Intervista e plotë me presidenten Vjosa Osmani
Intervista e plotë e presidentes Vjosa Osmani për Kallxo Përnime përball gazetares Jeta Xharra, e transmetuar më 08.09.2024.
Jeta Xharra: Si sepeb për këtë intervistë në fakt duhem me pranu që u ba një email që e mora prej Postdamit, është një konferencë e madhe e mediave që mbahet çdo vjet, M100 e ka emrin, e aty e pash emrin tënd sivjet prej njerëzve që ka me mbajt fjalim, kur e kqyra që jo veç fjalim, por ishe fituese e një çmimi bashkë me kryeministrin e Polonisë, Donald Tusk. Ti dhe kryeministri i Polonisë prej krejt liderëve të botës po fitoni çmim për prodemokraci dhe proevropianinzëm. A po m’kallxon qysh mrrin Kosova se goxha vend i vogël, me marrë vëmendjen, qysh mrrive me fitu këtë çmim që merret të mërkurën e kësaj jave që po vjen?
Vjosa Osmani: Faleminderit edhe njëherë, Jeta për ftesën. M100 është qysh e përmende një konferencë ndërkombëtare që mbahet çdo vit që i dedikohet vlerave evropiane siç janë të drejtat e njeriut, demokracia dhe sundimi i ligjit dhe përveç politikanëve, zyrtareve të vendeve të ndryshme të Evropës, në Gjermani në Potsdam mblidhen media të rëndësishme nga mbarë Evropa në mënyrë që të gjithë t’i bashkojmë forcat për t’i mbrojtur po këto vlera. Për vite me radhë shumë liderë evropian e kanë fituar këtë çmim mirëpo në këtë rast me nderin që i është bërë Kosovës kur jam përzgjedhur si laurate e këtij çmimi. Është hera e parë që dikush nga i gjithë Ballkani Perëndimor e fiton këtë çmim dhe kjo është si rezultat besoj i një pune që e kemi bërë bashkërisht duke promovuar Kosovën dhe vetë shtyllat në të cilat qëndron shteti i Kosovës që janë po këto tri shtylla të cilat i promovon M100 pra të drejtat e njeriut, sundimi i ligjit dhe demokracia.
Jeta Xharra: Është interesant një fjali që po e thonë se po ta japin çmimin është për luftën që e ke ba në integrimin e Kosovës, strukturat euroatlantike. Neve kur je në Kosovë, Vjosë doket se kurrgja nuk kemi avancu, e këta po të japin çmim për struktura euroatlantike. Kur po them s’kemi avancu në diplomaci të jashtme, në njohje, a në hymje në NATO-së, a diçka qeshtu. Për çka e kanë fjalën qetu.
Vjosa Osmani: Integrimi struktura euroatlantike është shumë më shumë se sa një anëtarësim në organizata ndërkombëtare, është vetë prezenca por edhe imazhi që e krijon një shtet në këto organizata. Ta zëmë ne kemi shtet brenda Bashkimit Evropian të cilat më të vërtetë nuk kanë imazh të mirë për shkak se nuk konsiderohen që i mbrojnë standardet e demokracisë, sundimit të ligjit dhe të drejtave të njeriut. Ne kemi arritur si Presidencë që përgjatë këtyre tri vite e gjysmë mandat të jemi prezent në organizime ndërkombëtare në të cilat Kosova asnjëherë nuk ka qenë. Ta zëmë është historike që Kosova për herë të parë në këto 75 vite histori të ekzistimit të NATO-s është ftuar të jetë prezent Kosova edhe pse nuk jemi as shtet anëtar i NATO-s as i PFP-së as nuk e kemi statusin e shtetit partner. Ose prezenca ime vitin e kaluar në COP28 është një organizim ndërkombëtar që quhet Conference of Parties ku janë kryesisht Shtetet e Kombeve të Bashkuara, ne akoma s’jemi anëtarë, por kemi arritur që të jemi prezent dhe angazhimi i palëkundur, i pareshtur për promovimin e vlerave të popullit të Kosovës natyrisht që është diçka që ju bie në sy edhe liderëve evropian edhe mediave evropiane sepse natyrisht që synimi ynë është që të kemi ulëset në këto organizata dhe natyrisht është një rrugë e gjatë. Presidenti Rugova në vitet e 90-ta siç e dini, para se të arrijnë gjithë përkrahjen e intervenimit të NATO-s, e gjithë bota e kanë njohur Presidentin Rugova, ka marrë çmime ndërkombëtare pikërisht për përpjekjet e tij për të drejtat e njeriut liri dhe pavarësi.
Jeta Xharra: Dhe në fund na kanë injoru në Dejton, e kanë ba një konferencë pa neve deri sa filloi lufta…
Vjosa Osmani: Dhe në fund NATO ka intervenuar në Kosovë për të shpëtuar popullin tonë edhe për shkak të kësaj diplomacie që ka bërë presidenti Rugova se përndryshe nuk do të ndodhte.
Jeta Xharra: Vjosë, urime për çmimin. Është mirë edhe për Kosovën jo vetëm për ty, që ti fiton çmim evropian, por në anën tjetër i ke masat nga kjo Evropë, kjo Gjermani që po të jep ty çmim për njërin prej liderëve proevropian, po them Gjermani, sepse në juri të këtij çmimi është kryetari i Komunës së Potsdamit dhe anëtar i lartë i partisë në pushtet. Ata po të japin ty çmim, knej masa Kosovës, knej Kosovën s’po e pranojnë në Këshill të Evropës. Çka po thu për faktin se krejt po të çmojnë ty knej, na knej masa more prej Evropës ata po thonë ju s’jeni, Serbia është ma Evropiane, s’ka masa, qysh me ia ba kësaj pune.
Vjosa Osmani: E para ta sqaroj, qëndrimi i Gjermanisë është qartë – pro heqjes së masave. Këtë e kanë bërë publike disa herë dhe ka qenë një nga shtete që më së shumti kanë insistuar për t’i hequr masat tash e një kohë. Tash ky duhet të jetë për fat të keq, vendim unanim i Bashkimit Evropian dhe gjatë javëve të fundit jemi të njoftuar se herë një shtet, herë një tjetër kanë kërkuar që të mbeten masat për shkak të pakënaqësive të ndryshme. Tash ndoshta për shkak të diskrecionit diplomatik më mirë mos t’i përmendi se neve na duhet me i bind ato shtete, e jo me i sulmu.
Jeta Xharra: A je ti t’u punu me ato shtete me i bind?
