Arifi: Ambasadat amerikane e gjermane në Beograd kundër ndryshimit të kufijve

Në një intervistë për KALLXO.com, kryetari i Komunës së Preshevës, Shqiprim Arifi, ka rrëfyer për idenë e bashkëngjitjes së Luginës së Preshevës me Kosovë, kush ka qenë nismëtar i kësaj ideje, për përfaqësimin e Luginës në ekipin negociator në dialogun me Serbinë në Bruksel.

Arifi ka folur edhe për mendimin e ambasadave të huaja në Beograd në lidhje me bashkëngjitjen e Luginës së Preshevës me Kosovë, qëndrimin e prerë të kancelares gjermane, Angela Merkel apo edhe mendimin e ministrit të Punëve të Jashtme të Shqipërisë, Ditmir Bushati, në lidhje me këtë çështje.

Kryetari i Komunës së Preshevës është shprehur edhe në lidhje me atë se a mendon që do ta marrin hapin deputetët e Kuvendit të Kosovës që ta shkelin Kushtetutën e Kosovës për ta votuar draft-rezolutën e propozuar nga liderët e Luginës së Preshevës duke u bazuar në referendumin e mbajtur në vitin 1992.

Kallxo.com: Z.Arifi, çka u diskutu sot me presidentin Hashim Thaçi?

Shqiprim Arifi: Ne patëm edhe një herë sot një takim me presidentin Thaçi në kuadër të nismës të cilën e kemi pasur para disa javësh në drejtim të dialogut, faza finale e dialogut, e cila tani vetëm po merr formë. Ne kemi kërkuar këtë takim edhe një herë para se me pasë takimin e gjerë në Bruksel edhe një herë t’ia bëjmë të qartë edhe më konkretisht kërkesat tona të cilat duhet të realizohen. Sipas nesh, ne mendojmë se nuk mjafton vetëm ajo që të negociohet për neve apo mbi neve, por ne mendojmë që duhet të jemi edhe pjesë e negociatave. Në mënyrë të unifikuar e shtruam këtë kërkesë që të jemi pjesë e ekipit negociator në Bruksel.

Kallxo.com: A mundeni të na sqaroni me cilin delegacion doni të jeni pjesë, me delegacionin e Kosovës apo me pjesën e delegacionit të Serbisë në këto negociata?

Shqiprim Arifi: Po normalisht që ne kemi dëshirë me qenë pjesë e delegacionit të Kosovës por aty vendos mediatori, BE-ja vendos, por ma merr mendja, me siguri, ka ato rregullat e veta, por ne e kemi këtë dëshirë.

Kallxo.com: Prej kah ka ardhur ideja që ju me qenë tash pjesë e negociatave me Serbinë?

Shqiprim Arifi: Në qoftë se më keni përcjellë, unë qe një vjet e diçka jam duke kërkuar non-stop dhe publikisht, kam kërkuar që të jemi pjesë e ekipit negociator. Domethënë jo vetëm temë, siç është cekur më herët, që të jemi temë në tavolinën e Brukselit por edhe të jemi pjesëmarrës në këtë pjesë.

Kallxo.com: E pse bash ky moment është zgjedhur, momenti final, me u përfshi edhe Lugina e Preshevës në këto debate. Deri tash nuk kanë dashur as me e dëgju kërkesën e juaj, është thënë që është dialog teknik, që nuk ka me u folë për territore?

Shqiprim Arifi: Atë nuk e di, ajo është jashtë informacioneve të mia, apo edhe jashtë kompetencave të mia. Pse? Qysh? Unë e kam kritikuar këtë, unë kam thënë edhe më herët që është gabim që nuk tematizohet Lugina e Preshevës edhe duhet të tematizohet Lugina e Preshevës por nuk ka ndodhur. Për mua, me thënë të drejtën nuk është shumë me rëndësi, kjo çështje për mua se pse është bërë tani, për mua është me rëndësi që është bërë tani temë dhe kjo është në të mirën e shqiptarëve të Luginës së Preshevës.

Kallxo.com: A pritni me u dhanë veriu për Preshevën, a pritni me u dhanë pjesa veriore e Kosovës, Leposaviqi, Zveçani, në këmbim të Luginës së Preshevës?

Shqiprim Arifi: Jo, jo, pikërisht jo, ne kemi thënë që shqiptarët e Luginës së Preshevës nuk duan ta dëmtojnë Republikën e Kosovës, edhe në qoftë se kjo nënkupton që ne duhet të mbesim nën administratën serbe. Domethënë ne jemi shumë të qartë në qëndrimet tona, ne jemi kundër shkëmbimit të territoreve, ne jemi kundër ndryshimit të kufijve të cilët nënkuptojnë që parcializohet Lugina e Preshevës, që nënkupton Medvegja, Bujanoci të mbeten në Serbi, e vetëm Presheva me ardhë me Kosovë. Ose shkojmë në tërësi me Republikën e Kosovës ose mbesim në tërësi në Serbi.

Kallxo.com: A mundeni me na shpjegu se qysh e mendoni Medvegjën me u bashku me  Kosovën kur dihet që një pjesë e madhe e popullatës aty është edhe serbe?

Shqiprim Arifi: Shikoni, nuk është problem që edhe serbët të bëhen pjesë e Kosovës.

