustrim

Lajmet e rrejshme rreth përhapjes së COVID-19

Deklarata

Që nga fillimi i pandemisë COVID-19 mite e lajme të rrejshme kanë goditur sistemin shëndetësor në nivel global.

Media

Vlerësimi

Rrenë e kryptë

KRYPOMETRI i ka listuar disa prej rrenave që janë shkruar për pandeminë si dhe i ka nxjerr faktet për të treguar të vërtetën për këto mite.

Artikulli

Që nga fillimi i pandemisë COVID-19 mite e lajme të rrejshme kanë goditur sistemin shëndetësor në nivel global.

Qasja e lehtë në mediat online u ka mundësuar qytetarëve të përballen me informacione të shumta për virusin COVID-19 dhe në anën tjetër të jenë përballë lajmeve të shumta të cilat në disa raste kanë qenë të rrejshme.

Disa ditë më parë në një faqe online u raportua se një qen në Kosovë është infektuar me virusin COVID-19.

Sipas publikimi të llogarisë Prishtina Dog Shelter një qen ka rezultuar me COVID-19 pas analizave dhe bërjes së një testi serologjik. Mediat në Kosovë e raportuan këtë rast, por në disa prej tyre më pas u fshi.

Edhe llogaria Prishtina Dog Shelter e fshiu.

Por, ende nuk ka asnjë provë që kafshët luajnë një rol të rëndësishëm në përhapjen e virusit që shkakton COVID-19 si dhe nëse kafshët mund të infektohen me këtë virus ndonëse besohet se shpërndarja erdhi nga lakuriqët e natës në qytetin Wuhan të Kinës.

Sipas CDC, disa coronavirusë që infektojnë kafshët mund të përhapen tek njerëzit dhe më pas të përhapen midis njerëzve, por kjo është e rrallë.

Bazuar në informacionet e kufizuara që qytetarët kanë në dispozicion deri më sot, rreziku i përhapjes së COVID-19 nga kafshët tek njerëzit konsiderohet të jetë i ulët.

Macet, qentë dhe disa lloje të tjera të kafshëve mund të infektohen nga SARS-CoV-2, virusi që shkakton COVID-19, por ende nuk dihen të gjitha kafshët që mund të infektohen si dhe nëse qeni, për të cilin u publikuan lajme, të jetë infektuar për shkak se këtë nuk e ka vërtetuar asnjë profesionist shëndetësor i sëmundjeve infektive në Kosovë.

Një numër i vogël i maceve dhe qenve të kafshëve shtëpiake është raportuar të infektohet me virusin në disa vende, përfshirë Shtetet e Bashkuara. Shumica e këtyre kafshëve shtëpiake u sëmurën pas kontaktit me njerëzit me COVID-19.

Virusi që shkakton COVID-19 përhapet kryesisht nga personi në person përmes pikave të frymëmarrjes nga kollitja, teshtitja dhe të folurit.

Gjithashtu, media BGR ka raportuar se mjekët në Florida kanë zbuluar ilaçin që trajton virusin COVID-19.

Sipas medias BGR një ekip shkencëtarësh nga Florida mendon se ka gjetur një protokoll optimal për trajtimin e virusit COVID-19.

Por, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë ende nuk ka një protokoll të trajtimit të COVID-19 të aprovuar për pacientë.

Gjithashtu ende nuk ka ndonjë vaksinë të zbuluar që mund të ndihmojë në shërimin e virusit COVID-19.

Gjithashtu, teori konspirative qarkulluan në rrjete sociale se rrjeti 5G mund të përhapë virusin COVID-19.

Por sipas OBSh, është fakt se viruset nuk mund të udhëtojnë në valët e radios/rrjetet e lëvizshme. COVID-19 po përhapet në shumë vende që nuk kanë rrjete celulare 5G.

COVID-19 përhapet përmes pikave të frymëmarrjes kur një person i infektuar kollitet, teshtit ose flet. Njerëzit gjithashtu mund të infektohen duke prekur një sipërfaqe të kontaminuar dhe më pas sytë, gojën ose hundën.

Organizata Botërore e Shëndetësisë i ka listuar disa nga këto lajme të rrejshme të cilat kanë qarkulluar kinse e shërojnë, parandalojnë e mbrojnë njerëzit nga virusi COVID-19.

Sipas OBSh ende nuk ka ndonjë ilaç të licencuar për shërimin e COVID-19 dhe as për parandalimin e përhapjes së virusit, por se qytetarët duhet të mbajnë maskë, distancë fizike dhe të pastrojnë duart.

FAKT: Njerëzit NUK duhet të veshin maska ​​ndërsa ushtrojnë

Njerëzit NUK duhet të mbajnë maska ​​kur ushtrojnë, pasi maska ​​mund të zvogëlojë aftësinë për të marrë frymë të qetë. Djersa mund ta bëjë maskën të lagësht më shpejt gjë që e bën të vështirë frymëmarrjen dhe nxit rritjen e mikroorganizmave.