Vjosa Osmani: Absolutisht unë nuk ka takim, nuk ka angazhim, nuk ka telefonat, nuk ka samit ndërkombëtar ku kjo nuk është çështja themelore të cilën e diskutoj. Por më duhet ta përmend se ka shumë sentiment kundër brenda Bashkimit Evropian sepse përkundër faktit se Kosova është 100% në linjë me politikën e Jashtme dhe të Sigurisë të Bashkimit Evropian, pra po flas qoftë politika të sanksioneve qoftë vendime të tjera që i merr BE-ja, nganjëherë mezi presin një mospajtim sa do të vogël me gjet disa shtete në mënyrë që me u blloku vendimmarrja.
Jeta Xharra: Ti po thu se Gjermania po na do të mirën, që po do me u largu masat…
Vjosa Osmani: Kjo nuk do të thotë që unë nuk jam lidere proevropiane dhe assesi nuk do të thotë që nuk duhet me u vlerësu përpjekjet e liderëve për me i mbrojt këto vlera.
Jeta Xharra: A mundet Kosova me fitu najsen ose mos me hup prej Evropës dhe ju vetëm si personalitet, mirë është për Kosovë, po du me të pyet, po kapem prapë të Gjermania. Gjermania po thu është pro heqjes së masave, ka luftu ma së shumti, knej Sarrazini erdhi e na qortoi në televizor, doli në interviste ku tha: “Kosova duhet me i liru mallrat nga Serbia ose e rrezikon marrëveshjen e CEFTA-s, e bëjmë një bashkëpunim të ri, mekanizëm të ri ku Kosovën e qesim jashtë”. Këtë deklaratë ai pati qortuese. Ku është ajo Gjermani që po ta jep atë çmim?.
Vjosa Osmani: E para, unë mendoj kushdo nga Kosova dhe nga shoqëria civile, lëre më nga lidershipi vlerësohet nga proevropianizem, kjo ka efekt pozitiv për krejt popullin edhe shtetin e Kosovës. Por nuk është gjëja e vetme. Na tash duhet me pranu realitetin e jo me tentu me portretizu një situatë perfekte sepse nuk është perfekte aspak. Këtë e shohim nga vetë deklaratat e aleateve tanë. Këtë që e përmendet, të deleguarit e posaçëm, Serrazini, sa e di është një diskutim që një kohë të gjatë, për të arritur një pajtim për ndryshimin e statutin në përfaqësimin në CEFTA, sepse siç e dini për fat të keq akoma është UNMIK-u dhe për heqjen e UNMIK-ut në këmbim është kërkuar që të gjendet një mundësi që Kosova t’i largoj masat e sigurisë që janë vendosur, pra ndaljen e kamionëve që vijnë me mallra Serbe siç e dini.
Jeta Xharra: Çfarë është pozicion yt, i presidentes?
Vjosa Osmani: Veç pak tash, çka është ofruar nga Gjermania, dhe nga disa shtete të tjera, mos t’i përmendi, sepse nuk jam e sigurt nëse e kanë thënë akoma këtë publikisht. Pra nga tri shtete një nga ato është Gjermania janë ofruar skener profesional nëpërmjet të cilave mund të kalojnë të gjithë kamionët dhe të mund të detektohet çdo herë në qoftë se ka ndonjë armë apo dëshirojnë të bëjnë ndonjë kontrabandë tjetër, e që janë një donacion i jashtëzakonshëm për doganën dhe policinë.
Jeta Xharra: Pse nuk ka mjaftu kjo për Kosovën?
Vjosa Osmani: Tash për momentin, dallimi është te aspekti kohor për aq sa jam njoftuar nga institucionet gjermane.
Jeta Xharra: Sepse skenerat nuk na kanë ardhur…
Vjosa Osmani: Sepse skenerat nuk na kanë ardh, sepse janë procedura të prokurimit, sikurse në çdo vend ku respektohet ligji…
Jeta Xharra: Prokurimit te na a te prokurimit në Gjermani…
Vjosa Osmani: Jo, te prokurimi në Gjermani dhe dy shtete të tjera, sepse ata nuk i kanë skenerët e gatshëm, pra ata po dëshirojnë… Po thonë që të hiqen masat në mënyrë kur që të njëjtën kohë në mënyrë paralele të largohet UNMIK-u nga përfaqësimi në CEFTA, dhe të jetë Kosova e pastaj të vijnë edhe skenerët. Pra këto dallime të them sinqerisht është në aspektin kohor për aq sa unë jam njoftuar. Tani unë nuk e shoh të pamundur që të gjendet një gjuhë e përbashkët këtu, sepse ka gjithmonë një terminologji që mund të i kënaq të dyja palët dhe inkurajimi im është që të vazhdohet.
Jeta Xharra: Ata po duan që na me e heq bllokadën në mallra serbe edhe pa ardhë skenerët?
Vjosa Osmani: Ashtu është njoftimi i fundit, në qoftë se dje ka ndodh diçka e re, më duhet të i lexoj dokumentet që na kanë ardhur gjatë ditës, sepse meqenëse gjatë ditës isha në takime nga mëngjesi nuk arrita. Por vetëm ta sqaroj, ky më duket një dallim shumë i vogël i cili nuk duhet të rezultonte me përjashtimin e Kosovës nga procesi siç është procesi i Berlinit por megjithatë…
Jeta Xharra: Po kërcënoheshit…
Vjosa Osmani: Kërcënimi ekziston, natyrisht që ekziston, por duhet me gjet rrugë, duhet me gjet kushdo që negocion edhe në emër të Republikës së Kosovës me insistu me propozime të reja sepse ti e din se për një çështje mund të dalin shumë propozime të ndryshme, nuk na dëmtojnë ne.
Jeta Xharra: A ke fol me qeverinë e Kosovës për ketë?
Vjosa Osmani: Për këtë temë jo, sepse natyrisht është mënyra se si shkojnë këto punë, është se Qeveria duhet të konsultohet me Presidenten për çështje të politikes së jashtme dhe këtë çështje nuk e kanë shtruar ndonjëherë para meje përderisa shteti Gjerman e ka shtru….
Jeta Xharra: E Sarrazini a e shtroi?
Vjosa Osmani: Po, po, e shtroi.
Jeta Xharra: E shtroi para teje?
Vjosa Osmani: Po, po, disa herë.
Jeta Xharra: Çka të lypi ty,..