Kallxo.com: Qysh e mendoni një popullsi të përzier në Medvegjë, ku janë 40 me 60, është disproporcion, me u bashku me Kosovë?

Shqiprim Arifi: Nuk është problematikë kjo, për arsye se nuk bëhet fjalë për sa popullatë ne kemi aty serbë apo shqiptarë, bëhet fjalë për referendumin e vitit 1992.

Kallxo.com: Qysh kanë me u bindë serbët e Medvegjës me u bashku me Kosovën? A e keni menduar këtë? A e keni diskutuar këtë edhe me presidentin Hashim Thaçi?

Shqiprim Arifi: Jo, shiko, nuk është kjo me rëndësi çka mendojnë serbët, nuk është me rëndësi si e përceptojnë serbët këtë çështjen tonë, për neve është me rëndësi se referendumi i vitit 1992 ka paraparë që komuna e Preshevës, komuna e Bujanocit edhe ajo e Medvegjës të jenë pjesë përbërëse dhe në tërësi të Republikës së Kosovës. E tash a keni në një komunë apo në një tjetër më shumë serbë apo më pak shqiptarë, kjo nuk është me rëndësi më, për arsye se kërkesa jonë ka qenë e vitit 1992, kërkesa jonë është institucionalizu nëpërmjet plebishitit apo referendumit e kështu që është një kërkesë legjitime. E tash serbët e Medvegjës a janë dakord me atë që të përfshihen në Republikën e Kosovës, nuk është shumë çështje me rëndësi.

Kallxo.com: Kush është duke i qëndruar pas kësaj pune edhe me kënd jeni duke kontaktuar në zyrën e presidentit për me shty përpara këtë agjendë?

Shqiprim Arifi: Ne direkt komunikojmë me presidentin dhe kush i rri prapa, me sa kam kuptuar është Amerika dhe është BE-ja, sipas atij edhe sot në konferencën për shtyp e ceku këtë. Unë shpresoj që është ashtu dhe po besoj që është ashtu.

Kallxo.com: Ju me kënd jeni takuar prej ndërkombëtarëve me diskutu këtë ide?

Shqiprim Arifi: Ne i kemi ambasadat të cilat janë me rëndësi të veçantë për shqiptarët në Beograd, me amerikanët, gjermanët, me norvegjezët.

Kallxo.com: Çka kanë thënë amerikanët, çka kanë thënë gjermanët?

Shqiprim Arifi: Unë thashë edhe sot edhe e them edhe publikisht që aty nuk ka pasur lëvizje në këtë drejtim, në drejtim të ndryshimit apo shkëmbimit të kufijve, aty nuk ka kurrfarë lëvizje në këtë drejtim.

Kallxo.com: A janë pro apo kundër kësaj, a mundesh me na sqaru?

Shqiprim Arifi: Jo, nuk e kanë ndryshu qëndrimin e tyre.

Kallxo.com: Që i bie se janë kundër?

Shqiprim Arifi: Po. Jo ndryshimit të kufijve ka qenë deri tani politika e ndërkombëtarëve në përgjithësi, ne e kemi parë edhe Angela Merkel.

Kallxo.com: Edhe qysh po mendoni me shku kundër një mesazhi kaq të qartë të gjermanëve, kundër një mesazhi kaq të qartë të amerikanëve?

Shqiprim Arifi: Shiko, nuk ka tema tabu, as për ata nuk ka tema tabu, edhe kjo është me rëndësi. Unë mendoj se ashtu siç negociohet nga ana e Republikës së Serbisë me Republikën e Kosovës në Bruksel në lidhje me të drejtat e serbëve në veri të Kosovës apo në përgjithësi në Republikën e Kosovës ashtu nuk duhet me qenë edhe temë tabu e cila e tematizon referendumin e vitit 1992 për shqiptarët e Luginës së Preshevës. Unë mendoj se Angela Merkel ka qenë e qartë në atë drejtim që janë të paprekshëm kufijtë në rajonin e Ballkanit Perëndimor edhe unë mendoj se nuk i shkon kundër pikërisht ky qëndrim që ne po e tematizojmë Luginën e Preshevës. Është një kërkesë legjitime e shqiptarëve të Luginës së Preshevës nga vitet e ’90-ta deri më tani është bartë nga partitë tona politike dhe unë nuk mendoj që tash ne nuk duhet ta bëjmë këtë muhabet as nuk e besoj që edhe Angela Merkel është e asaj apo dikush tjetër është i asaj që nuk bën të bisedohet rreth kësaj. Unë mendoj që ne duhet të bisedojmë rreth kësaj, unë mendoj që shqiptarët në përgjithësi ia kemi borxh Luginës së Preshevës së paku ta tematizojmë në një momentum kaq të rëndësishëm siç është tani.

Kallxo.com: E kemi borxh, po Kushtetuta e Kosovës thotë që Kosova nuk mundet me u bashku me asnjë shtet tjetër, çka i thoni kësaj?

Shqiprim Arifi: Kësaj i them se është Kushtetutë, kësaj i them që ka Parlament, kësaj i them që gjithçka është e mundur në mënyrë demokratike, që të përpunohet edhe Kushtetuta.

Kallxo.com: Kushtetuta e Kosovës duhet me u ndërru me 2/3 e deputetëve, duke përfshirë votat e deputetëve serbë. Kështu e kemi në Kushtetutë, a pritni që ideja juaj do të mund të kalojë në Kuvendin e Kosovës duke e pasur parasysh këtë Kushtetutë?