FAKT: Mundësia e përhapjes së COVID-19 përmes këpuvëce është shumë e ulët

Mundësia e përhapjes së COVID-19 përmes këpucëve dhe infektimin e individëve është shumë e ulët. Si masë paraprake, veçanërisht në shtëpitë ku foshnjat dhe fëmijët e vegjël zvarriten ose luajnë në dysheme, mendoni të lini këpucët në hyrje të shtëpisë tuaj. Kjo do të ndihmojë në parandalimin e kontaktit me papastërtitë ose mbeturinat që mund të transportohen në këpucët e këpucëve.

FAKT: Sëmundja koronavirus (COVID-19) shkaktohet nga një virus, JO nga bakteret

Virusi që shkakton COVID-19 është në një familje virusesh të quajtur Coronaviridae. Antibiotikët nuk funksionojnë kundër viruseve. Disa njerëz që sëmuren me COVID-19 gjithashtu mund të zhvillojnë një infeksion bakterial si një ndërlikim. Në këtë rast, antibiotikët mund të rekomandohen nga një ofrues i kujdesit shëndetësor. Aktualisht nuk ka asnjë ilaç të licencuar për të kuruar COVID-19.

FAKT: Përdorimi i zgjatur i maskave mjekësore kur vishen siç duhet, NUK shkakton mungesë oksigjeni

Përdorimi i zgjatur i maskave mjekësore mund të jetë i pakëndshëm. Sidoqoftë, ajo nuk çon në dehje me CO2 dhe as mungesë oksigjeni. Ndërsa mbani një maskë mjekësore, sigurohuni që të përshtatet siç duhet dhe se është mjaft i ngushtë për t’ju lejuar të merrni frymë normalisht. Mos e përdorni përsëri një maskë të disponueshme dhe gjithnjë ndryshojeni sa më shpejt që të jetë lagur.

FAKT: Shumica e njerëzve që marrin COVID-19 shërohen nga ajo

Shumica e njerëzve që marrin COVID-19 kanë simptoma të buta ose të moderuara dhe mund të shërohen falë kujdesit mbështetës. Nëse keni një kollë, ethe dhe vështirësi në frymëmarrje, kërkoni kujdes mjekësor që herët – telefononi në institucionin tuaj shëndetësor së pari.

FAKT: Pirja e alkoolit nuk iu mbron nga COVID-19 dhe mund të jetë e rrezikshme

Përdorimi i dëmshëm i alkoolit rrit rrezikun për probleme shëndetësore

FAKT: Skanuesit termik NUK MUND të zbulojnë COVID-19

Skanuesit termik janë efektivë në zbulimin e njerëzve që kanë ethe (d.m.th. kanë një temperaturë më të lartë se normale të trupit). Ata nuk mund të zbulojnë njerëz që janë të infektuar me COVID-19. Ka shumë shkaqe të etheve.

FAKT: Për momentin nuk ka ilaçe të licencuara për trajtimin ose parandalimin e COVID-19

Ndërsa disa prova për ilaçet janë duke vazhduar, aktualisht nuk ka asnjë provë që hidroksilklorina ose ndonjë ilaç tjetër mund të kurojë ose parandalojë COVID-19. Keqpërdorimi i hidroksilklorinës mund të shkaktojë efekte anësore serioze dhe sëmundje dhe madje të çojë në vdekje. OBSH po bashkërendon përpjekjet për të zhvilluar dhe vlerësuar ilaçet për trajtimin e COVID-19.

FAKT: Shtimi i specit në supën tuaj ose ushqime të tjera NUK parandalon ose kuron COVID-19

Specat e djegëst në ushqimin tuaj, megjithëse janë shumë të shijshëm, nuk mund të parandalojnë ose kurojnë COVID-19. Mënyra më e mirë për të mbrojtur veten kundër koronavirusit të ri është të mbani të paktën 1 metër larg nga të tjerët dhe të lani duart shpesh dhe tërësisht. është gjithashtu e dobishme për shëndetin tuaj të përgjithshëm që të mbani një dietë të ekuilibruar, të qëndroni të hidratuar, të ushtroheni rregullisht dhe të flini mirë.

FAKT: COVID-19 NUK transmetohet përmes fluturave të shtëpisë

Deri më tani, nuk ka asnjë provë ose informacion që sugjeron që virusi COVID-19 të transmetohet përmes fluturave të shtëpisë. Virusi që shkakton COVID-19 përhapet kryesisht përmes pikave të krijuara kur një person i infektuar kollitet, teshtit ose flet. Ju gjithashtu mund të infektoheni duke prekur një sipërfaqe të kontaminuar dhe më pas të prekni sytë, hundën ose gojën tuaj përpara se të lani duart. Për të mbrojtur veten, mbani të paktën 1 metër distancë nga të tjerët dhe dezinfektoni sipërfaqet që preken shpesh. Pastroni duart tuaja plotësisht dhe shpesh dhe mos prekni sytë, gojën dhe hundën.