Vjosa Osmani: Do të thotë, këtë që e thashë edhe më herët, kërkesa e tyre është se përderisa të largohen masat në mënyrë që çështja e tregut të përbashkët rajonal të funksionoj, në takimin e ardhshëm të procesit të Berlinit që është në tetor, atëherë duhet që të hiqen masat, sipas tyre menjëherë hyn në efekt edhe heqja e UNMIK-ut si përfitim për Kosovën, por pastaj përfitimi i dytë për Kosovën që vjen më vonë, që është i sigurt, janë tre skenerët.
Jeta Xharra: A po i bie zonja Presidente që Sarrazini po vjen ty po të kallxon çka është pozicioni i Kosovës, që s’po do me i heq, ai po të informon ty, se s’po të informon qeveria?
Vjosa Osmani: Kjo i bjen që Sarrazini e njeh mirë Kushtetutën e Kosovës dhe e dinë që Presidentja është udhëheqëse e politikes së Jashtme dhe e dinë se për krejt këto çështje më informon.
Jeta Xharra: Të informon, por kur të informon se unë nuk di kurrgja, se nuk me ka njoftu qeveria, a është palidhje kjo, po mendoj qysh i përgjigjesh ti atij. Ai të thotë, ti e din Kushtetutën, ti duhet me i marrë vesh senet e shtetit tënd…
Vjosa Osmani: Jo, ai nuk thotë qashtu sepse e respekton besoj shtetin e Kosovës, besoj që kurdo që e ke qeverinë këtu në studio, mundesh me i pyet pse këto tema të cilat Presidentja e Kosovës, historikisht ka dhanë kontribut me u zgjidh, këto probleme që nuk janë shtruar asnjëherë.
Jeta Xharra: Cili është pozicioni juaj, a mundem tash unë, s’po të them çka i propozon ti qeverisë, po unë po të pyes cili është qëndrimi yt ndaj publikut të Kosovës, me ditë publiku çka mendon ti këtë kërcënimin ndaj CEFTA-s, çka duhet me ba na?
Vjosa Osmani: Unë ma së pari angazhohem që të bindet Gjermania që assesi Kosovën mos ta largojnë pavarësisht nga këto mospajtime, këtu është angazhimi im për momentin. Mendoj që është ndëshkim jashtëzakonisht i madh për Kosovën dhe për popullin e saj, pasi që mendoj se Kosova të largohet nga procesi i Berlinit për shkak të një gjysmë fjalie. E dyta që unë bëj, është që unë i propozoj nja dhjetë fjali të ndryshme të cilat e arrijnë qëllimin e Kosovës, por që duken në dukje të parë si kompromis. Këto janë gjëra që janë bërë gjatë gjithë historisë së Kosovës, sepse mund të gjinden rrugë e përbashkët e cila nuk e vendos…
Jeta Xharra: Kur i propozon ti, a duhet me kalu kah qeveria? A ia propozon Qeverisë apo Sarrazinit drejtpërdrejtë.
Vjosa Osmani: Si rregull, propozimet e tilla duhet me u diskutu me të gjithë sepse në fund të fundit janë Dogana dhe Policia e Kosovës që duhet me zbatu. Dhe ju e dini që Policia e Kosovës shkon përmes Ministrisë së Punëve të Brendshme sa i përket zinxhirit politik, kurse dogana e Kosovës nëpërmjet Ministrisë së Financave dhe institucioneve të tjera. Është e natyrshme që duhet me bashkpunu me njëri tjetrin. Unë nuk e marrë telefonin me iu dhanë urdhra institucioneve të tjera.
Jeta Xharra: Po e kuptoj se është e natyrshme po është t’u ndodh diçka e panatyrshme. Nuk jeni t’u fol mes veti, me sa duket nuk jeni tu fol mes veti, Presidenca me Qeverinë, neve po na duket prej jashtë, ndoshta e kemi gabim, kallxom, a e kemi gabim që ju nuk po folni mes vete?
Vjosa Osmani: Jo, kjo nuk mundet me u ba tash, ajo që po e quajmë, ne kur po i kritikojmë disa nga aleatët tanë që po e përdorin metodën e ‘Both Side-izëm’, tash edhe ti mos e përdor këtë, ju nuk po folni mes veti. Jo, jo unë për gjithçka që duhet, unë diskutoj me të gjitha institucionet e Kosovës pyetja është…
Jeta Xharra: Sapo tha; këta s’kanë ardh te unë, unë s’kam shku te ata…
Vjosa Osmani: Jo unë s’kam çka shkoj te ta, se unë formalisht nuk kam ba asnjë propozim. Negociatat për këtë çështje si kam bërë unë, as kabineti im…
Jeta Xharra: Por veç ata s’janë konsultuar me ty…
Vjosa Osmani: Ti me pyete kush të ka informuar, unë të tregova drejtë se informatat zyrtarisht i kam marrë në takime nga i deleguari special i shtetit gjerman, i cili kur ka ardhur me më njoftuar, më ka tregu që kjo është një nga çështjet që është diskutu me shefat e qeverisë.
Jeta Xharra: Përveç Sarrazinit, ti ki briefing për çështje të sigurisë direkt nga organet e sigurisë sepse shefi i sigurisë të përgjigjet ty, po supozoj edhe ty, edhe ti ki drejt me pyet dhe i di çështjet e sigurisë. Dua të të pyes, a ki ti dyshime që në pika kufitare futen armatime, a i ke edhe ti të njëjtat dyshime për këtë problem, që për të cilën është problemi, për të cilën është qit bllokada?
Vjosa Osmani: Natyrisht që drejtori i AKI-së në baza javore, nganjëherë kur është edhe më e nevojshme edhe më shpesh, më raporton si presidente dhe më informon për çdo zhvillim të sigurisë, përpos kësaj, vazhdimisht marrim raporte të shumta…
Jeta Xharra: Lidhur me armatimin…
Vjosa Osmani: Lidhur me armatimin dyshimet janë të konfirmuara sepse kanë ndodhur, pra mënyra qysh është futur armatimi për sulmin e Banjskes ka qenë që është futur nëpërmjet kalimeve ilegale, në shumicën e rasteve, pra jo nëpërmjet pikë-kalimeve kufitare, por përmes kalimeve ilegale. Shumë prej tyre janë hapur vazhdimisht dhe me ish-komandantin e KFOR-it, unë vazhdimisht si presidente kam insistuar që ato rrugë ilegale të mbyllen, sepse kemi marrë informata të vazhdueshme që po ka kontrabandë të armatimit…
Jeta Xharra: Herën e fundit që kemi folur, keni thanë që KFOR-i nuk janë t’u e kry detyrën. Qysh ndodh për ato rrugë ilegale?