Shqiprim Arifi: Unë mendoj se nuk varet vetëm prej deputetëve serbë, varet një herë pikësëpari prej shqiptarëve.

Kallxo.com: Kërkohet miratimi i tyre për me u ndryshu Kushtetuta.

Shqiprim Arifi: Eh, e para dhe e dyta, në qoftë se e kemi një Serbi demokratike, në qoftë se e kemi një Serbi ndryshe nga e kaluara, në qoftë se ne e kemi një Serbi e cila është më moderne dhe e drejtuar drejt BE-së atëherë edhe Serbia edhe deputetët serbë e kanë të qartë se këtë të cilën ne po e kërkojmë nuk është diçka që ua cenon atyre autoritetin, shtetin etj., domethënë ne duhet me tejkalu por sidomos Serbia, të tejkalojmë mentalitetin e mbrapshtë të viteve ’90-ta edhe më herët, në atë drejtim se si i qasemi njëri – tjetrit. Nëse ne të gjithë duam të shkojmë në BE, atëherë duhet me shku në mënyrë racionale, në mënyrë të qetë dhe strategjike për të mirën e përgjithshme.

Kallxo.com: Në BE shkohet duke i respektuar standardet e BE-së, duke i respektuar të drejtat e njeriut, duke e luftuar korrupsionin, e jo duke luftuar negociata politike për kufijtë. Qysh po mendoni që në BE kemi me shku duke ndryshuar kufij?

Shqiprim Arifi: Por kjo ekziston vetëm atëherë kur gjithçka ka përfunduar, ne jemi në shtetndërtim e sipër, ne nuk jemi njohur ende nga shumë shtete të BE-së, pesë neve ende na mungojnë, kemi ende mungesë në terrenin ndërkombëtar për njohje, ne jemi në zhvillim e sipër kështu që ju po folni për një moment i cili është optimal e pastaj mundemi me folë për standarde por tani jo.

Kallxo.com: Nëse jeni duke e përcjellë debatin në Kosovë, partitë opozitare janë kundër idesë së presidentit Thaçi me shku edhe me ju përfaqësu juve edhe me paraqitë idenë në Bruksel. Çka u thoni partive opozitare?

Shqiprim Arifi: Unë mendoj se secili i ka arsyet e veta, unë nuk i përzihem partive politike.

Kallxo.com: Janë parti shqiptare të cilat e përbëjnë numrin e deputetëve më të mëdhenj shqiptarë në Kuvendin e Kosovës. Çka u thoni atyre?

Shqiprim Arifi: Edhe një herë po e them, unë nuk u përzihem partive politike por secili i ka arsyet e veta pse e bën këtë. Sipas asaj të cilën unë po e shoh edhe sipas asaj për të cilën kam informacion, nuk është mirë të bëhen këto gjëra për arsye se kam interes vetjak, partiak, politik, domethënë është mirë me i konsolidu gjërat në mënyrë shtetërore dhe e dyta, për këtë arsye ne sot kemi kërkuar dhe kemi lansuar…

Kallxo.com: Ata e kontestojnë mandatin e presidentit Thaçi me përfaqësu Kosovën në dialog, nuk ka mandat prej Kuvendit të Kosovës.

Shqiprim Arifi: E besoj, e kuptoj por nuk është çështja ime, për mua është Hashim Thaçi president, i cili për momentin është edhe në terrenin ndërkombëtar aktiv për çështjen e Kosovës.

Kallxo.com: A po ju duket që pak jeni bërë vegël e presidentit Thaçi për me mbytë iniciativën tjetër të opozitës, e cila është me ia marrë mandatin atij për me përfaqësu Kosovës në dialog?

Shqiprim Arifi: Unë nuk po di çka me thënë. Seriozisht nuk është duke më interesuar mua kjo çështje, mua më intereson vetëm populli im, po më intereson momentumi me të cilin po mundohem ma të mirën e mundshme me nxjerrë për popullin tim. Nuk më interesojnë mua pazaret e brendshme këtu në Kosovë, problemet e brendshme në Kosovë. Mua më interesojnë thjeshtë gjërat të cilat janë institucionale. Ne e kemi një referendum të vitit 1992, çka thonë partitë politike për referendumin e vitit 1992.

Kallxo.com: Mirë, edhe në Kosovë ka pasur referendum për me shpallë Kosova shtet i pavarur por është dashtë edhe një herë me u shpallë pavarësia, është dashtë me kalu edhe nëpër një proces tjetër.

Shqiprim Arifi: Është një kundërpyetje, çka thonë partitë politike për referendumin e vitit 1992, çka thonë? Çka kanë me na thënë neve? A është legjitim ajo apo nuk është?

Kallxo.com: Kanë miratuar një kushtetutë e cila nuk parasheh bashkim me territore të tjera shqiptare.

Shqiprim Arifi: Ok, në rregull, ajo ka qenë e momentumit, nuk është diçka e cila nuk ndryshohet, nuk po e kuptoj, çka është problemi?

Kallxo.com: Nuk mundet me u ndryshu Kushtetuta e Kosovës pa 2/3 e votave.