FAKT: Spërkatja dhe futja e zbardhuesit ose një dezinfektues tjetër në trupin tuaj NUK do t’ju mbrojë kundër COVID-19 dhe mund të jetë i rrezikshëm

Në asnjë rethanë mos spërkatni ose futni zbardhues ose ndonjë dezinfektues tjetër në trupin tuaj. Këto substanca mund të jenë helmuese nëse gëlltiten dhe shkaktojnë acarim dhe dëmtim të lëkurës dhe syve tuaj. Zbardhuesi dhe dezinfektues duhet të përdoret me kujdes për të dezinfektuar vetëm sipërfaqet.

FAKT: Pirja e metanolit, etanolit ose zbardhuesit NUK parandalon ose kuron COVID-19 dhe mund të jetë jashtëzakonisht e rrezikshme

Metanoli, etanoli dhe zbardhuesi janë helme. Pirja e tyre mund të çojë në paaftësi dhe vdekje. Metanoli, etanoli dhe zbardhuesi ndonjëherë përdoren në pastrimin e produkteve për të vrarë virusin në sipërfaqe – megjithatë nuk duhet t’i pini ato kurrë. Ata nuk do të vrasin virusin në trupin tuaj dhe ata do të dëmtojnë organet tuaja të brendshme.

Për të mbrojtur veten kundër COVID-19, dezinfektoni objektet dhe sipërfaqet, veçanërisht ato që prekni rregullisht. Për këtë mund të përdorni zbardhues të holluar ose alkool.

FAKT: Rrjetet mobil 5G NUK përhapin COVID-19

Viruset nuk mund të udhëtojnë në valët e radios / rrjetet e lëvizshme. COVID-19 po përhapet në shumë vende që nuk kanë rrjete celulare 5G.

COVID-19 përhapet përmes  pikave të frymëmarrjes kur një person i infektuar kollitet, teshtit ose flet. Njerëzit gjithashtu mund të infektohen duke prekur një sipërfaqe të kontaminuar dhe më pas sytë, gojën ose hundën.

FAKT: Ekspozimi ndaj diellit ose temperaturave më të larta se 25 ° C NUK ju mbron nga COVID-19

Ju mund të kapni COVID-19, pavarësisht sa moti është me diell apo i nxehtë. Vendet me mot të nxehtë kanë raportuar raste të COVID-19.

FAKT: Virusi COVID-19 mund të përhapet në klimat e nxehta dhe të lagështa

Mënyra më e mirë për të mbrojtur veten kundër COVID-19 është duke ruajtur distancën fizike të paktën 1 metër nga të tjerët dhe shpesh pastroni duart. Duke bërë këtë ju eliminoni viruset që mund të jenë në duart tuaja dhe shmangni infeksionin që mund të ndodhë duke prekur më pas sytë, gojën dhe hundën.

FAKT: Banja e nxehtë NUK e parandalon COVID-19

Marrja e një banjë të nxehtë nuk do t’ju pengojë të kapni COVID-19. Temperatura juaj normale e trupit mbetet rreth 36.5 ° C deri 37 ° C, pavarësisht nga temperatura e banjës ose dushit tuaj. Në fakt, marrja e një banjë të nxehtë me ujë jashtëzakonisht të nxehtë mund të jetë e dëmshme, pasi mund t’ju ​​djegë. Mënyra më e mirë për të mbrojtur veten kundër COVID-19 është duke pastruar shpesh duart.

Virusi COVID-19 NUK MUND të përhapet përmes kafshimit të mushkonjave

Deri më tani nuk ka asnjë informacion dhe provë që të sugjerojë që koronavirusi i ri mund të transmetohet nga mushkonjat. Koronavirusi i ri është një virus i frymëmarrjes i cili përhapet kryesisht përmes pikave të krijuara kur një person i infektuar kollitet ose teshtin, ose përmes pikave të pështymës ose rrjedhjes nga hunda.

FAKT: Vaksinat kundër pneumonisë NUK mbron kundër virusit COVID-19

Vaksinat kundër pneumonisë, siç është vaksina pneumokokale dhe vaksina e llojit Haemophilus influenza B (Hib), nuk ofrojnë mbrojtje ndaj koronavirusit të ri. Virusi është aq i ri dhe i ndryshëm sa që ka nevojë për vaksinën e vet. Studiuesit janë duke u përpjekur të krijojnë një vaksinë kundër COVID-19, dhe OBSH po mbështet përpjekjet e tyre.

Edhe pse këto vaksina nuk janë efektive kundër COVID-19, vaksinimi kundër sëmundjeve të frymëmarrjes rekomandohet shumë për të mbrojtur shëndetin tuaj.

FAKT: Shpërlarja e hundës me kripë NUK parandalon COVID-19

Nuk ka asnjë provë që rregullisht shpëlarjen e hundës me kripë ka mbrojtur njerëzit nga infeksioni me koronavirusin e ri.  Ekzistojnë disa prova të kufizuara që shpëlarja e rregullt e hundës me kripë mund të ndihmojë njerëzit të shërohen më shpejt nga ftohja e zakonshme. Sidoqoftë, shpëlarja rregullisht e hundës nuk është treguar për të parandaluar infeksionet e frymëmarrjes.