Vjosa Osmani: Komandanti i KFOR-it përkundër kësaj kërkese vazhdimisht insistonte se kjo është liri e lëvizjes dhe përgjigja ime ka qenë se liria e lëvizjes vlen në kalime kufitare legale, por jo në pikë-kalime ilegale dhe meqenëse kjo kërkesë vazhdimisht injorohej në të kaluarën, sepse tani kemi një situatë më ndryshe, ka pasur vazhdimisht hyrje ose kontrabandim të armëve në veri, pra kanë kaluar nga Serbia në Kosovë.
Jeta Xharra: Pasi që ke kërku nga KFOR-i me i ndalë këto hyrje ilegale a kanë vepru në bazë të kërkesës edhe pse nuk të përgjigjen, të thonë që nuk ju përgjigjen autoriteteve tuaja, megjithatë a kanë vepru.
Vjosa Osmani: Ata nuk thonë ashtu. Këto kërkesa kanë qenë të mijat, të vazhdueshme para sulmit të Banjskës, në një kohë nuk janë marrë parasysh dhe pasi që ka ndodh Banjska kur e kam njoftu sekretarin e përgjithshëm të NATO-s që ka qenë kërkesë e imja e vazhdueshme që të ketë kontroll më të madh kufitar, që të ketë natyrisht edhe mjete të cilat i shfrytëzojnë NATO-ja për të parandaluar kontrabandën e armëve dhe të personave të terroristëve dhe paramilitareve, atëherë kjo kërkesë është shtyrë përpara dhe tani kemi katërfishim të prezencës së NATO-s në kufi e kemi një numër të madh të mjeteve. Jemi duke diskutuar pas takimit të fundit që kam pasur me zyrtarë të NATO-s që kjo prezencë e zyrtareve në kufi me Serbinë të shtohet akoma, por natyrisht kemi edhe prezencë të shtuar të policisë dhe mjeteve për parandalimin e kontrabandimit të armëve.
Jeta Xharra: E tash pyetja kryesore Vjosë këtu është se kritikën më të madhe Kosova, qortimin publik nuk është t’u e marrë prej Sarrazinit sa është t’u e marrë prej Ambasadorit amerikan Hovenier edhe deri në atë masë sa është tu thanë: “Veprimet e pakoordinuara po e rrezikojnë ushtarët amerikanë edhe civilët”. Tash ia ka nisë me e akuzu Kosovën që po e rrezikojnë ushtarët amerikanë. Cili është pozicioni juaj për këto deklarata të Ambasadorit, a po beson se është qeshtu?
Vjosa Osmani: Ne kemi marrë vlerësime se institucionet e Kosovës, vlerësimet e sigurisë të cilat janë bërë nga institucione amerikane të sigurisë. Ato janë nda me neve ka disa javë dhe pastaj janë përsëritur edhe në takime të radhës. Besoj se puna është shumë më e thjeshtë, ju kujtohet maji i vitit 2023, kur kryetarët e komunave u dërguan në ndërtesat e tyre dhe meqenëse komuniteti ndërkombëtar vlerësonte se nuk kanë qenë të informuar me kohë, rrjedhimisht nuk i kanë bërë as vlerësimet e sigurisë as përgatitjet e sigurisë me kohë. Janë vendosur ushtarët e KFOR-it para ndërtesës ku ka qenë duke qëndruar Policia e Kosovës, policia ka qenë brenda, ushtaret e KFOR-it jashtë duke e ruajtur ndërtesën dhe kjo ka rezultuar me sulm ndaj ushtareve të KFOR-it, ku 93 prej tyre janë lënduar dhe 3 prej tyre i kanë humbur edhe këmbët e tyre, gjymtyrët e tyre, pra praktikisht jeta e tyre është shkatërruar dhe kjo ka qenë një prej sulmeve më të ashpra ndaj NATO-s që ka ndodhur ndonjëherë, natyrisht nga bandat serbe mirëpo vlerësimi ka qenë…
Jeta Xharra: Meniher pas kësaj, saktë na ka thirrë ambasadori amerikan në Konferencë për shtyp, e kam pyet: “A ke me lyp llogari për gjymtyrët dhe lëndimin që i ka ndodhur ushtarëve të KFOR-it?”. Ai ka thanë: “Unë llogarinë e lypi te Qeveria e Kosovës, eksplicit. Unë jam çuditur goxha sepse krejt reporterët tonë thoshin se protestuesit, gazetarët tonë prej vendit të ngjarjes thoshin, protestuesit kanë qenë të dhunshëm. Sipas ambasadorit amerikan, përgjegjës është qeveria, jo unë, jo protestuesit…
Vjosa Osmani: Ka dëshmi të qarta dhe tani besoj që është një pajtim i të gjithë komunitetit ndërkombëtar sepse dihet me video shihet se kush i ka sulmuar pjesëtaret e KFOR-it dhe tani përgjegjësia lidhur me atë sulm kërkohet vetëm në Serbi. Pra në çdo takim, sidomos zyrtarët e NATO-s që kanë pasur në Serbi edhe në deklarata publike thonë “kërkojmë përgjegjësi për sulmin e Banjskës dhe sulmin ndaj ushtarëve të KFOR-it të majit të vitit 2023.”
Jeta Xharra: Edhe Qeverinë e Kosovës e njehin përgjegjëse për lëndimin e ushtarëve…
Vjosa Osmani: Jo për shkak të rrethanave që janë krijuar jo për lëndimin e drejtpërdrejt, sepse asnjë shqiptarë, nuk ka marrë asnjëherë, në historinë tonë, pjesë në sulmin ndaj NATO-s, ndaj KFOR-it, përkundrazi mbi 95% të qytetarëve të Kosovës e përkrahin NATO-n. Por të vijmë të zhvillimet e tashme. Tash po vlerësohet që në qoftë se përsëri bëhen veprime të cilat e afektojnë sigurinë, siguria kurrë nuk është çështje individuale e jona, ajo është kolektive, jo veç për ne, por dorën në zemër edhe për shtete të mëdha si Amerika, siguria është çështje kolektive dhe jo individuale. Në këtë rast meqenëse këto janë çështje të sigurisë, po vlerësohet se duhet të bëhen përgatitjet e nevojshme bashkë me aleatët, koordinim të nevojshëm dhe një plan i përbashkët i zbatimit dhe për çështjen e urës dhe për çështje të tjera në mënyrë që kur të veprojmë, të veprojmë të gjithë bashkërisht dhe përgjigjet ndaj bandave kriminale apo kujtdo qoftë që e afekton sigurinë, të jenë të përbashkëta, pra mos të jetë Kosova vetë në luftë me bandat, e ushtarët e KFOR-it të qëndrojnë në mes siç kanë qëndruar herën e kaluar dhe të mos lëndohet askush.