Shqiprim Arifi: Në rregull, kjo është problemi i këtyre, nuk është problemi im. Domethënë paska mundësi me ndryshu, në qoftë se i kemi 2/3 e votave i kemi, paska mundësi me ndryshu.

Kallxo.com. Duhet edhe 2/3 e votave të serbëve.

Shqiprim Arifi: Po dakord, edhe unë këtë e thashë pak më herët, pikërisht, në qoftë se ne e kemi një Serbi më të re, më moderne në drejtim të BE-së…

Kallxo.com: A e kemi një Serbi të tillë?

Shqiprim Arifi: Po kjo është pyetja, ta shohim, për mua kjo është pyetja kryesore.

Kallxo.com: Ju jeni vetë prej Luginës së Preshevës edhe po pretendoni me iu bashku një shteti tjetër. Çka pritni prej Serbisë tash si kundër-reaksion për juve?

Shqiprim Arifi: Besom se nuk është se çka presim ne si kundër-reaksion se ne nuk jemi në një situatë e cila është kualitative por jemi në një situatë e cila është jokualitative.

Kallxo.com: Çka i bie kjo se nuk po mundem me kuptu?

Shqiprim Arifi: Jeta jonë në Luginën e Preshevës është e vështirësuar, ne kemi vështirësi, ne kemi probleme të mëdha për të cilat tash çka po dojmë me bo, ata veç luftë me bo me neve, kështu që nuk është diçka që mua më brengosë, më shumë më brengos çështja e brendshme këtu në Parlamentin e Kosovës në drejtim të asaj se na çka po kërkojmë, për këtë arsye ne sot e kemi lansuar edhe një kërkesë te presidenti edhe e shpërndajmë edhe tek shefat e grupeve parlamentare të të gjitha partive që të mbahet një seancë me një pikë të rendit të ditës apo me dy se nuk është puna ime që e parasheh që mu aprovu një draft-rezolutë në Parlamentin e Kosovës, në drejtim të asaj që Lugina e Preshevës në bazë të referendumit të vitit 1992 të bashkëngjitet me Republikën e Kosovës.

Kallxo.com: A e kuptoni që nëse miratohet një draft-rezolutë e tillë, secili deputet i Kosovës e shkel Kushtetutën e Kosovës?

Shqiprim Arifi: E kuptoj, edhe, a duhet me më shqetësu kjo mua, a?

Kallxo.com: Por po kërkoni prej deputetëve të Kosovës me shkelë aktin më të lartë juridik të Kosovës?

Shqiprim Arifi: Jo nuk po e kërkoj, ne po kërkojmë thjesht një draft-rezolutë e cila e parasheh që Lugina e Preshevës në bazë të referendumit i cili nesër mundet me ndodhë, nesër mundet me ndodhë në Maqedoni, nesër mundet me ndodhë në Mal të Zi, nesër mundet me ndodhë gjithandej, mundet me i ndodhë edhe Serbisë nesër.

Kallxo.com: A e kuptoni që ka qenë angazhim ndërkombëtar me pakon e Ahtisaarit, i krejt Qeverisë së Kosovës, i krejt akterëve politikë të Kosovës fakti që këta nuk kanë pretendime territoriale ndaj asnjë shteti tjetër, edhe kjo po vendoset prapë në Kuvend?

Shqiprim Arifi: Edhe? Çka është tash problemi?

Kallxo.com: A pritni tash që deputetët me ngritë dorën edhe me shkelë Kushtetutën?

Shqiprim Arifi: Ta shohim çka po bëjnë. Mua po më intereson pikërisht kjo.

Kallxo.com: A keni me i shpallë tradhtarë ata që nuk e miratojnë?

Shqiprim Arifi: Shiko, unë jam i pari i cili nuk e shpalli askënd, as hero e as tradhtar. Mua nuk më intereson, secili le t’ia bajë gajlen vetes dhe le të mbetet në ndërgjegjen e vet. Me rëndësi është diçka tjetër, me rëndësi është që Lugina e Preshevës ka shqiptarë të cilët kanë kontribuar pikërisht për në këtë shtet, edhe në këtë shtet ne kemi kontribuar edhe para luftës, në luftë edhe pas luftës edhe ne e kemi një referendum të cilin së bashku atëherë me udhëheqësit politikë të Republikës së Kosovës, atëherë LDK-ja, e kemi organizuar një referendum, një referendum. Kallxom a është një mekanizëm demokratik apo jo?

Kallxo.com: Hashim Thaçi që sot është duke ju përkrahur sot në idenë e juaj për me bashku Luginën me Kosovën, gjatë mandatit të tij qeverisës, 8 vjet, nuk ka mbërri me i dhënë as një milion euro për krejt Luginën. Aleksandar Vuçiq pardje tregoi se veç për Kosovën i ka dhënë mbi 70 milionë euro në vit. A ju tregon kjo që thjesht nuk ka pasur interesim prej kësaj qeverie me i ndihmu Luginës, edhe çka ju bën me besu tash që këta prapë janë të interesuar me i ndihmu Luginës kur për 8 vjet nuk i kanë dhënë as një milion euro?

Shqiprim Arifi: E çka po mendon që ne tash në këtë momentum, i cili po ekziston, na ta injorojmë a si shqiptarë të Luginës së Preshevës? Qysh po mendon?

Kallxo.com: Kush e ka krijuar momentumin?

Shqiprim Arifi: Po këtë momentum po e krijojmë ne.

Kallxo.com: A ka ardhë ideja prej jush apo prej Hashim Thaçit?

Shqiprim Arifi: Pikërisht, ne po e krijojmë, edhe tash a është faza finale e një dialogu i cili thërret për një marrëveshje paqësore mes dy shteteve të cilat kemi qenë me qindra vite armiq, a nuk është momentum a?

Kallxo.com: Ju e dini.

Shqiprim Arifi: Unë e di dhe për këtë arsye unë e kam bërë edhe e kam nisë këtë iniciativë edhe këtë e kemi nisë qe 1 vjet e gjysmë dhe kam qenë kritik edhe ndaj Republikës së Kosovës edhe atë të Shqipërisë që neve na kanë neglizhuar vite me radhë, nuk na kanë paraparë në asnjë formë politike në agjendën e tyre, së paku me një pozicion buxhetor në vit, me të cilin ne kishim mundur me apliku me projekte konkrete për me ngritë nivelin e jetës në Luginën e Preshevës në krahasim me Vuçiqin edhe Serbinë i cili 300 milionë euro ka investuar në veri të Kosovës, domethënë ne e kemi këtu një disbalancë maksimale. E për mua si një lider i Luginës së Preshevës edhe për të tjerët liderë është një momentum të cilin ne të gjithë po duam ta kapim edhe ta ngrisim edhe një herë zërin, e në qoftë se kjo nënkupton që disa deputetë të Republikës së Kosovës duhet me zgjedhë mes asaj emocionale edhe morale në drejtim të Luginës së Preshevës edhe mes asaj e cila është një e shkruar, që kërkohet 2/3 për ta ndryshuar Kushtetutën atëherë unë po du me ditë pra ku jemi ne, kush jemi ne, cilët deputetë ne kemi. Tash a nuk e bëjnë këtë pse shkon tani në drejtim të njërit i cili përfiton nga kjo situatë, për shembull tash hajde mos ta votojmë se Hashimi e ka ecë këtë punë, çka kishte ndodhë nëse e kishte ecë Isa këtë punë, ose çka kishte ndodhur nëse Albini e kishte ecë këtë punë atëherë të tjerët çka kishin bërë, apo a po unifikohemi më në fund, a po bëhemi përnime shqiptarë edhe t’ia nisim me bo një politikë strategjike, të thellë, të mençur.

Kallxo.com: Meqë e përmendët Shqipërinë, Edi Rama çka thotë?

Shqiprim Arifi: Edi Rama ende deri më tani nuk ka folur për këtë.

Kallxo.com: A keni folur ju me të?

Shqiprim Arifi: E ka konfirmuar një fjalë të komisionerit Hahn në një konferencë për media. Ne kemi pasur takim të organizuar me Edin Ramën, i cili në moment të fundit ka ndryshuar në agjendë dhe është devijuar në Ministrinë e Jashtme ku kemi pasur takim me ministrin Bushati dhe kjo ka qenë para dy jave.

Kallxo.com: Çka është qëndrimi i tij?

Shqiprim Arifi: Qëndrimi i tij është që nuk ka ndryshim të kufijve, kaq është. Nuk ka aty asnjë debat dhe kështu që në këtë drejtim po radhitet në atë e cila ka ndodhur me Bashkimin Europian para përafërsisht një jave ku janë takuar ministrat e Jashtëm, të cilët janë shprehur njëzëri që nuk ka ndryshim të kufijve dhe krejt është në rregull.

Kallxo.com: Ku jemi nisë, opozita në Kosovë kundër, Edi Rama kundër, ambasadat në Beograd kundër, BE kundër, ku jemi nisë?

Shqiprim Arifi: E theksoj edhe një herë. Unë mendoj se është një moment dhe duhet kapur këtë moment dhe ta hedhim në tavolinë, ta shohim cilat janë mundësitë. Unë mendoj se është edhe një moment ku mund të tregohen deputetët dhe politikanët tanë të mençur dhe të unifikohen së paku rreth kësaj çështje , pasi nuk po unifikohen në shumë gjëra, së paku rreth kësaj çështjeje.

Kallxo.com: Po pritni unifikim prej dikujt që ua ka dërguar 200 mijë euro para ndihma Luginës. Qysh po pritni unifikim prej këtyre njerëzve?