Jeta Xharra: A mundem me të pyet se për shkak se Ambasadori Amerikan është shumë më shumë, po e shohim, në kontakt me ju, kurse Kurtit po i ikë, por s’po i shohim bashkë, me ty po nënshkruan marrëveshje, knej po thotë që Kosova është një lloj, një farë mase dhe është e qortume, për atë po të pyes, çka po kërkojnë nga ne, saktë, sa kohë ma detaje, sa kohë po na lypin deri momentin me e çelë urën? A po thonë mos e çelni hiç deri sa të themi ne apo po thonë një kohë të caktume – çka janë t’u kërku?
Vjosa Osmani: Shumë pyetje me vend dhe shumë me rëndësi me qartësu edhe para qytetarëve. Në asnjë moment Amerika nuk po kërkon që ne ta mbajmë urën të mbyllur, por po kërkon dhe unë mendoj që është më e pakta që mund ta bëjmë për aleatët, që për kaq gjatë na kanë ndihmuar që të jetojmë të sigurt, po kërkon që të ulemi bashkë, të punojmë bashkë dhe të vendosim datën bashkë, duke u bazuar në vlerësimet e përbashkëta të sigurisë dhe unë këtë kërkesë për koordinim, asnjëherë nuk e konsideroj si subordinim apo si nënshtrim, sepse historia e dëshmon edhe për çështje të sigurisë edhe për tema të tjera politike…
Jeta Xharra: Kush po e refuzon këtë koordinim?
Vjosa Osmani: Po tash, unë nuk e di se kush po e refuzon, se unë nuk jam prezente në takimet e Ambasadorit amerikan me Qeverinë, por ju mundeni të i dëgjoni deklaratat e tij. Pra, kërkesa është të punojmë bashkë në mënyrë që kur të hapet ura, të jetë storie suksesi afatgjatë. Tash angazhimi im gjatë këtyre javëve ka qenë në një drejtim të veçantë. Fillimisht partnerët tanë kërkonin që çështja e urës të diskutohet me Serbinë në Bruksel. Për mua kjo ka qenë e pa pranueshme sepse çështja e urës është mbyllur në tri marrëveshje, në fakt dy marrëveshje dhe një plan implementimi ku është caktuar edhe data edhe roli i të gjithë aktorëve. Aty nuk ka rol për Serbinë. Pra krejt çka na duhet është që ne aktorët, brenda Kosovës dhe në ato marrëveshje parashihet jo vetëm roli i Policisë së Kosovës dhe institucioneve të Kosovës po edhe roli i KFOR-it dhe EULEX-it. Sa i përket vlerësimeve të sigurisë, në qoftë se i zbatojmë…
Jeta Xharra: Vjosa, ata vijnë e thonë nuk është e sigurtë qetash, është situatë e tensionuar, mos e çelni. Atëherë na i kena nënshkru ato marrëveshje, ti po thua janë nënshkruar marrëveshje, na duhet me i zbatu, knej të huajt me këqyr holl e holl, thonë mos e çel njëherë se nuk është mirë situata. Për ta, është me rendësi paqe, mos me vra njëri-tjetrin, për neve është me rëndësi, ndoshta pak ma me rëndësi, me shtri sovranitetin edhe nëse na dhemb pak…
Vjosa Osmani: Po mundesh me i pas të dyja Jeta…
Jeta Xharra: Vështirë…
Vjosa Osmani: Është e vështirë, por nuk është e pamundur. Qe po e marrë një shembull, ju kujtohet që fillimisht zgjedhjet në veri u patën caktuar për dhjetor për shkak të situatës së sigurisë, unë i pata shty për katër muaj. Kur u afruar zgjedhjet e prillit, erdhën disa ambasadorë me idenë që me i shty zgjedhjet prapë. Edhe natyrisht që më mori kohë një muaj me i bindë se në qoftë se ne e dëgjojmë Aleksandar Vuçiqin se kur duhet me qenë data e zgjedhjeve në Kosovë, unë s’kam çka kërkoj këtu si presidente e vendit, se kjo i bie se Kosova nuk ka presidente edhe kam shpjeguar, kam punuar shumë me ta, i kam siguruar që të gjitha hapat do t’i koordinojmë dhe kemi krijuar një lloj task-force të përbashkët ku përveç të gjitha institucioneve tona politike edhe të sigurisë, ka qenë edhe KFOR-i edhe Ambasada Amerikane edhe EULEX-i edhe partneret tjerë. Çdo hap e kemi koordinuar bashkë…
Jeta Xharra: A është kjo arsyeja se në fund kur u ban zgjedhjet…
Vjosa Osmani: Serbët në fund nuk kanë marrë pjesë, por është çështje e tyre, asnjë incident.
Jeta Xharra: Kur u banen zgjedhjet, asnjë ambasador nuk u çu me thanë, nuk vlejnë zgjedhjet, në fund u paluan…
Vjosa Osmani: Jo nuk u paluan, kjo quhet koordinim, kjo quhet koordinim, Jeta. Pajtohesh me ta, i bën gjërat bashkë me ta dhe në fund ata dalin të gjithë, kemi pasur deklarata të QUINT-it, pastaj të BE-së thonë po na vjen keq se serbët nuk morën pjesë, por këto zgjedhje do të pranohen dhe del ambasadori amerikan dhe thotë se kush i prek kryetarët e katër komunave, të cilët dorën në zemër janë zgjedhur me përqindje të vogël, e sulmon Amerikën. Pra, një përkrahje të tillë e arrijmë duke punuar bashkë me ta. Merr kohë njësoj, sikur tash që jemi angazhuar, se kjo çështje e urës….
Jeta Xharra: Mandej tha mos i shtini institucionet…
Vjosa Osmani: Jo, nuk tha mos i shtini kurrë. Ka qenë kërkesë e ngjashme me këtë që është tani për urën. Të ulemi bashkë dhe planin ta koordinojmë bashkë, pra është çështje momenti, jo çështje synimi. Synimin e kemi të njëjtë, momentin duhet ta zgjedhim bashkë, në mënyrë që askush të mos lëndohet dhe pse qenka interes i Kosovës që qoftë një polic i Kosovës, qoftë një ushtar amerikanë…
Jeta Xharra: Dmth, a je tu thanë Vjosë, me na ba të qartë, jena ndëshku pse se kemi respektuar koordinimin që e kanë kërku, sipas teje je tu thanë se..
Vjosa Osmani: Koordinimi nuk është subordinim, janë dy fjalë e dy koncepte të ndryshme…
Jeta Xharra: Kadale, kadale veç je t’u thanë sepse nuk do me thanë krejt me e kuptu fjalën subordonim, fjalë e huaj, është nënshtrim, je t’u thanë se nuk janë t’u kërku me u nënshtru, neve po na duket nganjëherë edhe mu nganjëherë, që po lypin krejt çka, krejt punët qysh po do Serbia me qenë. A je e përshtypjes që në shumicën e rasteve prioritet i japin marrëdhënies së mirë me Serbinë, mos me ba nervoz Serbinë, a neve na duket qeshtu, në gjuhën tonë është nënshtrim.
Vjosa Osmani: Unë e kuptoj frustrimin e qytetarëve sepse dorën në zemër është bërë shumë kohë e gjatë. Do të thotë ura nuk është dashtë me u mbyll kurrë…
Jeta Xharra: Tash duhet me vet te baba, te daja, te halla deri sa ta çelim…
Vjosa Osmani: Jo te baba, te halla, te daja, por të ata që na kanë çliruar. Jo me i pyet, por me punu bashkë me ta, është sikur kur je me një shtëpi me një familje, nuk është domosdoshmërish çështje e lejes, por është çështje e bashkëpunimit…
Jeta Xharra: A je e sigurt se këta s’po dojnë me ba krejt çka po thonë këta?
Vjosa Osmani: Jeta edhe shtetet më të mëdha edhe superfuqitë botërore ulen me shtetet shumë më të vogla dhe i dakordojnë shumë gjëra. Na duhet me e kuptu se na jemi shtet, siguria e të cilit sidomos në këtë situatë komplekse globale, siguria e së cilës varet edhe prej partnereve tanë, është në interesin e Kosovës që ne ta kemi NATO-n këtu, është në interesin e popullit të Kosovës që Amerika të na përkrah, është në interesin e Kosovës që në qoftë Vuçiqi përsëri synon me sulmu Kosovën, ne të mos jemi vetëm në atë ballafaqim, pra është interes i yni. Nuk është nënshtrim, nuk është bashkëpunimi nënshtrim.
Jeta Xharra: Pasi është bashkëpunëtori yt politik më i gjatë, ke punu me to gjatë, duhet me të pyet direkt – Pse atëherë Albin Kurti ka zgjedhur me e pas mënyrë tjetër të veprimit, mënyrë tjetër të punës, pse e ka mënyrën e punës, pakoordinim, jo me koordinim qysh po thu ti, po pa koordinim, a e di pse, si dikush që e njeh mënyrën e punës së tij?
Vjosa Osmani: Nuk e di saktë pse, ndoshta më mirë kish qenë me shpjegu, sepse ne jemi njerëz të ndryshëm, ne kemi bashkëpunuar dhe bashkëpunojmë…
Jeta Xharra: E kam ftu disa herë në intervistë Vjosë, por s’po vjen, po m’vjen keq që po të pyes ty…
Vjosa Osmani: S’po vjen a?
Jeta Xharra: Po më vjen keq që po të pyes ty, po nuk kam qare!
Vjosa Osmani: Tash nuk mundem me ditë të gjitha arsyet se pse, nuk mundem me ia lexu mendjen askujt, por mundem me marrë me mend se një prej arsyeve është për shkak të humbjes të durimit dhe këtij frustrimi që e kemi, edhe unë, edhe secili qytetar i Kosovës, kur e shohim se ta zëmë Serbia është shtet satelit i Rusisë, nuk bashkërendon me Bashkimin Evropian, prapë e merr 63% të ndihmës së BE-së që i dedikohet për Ballkanin Perëndimor. Nuk i vendos sanksione Rusisë, prapë konsiderohet shtet partner i Bashkimit Evropian e shumë gjana të tjera për të cilat me të drejtë frustrohemi, por pyetja është “A është Kosova më mirë vetëm apo me partner?” Nuk është Kosova më mirë vetëm…
Jeta Xharra: Jo, veç ajo edhe a keni ju hesap mos me qenë të durueshëm më, ju liderët, na ndoshta mundemi?
Vjosa Osmani: Po pse nuk kam qëndru Jeta, ma përmend ku nuk kam qëndruar unë. Referendumi serb dhe zgjedhjet serbe, zgjedhjet e Serbisë në Kosovë janë ndalë në zyrën time. Cila është çështja në të cilën unë nuk kam qëndruar…
Jeta Xharra: Shumë ambasadorë amerikanë kanë qortu…
Vjosa Osmani: Unë kam debate shumë, shumë të mëdha me Ambasadorin amerikan, por në anën tjetër… Debatet i mbajmë prapa dyerve të mbyllura, mirëpo e bëjmë atë me respekt dhe në të njëjtën kohë e bëjmë të qartë, se as unë, as ambasadori amerikan nuk e kemi synimin që të dëmtohet sovraniteti i Kosovës, kufijtë e Kosovës, integriteti territorial, mirëpo kur të bëhet një gjë, të bëhet mirë dhe të bëhet afatgjatë, ky është synimi. Unë nuk shoh synim tjetër te askush në SHBA, por të them shumë sinqerisht, unë nuk e vërej që SHBA-të e kanë për synim ta dëmtojnë Kosovën, në asnjë moment. Tani nganjëherë ndoshta edhe unë edhe të tjerët nuk arrijmë si duhet në publik t’i shprehim këto qasje tona, qëllime tona, ama në Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk kanë synim me e dëmtu Kosovën, shumë gjana marrin ma shumë kohë se sa duam ne. Mirëpo po kthehemi prapë te Presidenti Rugova, edhe atij i është dashtë minimum një dekadë deri sa partneret tanë janë bindur me i ardh në ndihmë Kosovës. Kështu që…
Jeta Xharra: Deri sa doli UÇK-ja, nuk u ba Rambujeja, derisa rezistenca paqësore rezultoi edhe në rezistencë të armatosur, nuk u mor seriozisht, kështu që është një lloj kombinimi, e di ti…
Vjosa Osmani: Nuk ke nevojë me m’thanë mu, sepse unë jo vetëm që e di…
Jeta Xharra: Jo, veç po du me të thanë se nuk e mori vëmendjen veç Ibrahim Rugova, e mori Kosova…
Vjosa Osmani: Nuk thashë veç, nuk thashë veç Ibrahim Rugova edhe tash nuk e merr veç një burrë ose veç një grua tash se qëllojnë për momentin presidente e kryeministër, Kosova është shtet, populli i saj është ai që shihet me një sy të caktuar nga partnerët tanë, mirëpo është me rëndësi se ajo që e përmenda në fillim dhe vetëm ta sqaroj, natyrisht se viktimat civile në Kosovë në radhë të parë e kanë sjellë vëmendjen e botes, viktimat civile, e dyta, miqësitë që i kanë ndërtuar presidenti Rugova dhe lufta e Ushtrisë Çlirimtare e Kosovës. Këtu janë të tria bashkë, unë nuk po them se vetëm njëra, thjesht tregova se në kontekst të diplomacisë, ka marrë kohë deri sa është arritur përkrahja e miqve edhe këtu. Tash fokusi im ka qenë këto ditë që me i bind shtetet anëtare dhe organizatat me të cilat punojmë që kjo çështje s’duhet të diskutohet me Serbinë në Bruksel, por duhet të koordinohet me partnerët tanë këtu, në Kosovë dhe besoj që këtu jemi në rrugë të drejtë për ta arritur, sepse këtu do të bëhej dëmi më i madh në qoftë se ne duhet me marrë leje prej Serbisë a me kalu urën a jo, aty është dëmi i sovranitetit, ama me u ul me punu me Amerikën nuk është dëm i sovranitetit dhe nuk është.