Shqiprim Arifi: Shiko, ne jemi minoriteti më i shkelur dhe më i diskriminuar në të gjithë rajonin. Normal që presim. Në 2001 e kemi pasur një luftë dhe ajo luftë ka përfunduar. Prej atij momenti ne kemi vazhduar të besojmë në Republikën e Kosovës dhe vazhdojmë të besojmë. Në qoftë se dikujt i ka humbur besimi në Republikën e Kosovës, unë nuk jam nga ata. Nuk është problem im. Por ne besojmë në vazhdimësi në Republikën e Kosovës, dhe për këtë arsye e respektojmë, sepse ne kemi punuar dekada me radhë në këtë drejtim që të ekzistojë ky shtet, e tash dikush mendon se ne nuk jemi të aftë të mendojmë në drejtim të asaj se a po bënë dikush lojë me neve apo jo. Mua nuk më intereson loja e të tjerëve. Mua më intereson ajo çfarë unë mundem me nxjerrë nga kjo lojë e të tjerëve. Maksimumin dua ta arrij. Tani edhe ne duhet të luajmë pak me rrezik dhe e shohim sa larg po shkojmë. Unë jam njeri që kam marrëdhënie të shkëlqyeshme me ndërkombëtarët, kam bashkëpunim të thellë me ta, dy vitet e fundit kemi tërhequr miliona euro projekte nga ndërkombëtarët të cilat 10 vitet e fundit para nesh nuk kanë ekzistuar. Unë mundohem të gjejë një rrugë në atë drejtim që të gjejmë një mundësi për të realizuar një kërkesë të shqiptarëve të Luginës së Preshevës, në këtë fazën finale. Po përfitojnë serbët e veriut të Kosovës, po përfiton Serbia, po përfitojnë krejt, pse ne mos me përfitu. Kështu që në këtë drejtim ne po mundohemi, nuk është diçka që është vendosur prej tani, ta shohim, në qoftë se hidhet poshtë, hidhet poshtë. Edhe vetë presidenti po thotë, shanset janë minimale.

Kallxo.com: Ju do të ktheheni dhe të jetoni prapë në Preshevë dhe si kryetar komune, në qoftë se kërkoni me ju bashku një shteti tjetër qysh mendohet nëse nuk ka sukses?

Shqiprim Arifi: Duhet të shohim prej një këndi pak më të gjerë. Ne e kemi BE-në e cila është duke e zhvilluar procesin e vetë për ta integruar këtë pjesë, këtë rajon në BE deri në 2025, ka vendim për këtë. Deri në vitin 2025 ky rajon në tërësi  është pjesë e BE-së.

Kallxo.com: Nuk kisha thanë që për shtatë vjet mbërrijmë atje.

Shqiprim Arifi: Si po mendon, për Kosovën, a?

Kallxo.com: Po. Hala vizat nuk i kemi.

Shqiprim Arifi: Është fjala ky rajon, unë nuk e thashë Kosova, ky rajon është pjesë e BE-së. Serbia  është e obliguar nga BE-ja që t’i realizojë kapitujt të cilët kanë lidhje direkt edhe me ne si minoritete në Republikën e Serbisë. Për këtë arsye ne sot e lansuam edhe një kërkesë tek ministri të cilin e kam paralajmëruar pak më herët. Fondi Kombëtar i Solidaritetit, i kopjuar nga Gjermania, i cili e ka paraparë atëherë taksën për solidaritet, kështu që mbesim në Preshevë apo në Serbi, apo vijmë në Kosovë duhet me ditë secili që ne kemi nevojë për projekte për ta avancuar jetën tonë, për të krijuar një kualitet të jetës që të rinjtë tanë të mbesin aty. Kështu që në këtë drejtim çfarëdo që ndodhë prej kësaj, ne duhet të kemi një qasje më konkrete  nga shteti i Kosovës edhe nga Shqipëria në drejtim të Luginës së Preshevës.

Kallxo.com: Po folni për qasje prej Shqipërisë e qe një muaj është iniciuar ideja për bashkim kombëtar, ende nuk keni arritur të takoni Edi Ramën. Çfarë qasje të mirë keni prej Shqipërisë në këtë rast?

Shqiprim Arifi: Dua të sqaroj diçka. Në qoftë se mendon se ne ose unë këtu me kritika ndaj Shqipërisë dhe Kosovës mundem me arritë një pozitë më të mirë për shqiptarët e Luginës së Preshevës, jemi gabim. Unë apeloj, nuk mundem me shti me zor askënd për të bërë mirë për shqiptarët e Luginës së Preshevës, nuk mundem me i shti me zor. Me pasë atë mundësi ndoshta e bëj, por nuk e kam. Tani duhet të apelojmë edhe te Shqipëria, për t’ia bërë të qartë. Ju po thoni se qe një muaj nuk kemi mundur të takojmë Edi Ramën, prej këtij një muaji, Edi Rama ka qenë edhe në pushim, dhe unë kam qenë në pushim, njerëzit kanë qenë nëpër pushime.

Kallxo.com: Janë tema të mëdha këto për me shku në pushim.

Shqiprim Arifi: Janë tema të mëdha dhe prapë kanë bërë pushime. Dikujt nuk i janë dukur aq të rëndësishme ndoshta, por njerëzit kanë ecur në këtë muaj dhe çka. Ende nuk është bërë takimi i parë me Vuçiqin në Bruksel, ende nuk janë zhvilluar gjërat në këtë drejtim, ende nuk ka diçka konkrete dhe janë gjëra të cilat janë ende të hapura dhe janë në bisedë. Ne dy gjëra duhet t’i kemi të qarta, një që të mos frikësohemi dhe të mos krijojmë panik, është shumë me rëndësi kjo punë, qytetarët e Kosovës dhe qytetarët e Luginës së Preshevës, shqiptarët në këtë rajon janë të sigurt, ne jemi ata të cilët kemi triumfuar 20 vitet e fundit, kemi triumfuar edhe në të ardhmen, e kemi ShBA-në, e kemi BE-në pas vetes, të gjitha proceset të cilat ne jemi duke i ecur janë duke shkruar në drejtim të suksesit. Mos të krijohet panik, numër një. E dyta, duhet ta ndryshojmë mentalitetin, nuk ka tabu temë, në Europë kur të jemi nuk ka tabu temë, mund të flasim për gjithçka, nuk ka diçka e cila është tabu. Duhet me bisedu, nuk është diçka e cila vendoset pse po bisedon.