Jeta Xharra: Nëse Kosova akuzohet që është t’u e dëmtu partneritetin me Amerikën, po të pyes tash ty, nuk është e mundur që nuk të pyesin edhe ata edhe unë po të pyes – A takohesh me Albin Kurtin me i rreh këto gjana qeshtu, mbrapa që po thu dyerve qysh po i rreh me ambasadorin amerikan, po i diskuton. A takohesh?
Vjosa Osmani: Jemi taku shpesh herë, sidomos dy vitet e fundit kemi pasur vazhdimisht diskutime për këtë temë…
Jeta Xharra: Takohesh me Albin Kurtin, nuk është që i keni nda, s’keni ma takime s’folni mes veti. A folni mes veti vlla?
Vjosa Osmani: Folëm sot mes vete, sot e kishim paradite 25 vjetorin e Policisë së Kosovës
Jeta Xharra: Pra nuk është e vërtetë që ju nuk folni…
Vjosa Osmani: Ne bashkëpunojmë si institucione e kemi detyrë kushtetuese për me bashkëpunua, por megjithatë…
Jeta Xharra: Kallxom, d.m.th, biseda me Kurtin, pse veç po du me ju pyet tash, a jeni marrë vesh se është shumë interesant, prej së jashti, a merreni vesh se unë kam me qenë polic i mirë, e ti polic i keq, nganjëherë kështu është përshtypja….
Vjosa Osmani: Kish me qenë mirë me qenë qashtu, por nuk është qashtu. Thjeshtë kemi qasje të ndryshme se si me u arrit synimi i njëjtë. Tash unë nuk mund të ju them tani, sepse siç e përmenda edhe më herët të gjithë jemi të gabueshëm, nuk ka njeri të pagabueshëm. Nuk mund të them tani se cila qasje mund të ketë më shumë sukses për Kosovën, por synimin e njëjtë e kemi, një Kosovë sovrane, të integruar në struktura euroatlantike, me sovranitet të plotë në gjithë territorin tonë, kështu që qasjen se si e arrijnë këtë…
Jeta Xharra: Tash taktika është më rëndësi, nuk mjafton ju me pas synim, taktika është më rëndësi, sepse jemi çdo tre ditë jeni t’u dhanë takime…
Vjosa Osmani: Unë pajtohem që është me rëndësi edhe unë mendoj se kjo taktikë që po e propozoj unë është shumë më efektive dhe këtë e bazoj, jo pse e di përmendesh, por pse e bazoj në përvojën time mbi dy dekada në institucione të Kosovës, e bazoj edhe në përvojën e shteteve tjera. Shikoje Ukrainën çfarë situate është, shtet me 40 milionë banorë, me u ushtri të konsoliduar, me të gjithë atë armatim që e kanë pasë dhe prapë se prapë çdo ditë i luten botës për ndihmë. Kërkojnë ndihmë nga të gjitha shtetet, përfshirë edhe Kosovën.
Jeta Xharra: A është e vërtetë që të kanë kallxu edhe ty, atë që po e thonë në deklarata, paralajmërimin që kanë me e ndërpre.. amerikanët kanë me e ndërpre bashkëpunimin me Policinë e Kosovës. A e ke edhe ti këtë të thënë edhe mbrapa dyerve edhe para…
Vjosa Osmani: Është thënë i njëjti mesazh që e keni parë në publik, jo diçka më shumë se kjo. I njëjti mesazh…
Jeta Xharra: Çka nënkupton kjo Vjosë?
Vjosa Osmani: Ne sot e festuam 25 vjetorin e Policisë së Kosovës dhe aty ishin edhe disa prej përfaqësuesve nga SHBA-të, kryesisht nga SHBA-të edhe shtete të tjera që kanë kontribuar që 25 vite, nga themelimi e tutje me trajnime, me ekspertizë, me armatim, me pajisje jashtëzakonisht të rëndësishme dhe me mbështetje politike për Policinë e Kosovës dhe tani për shkak të dallimeve që i kanë së fundi, vlerësimi i Shteteve të Bashkuara është se ekziston një politizim i skajshëm me atë që e keni lexu, diçka përtej asaj që është bërë publike nuk ka…
Jeta Xharra: A nënkupton, a e di në praktikë, a ke informata që nënkupton tërheqje e ndonjë teknologjie që ia ofrojnë Policisë së Kosovës apo diçka konkrete është t’u ndodh qeshtu diçka.
Vjosa Osmani: Tash në detaje besoj që vetëm Qeveria Amerikane do të mund të ju informonte, mirëpo ajo që jam informuar unë, disa ditë para se me dalë kjo në publike…
Jeta Xharra: Veç a po na shpjegon si juriste, jo vetëm si presidente, hajt përkthena qeta politizim i Policisë së Kosovës, sepse ka debate të mëdha, qeveria thotë këqyre unë kam ardhur në pushtet me përdor Policinë qysh du unë, me politika të mija, knej ambasada thotë je t’u e politizu policinë.
Vjosa Osmani: Unë nuk e di çka ka mendu Ambasada Amerikane me këtë, sepse nuk e kemi diskutu në detaje përtej asaj që e keni pa në deklaratën publike, në fakt kur jam njoftuar kam qenë jashtë vendit dhe vetëm kjo që lexuat ju tashmë më është komunikuar, jo diçka më shumë.
Jeta Xharra: Sa mundesh me na tregu për takimin që e keni pas me shefin e CIA-s, çka keni folur?.