Kallxo.com: A nuk është temë tabu me u çu kryetari i Komunës edhe me thënë: “Po du me ju bashku një shteti tjetër”. Më nuk është temë debati, është kërkesë.

Shqiprim Arifi: Jo, është kërkesë e cila është bërë  në vitin 1992…

Kallxo.com: Ju po e përsërisni.

Shqiprim Arifi: Jo, unë po e vazhdoj normal çka mendoj, traditën të cilët e kanë ndërtuar prindërit e mi dhe prindërit e të gjithë qytetarëve tonë në vitin 1992, thjeshtë me thanë jo, ajo nuk ka qenë asgjë edhe po e harrojmë. Normal që e vazhdojmë dhe ky momentum është për kërkesën tonë në vitit 1992. Pra, tani është momenti të bisedojmë rreth kësaj. Në qoftë se këtë moment thjeshtë e kalojmë dhe nuk bisedojmë për të, ky moment nuk vjen kurrë më.

Kallxo.com: Ka ndonjë referendum tjetër në anën tjetër prej serbëve të cilët kanë kërkuar me ju bashku Serbisë në Kosovë. A mendoni se ka me u tentu me u shfrytëzu kjo si precedent, me u njoftë dy referendume?

Shqiprim Arifi: Me thanë të drejtën unë jam i asaj që çdo lëvizje të tilla të cilat mund të ndodhin mund të krijojnë edhe efekte anësore. Nuk do të thotë që edhe ata nesër nuk e bëjnë një referendum. Republika Srpska për të qenë pjesë  e Republikës së Serbisë. Mund të ndodhë gjithçka. Mirëpo, nuk jemi ne vendimmarrës. Liderët e  Luginës së Preshevës e kanë obligim ndaj qytetarëve të vet, që në këtë moment të analizojnë kërkesën për bashkëngjitje. A pranohet, si pranohet, ato janë gjërat për të cilat as unë, as ti, as Hashimi, as kërkush nuk mundet me vendosë, këtu vendosin forcat e mëdha, fuqitë e mëdha.

Kallxo.com: Po deri më tani asgjë nuk është bërë pa thënë forcat e mëdha. Po thoni që pa thënë forcat e mëdha ju kanë thënë mos me qit në tavolinë këtë punë?

Shqiprim Arifi: Okej, edhe tash nuk bën me qit a? Çka është tash ideja? Ata po na thonë mos e qitni, na mos me qit a?

Kallxo.com: Nëse çdo gjë është  bërë në koordinim me ta.

Shqiprim Arifi: Okej, po e koordinojmë këtë punë tani. Hajde çka po bëjmë me këtë të vitit 1992 të Preshevës, çka po bëjmë, po e harrojmë, thjesht nuk po ekziston a? Ne duhet të bisedojmë rreth kësaj, dhe pastaj në qoftë se jepen argumente nga ana tjetër se nuk mund të  bëhet atëherë okej, krejt është në rregull, ne nuk kemi mekanizëm për ta shtyrë me zor me na realizu referendumin tonë. Në qoftë se mund të shihet një dritë në fund të tunelit edhe pse është e vogël, pse na mos me bo. Unë nuk jam tip i cili është mësuar me i tabuizu temat. Me këtë çfarë po dojnë thanë edhe partitë politike, unë e kam vërejtur edhe vetë Sali Berisha e ceku, çka po doni me thanë, mos me folë na për këtë punë a, me heshtë në drejtim të asaj që ne shqiptarët ëndërrojmë me qenë pjesë e Kosovës a? Qysh po mendoni? Ne nuk mundemi me heshtë, ne duhet me folë edhe në qoftë se aleatët tanë, edhe në qoftë se ndërkombëtarët na thonë nuk do të bëhet, unë vet jam lindur dhe jam rritur në Gjermani, unë jam në koordinim e sipër me shtetin gjerman dhe me ambasadën gjermane. Unë e di çfarë ka thënë Angela Merkel, unë e di për çfarë arsye e ka thanë, nuk e kam kuptuar vetëm me përkthim, mirëpo prapë e them, në rregull është qëndrimi yt, mirëpo hajde bisedojmë, nuk është kundër për me bisedu askush.

Kallxo.com: Opozitën në Kosovë, a jeni duke e takuar dhe pse nuk po ju shohim duke u takuar edhe publikisht edhe me ta?

Shqiprim Arifi: Është e vërtetë, ne nuk kemi shumë kontakt me opozitën në Kosovë. Ka qenë tani në javët e fundit e ngarkuar në lidhje me zhvillimet e tyre. Mirëpo ne sot atë të cilën e kemi marrë si vendim liderët e Luginës, ne tani edhe me opozitën gjithashtu do të komunikojmë. Zyrtarisht do të kërkojmë që të mbahet seanca dhe të aprovojnë këtë draft-rezolutë. Unë nuk dua të bie pre e paqartësive brenda opozitës, nuk është vetëm ajo, është një situatë paradoksale, e tha edhe sot presidenti që kur nuk i ki gishtat në opozitë nuk i ki as gishtat në pozitë kështu që është një situatë pak paradoksale dhe për këtë arsye ne jemi pak të tërhequr në këtë drejtim.

Ne po shikojmë situatën tonë dhe po mundemi që t’i japim hall vetes dhe popullit tonë dhe po mundohemi jo vetëm me kërkesa të tilla siç është tani me ju bashkëngjitë Kosovës por edhe me punë konkrete në terren, me projekte të ndryshme me ua dizajnu qytetin qytetarëve që ta ndiejnë veten rehat dhe të mos ikin. Po mundohemi së bashku me ndërkombëtarët me i realizu të drejtat tona të cilat na pengohen me dekada dhe në këtë drejtim jemi duke avancuar çdo ditë e më shumë, por momentumi i cili është krijuar në fazën finale të dialogut është një momentum të cilin ne duhet ta kapim dhe mundohemi ta kapim. Unë kam thënë më herët, në qoftë se flasim për bashkëngjitje të Luginës së Preshevës me Kosovën atëherë ne flasim për tërësi, nuk flasim vetëm për dy komuna bëhen në një komunë apo të tre komunat të ndahen në gjysmë, ato pjesët tjera me mbetë, nuk flasim kështu, vetëm në tërësi. Kjo është një vijë e kuqe të cilën ia kemi thënë edhe presidentit dhe është i vetëdijshëm për këtë.

Kallxo.com: Por presidenti ka thënë korrigjim, nuk ka thënë të tria me u bashku?

Shqiprim Arifi: Në tërësi ka folë. Po, po në tërësi ka thënë edhe sot e theksoi. E para, e dyta ne këtë kërkesën të cilën po e lansojmë për bashkëngjitje me Kosovën nuk i cenojmë në asnjë moment marrëdhëniet tona me ndërkombëtarët. Nëse ata thonë definitiv jo, por një definitiv jo ende nuk e kemi dëgjuar prej askujt. Angela Merkel ka qenë pak më e prerë, britanezët gjithashtu, të tjetër gjithashtu, ministrat e jashtëm gjithashtu në përgjithësi janë të njëzëri po një definitiv jo nga BE ende nuk e kemi dëgjuar, dhe po e lënë të hapur. Komisioneri Hahn nuk ka thënë definitiv jo. Edhe e treta, që është me rëndësi, është që kërkesën ne vetëm e bartim në qoftë se këto të dyja plotësohen por e treta nuk cenohet integriteti territorial i Kosovës, vetëm atëherë, domethënë kjo kërkesë e jona nuk është shumë agresive, është me tri kushte të ndërlidhura, në tërësi, me ndërkombëtarët dhe duke mbrojtur integritetin territorial të Kosovës.

Kallxo.com: Nëse këto nuk realizohen a pritni me pas efekt negativ në kushtet, mënyrën e jetesës së popullatës?

Shqiprim Arifi: Po, është një situatë jo shumë e mirë për arsye se qytetarët e Luginës së Preshevës janë entuziastë, janë edhe skeptikë dhe janë për momentin edhe të rezervuar për investimet e tyre, në planifikimet e tyre, në vazhdimësi në Luginën e Preshevës. Edhe sot në takim e thashë se është një përgjegjësi e madhe në aspektin se mund të dëshpërojmë shumë popullin e Luginës së Preshevës. Është një situatë e cila është e vështirë sepse njerëzit nuk e ndjejnë vetën të sigurt dhe stabil. Shpresoj se do të kemi sukses në atë drejtim, se nëse i plotësojmë këto tri kushte të cilat janë me rëndësi me ditë të jemi pjesë e Republikës së Kosovës. Në qoftë se nuk plotësohen këto tri kushte, vetëm njëri nëse nuk plotësohet ne nuk e ngrisim këtë kërkesë. Është me rëndësi që pas kësaj situate çka ndodhë. Sot e pyeta presidentin, çka pastaj? Dhe për këtë arsye, Fondi Ndërkombëtar i Solidaritetit është i rëndësishëm për Luginën e Preshevës. Ne duhet ta kemi parasysh se ndoshta nuk e realizojmë, çka pastaj, dhe në këtë drejtim ne duhet të krijojmë stabilitet dhe duhet të kemi një mekanizëm i cili në vazhdimësi e siguron kualitetin e jetës në Luginën e Preshevës, në mënyrë që të rinjtë tanë të mos na ikin dhe të mos na ndodhë që të kemi një Çamëri të dytë. Kështu që mos ta bëjmë gabimin e njëjtë dy herë sepse definicioni i budallakisë sipas Ajnshtajnit është me bo një punë 100 herë në të njëjtën formë edhe me pritë këtë rezultat. Kështu që, Shqipëria dhe Kosova janë të thirrur tani në këtë momentum jashtë asaj që është në Bruksel, janë të thirrur që të vetëdijesohen dhe të jenë më proaktivë në trojet tona, në skajet e saja. Në qoftë se ti nuk e mbron skajin e trojeve tona, atëherë Tirana e Prishtina, qendrat janë gjithmonë të rrezikuara. Kështu që në këtë drejtim duhet të bëhemi më të mençur dhe më të thellë, në mënyrë që t’i kuptojmë gjërat në mënyrë më afatgjate, sepse ne po dojmë me i trashëgu trojet tona ashtu siç na kanë trashëguar edhe prindërit tanë.