Vjosa Osmani: Aspak!
Jeta Xharra: Kurrgjë s’mundesh me na kallxu? Krejt ka qenë konfidenciale?!
Vjosa Osmani: Këto takime janë të klasifikuara në tërësi për biseda të tilla. Zakonisht pas disa vitesh deklasifikohen, megjithatë mund të them se ka qenë takim shumë i mirë dhe aty nga Shtetet e Bashkuara është paraqitur vetëm një kërkesë. Mirëpo për momentin nuk mund të them se cila është ajo kërkesë. Mirëpo nuk m’u ka dukur aspak kërkesë e jashtëzakonshme, përkundrazi kërkesë që është në të mirë të Kosovës. Por ka qenë një takim shumë, shumë pozitiv. Siç e dini, Shërbimi i Inteligjencës Amerikane në përgjithësi ka bashkëpunim shumë të mirë me Agjencinë tonë të Inteligjencës dhe ky bashkëpunim do të vazhdojë, për momentin është shumë mirë duke shkuar.
Jeta Xharra: Po du me të pyet direkt, ushtarët e KFOR-it, që tash janë mbi urë, a keni paralajmërim, ata nuk kanë me lanë me kalu nëse autoritetet e Kosovës nuk e kanë të koordinume këtë, nuk e kanë lejen prej tyre me kalu. A e ke edhe ti atë informatë direkt, që ata do të veprojnë, madje nëse vjen puna edhe kundër autoriteteve tona edhe pse nuk po e thonë ekskluzivisht, por do të veprojnë nëse ne njëanshëm ia u heqim atyre kerret.
Vjosa Osmani: NATO-ja e ka bërë të qartë se nuk mund të largohen nga ura pa pasur një proces të koordinuar dhe sado që kjo është e padrejtë, ne duhet të synojmë zgjidhjen më të mirë në interes të Kosovës. Dhe ajo është se sa shtyhemi ne nëpërmjet deklaratave neper studio me partneret tanë, të ulemi dhe të diskutojmë çdo ditë me ta, në mënyrë intensive, duke bërë presion pozitiv që ura patjetër duhet me u hap, duke i kërkuar vlerësimet e tyre të sigurisë, duke i vendosur edhe tonat mbi tavolinë. Pastaj një dakordim i përbashkët, duke u bazuar në situatë të sigurisë e përcakton datën, ashtu shkon çdo proces, në qoftë se dojmë me shku në rregull. Tashmë ka insistim që kjo çështje të shkoj në dialog me Serbinë për shkak të insistimit tim të vazhdueshëm edhe me BE-në edhe me NATO-n edhe me shtetet veç e veç, që të bëhet dëm i jashtëzakonshëm në qoftë se kjo dialogohet me Serbinë. Serbia s’ka çka pyetet për këtë punë. Por, aleatët, unë nuk e kuptoj pse gjithë ky mllef nga të qenit bashkë rreth një tavoline, po a s’po kërkojmë ne pikërisht me u bashku në këto tavolina euroatlantike. I kemi njerëzit këtu, të ulemi, të diskutojmë, nuk ka me qenë e lehtë, por jam e bindur se kemi me arrit një dakordim dhe një datë. Nuk ka kërkesë për ta mbajtur urën të mbyllur gjithmonë, ka kërkesë që momentin ta dakordojmë. Shumë e padrejtë po, por është në interesin tonë që të mos veprojmë pa aleatët, sepse çdo shkëndijë në territorin tonë…
Jeta Xharra: E çka me ju ba që e kanë lyer, e kanë bërë gati tash, pa e çel, diqysh po i bie që je ba gati për dasmë edhe nuk po e ban dasmën, s’po të lajnë. Je ly, je ngjy, e ke ble fustanin, i ke ble senet krejt, unazën e sene edhe kamionët e kerret mos me kalu!
Vjosa Osmani: Jeta është e padrejtë, sidomos kur nuk je mysafir kryesor në atë dasmë, por vetëm një prej 500-ve, pra…
Jeta Xharra: A, na s’jemi kryesorë a?!
Vjosa Osmani: Realiteti. Tash, idealizmi dhe realiteti… Është mirë me qenë idealist në politikë, mirëpo kur je në pozicion të rëndësishëm edhe e sheh se shumë gjana të mëdha për vendin tënd, nuk munden me u arrit vetë…
Jeta Xharra: A je tu e pa…
Vjosa Osmani: Edhe në qoftë se arrihen, nuk munden me i mbajt vetë dhe kjo vlen edhe për shtete shumë më të fuqishme se ne jo, vetëm për ne.
Jeta Xharra: Mirë, veç kallxom, në fund a je tu e pa edhe a po beson se Albin Kurti është tërhequr prej idesë me hy krye në veti, me çel urën qysh ka dashtë? A mendon që është tërhequr?
Vjosa Osmani: Tash në çdo deklarim publik, kryeministri ka thënë që do të koordinohet me partnerët. Unë nuk e kam dëgjuar në asnjë deklarim ku thotë se unë do ta bëj në krye veti dhe njëkohësisht në takimet që i ka pas me partnerët, nga fillimi e deri në këto të fundit, vazhdimisht ka thënë se do të ketë koordinim, pra nuk po shoh tërheqje, thjesht po shoh realizim të asaj që e ka thanë, por ndoshta nga deklaratat e disa njerëzve tjerë, ma shumë është krijuar përshtypja që është çështje që do të ndodh sot, do të ndodh nesër, në fakt ajo që është insistuar këto muaj ka qenë që pikërisht ta kemi këtë planin e veprimit sa më shpejtë.
Jeta Xharra: A mendon ti që ka me ndodh në 2024?
Vjosa Osmani: Në fakt duhet mendoj që është e mundshme me ndodh gjatë këtij viti. Mendoj që është e mundshme po varet shumë edhe nga shumë zhvillime të sigurisë.
Jeta Xharra: Qe, po fol për koordinim, a mundemi menjëherë me dalë në temë, që krejt fushata për me hi na në Këshill të Evropës ke komplet dështim, e pakoordinuar. A po të duket edhe ty qashtu?
Vjosa Osmani: Krejt nuk ka qenë e pakoordinuar, hapat e fundit kanë qenë të pakoordinuar…
Jeta Xharra: Pak po? A shumica nuk ka qenë?
Vjosa Osmani: Pjesa më e rëndësishme, pjesa e fundit, pikërisht aty ku u komplikua puna dhe se çdo hap ta bëjmë bashkë. Aty ka munguar koordinimi edhe për fat të keq po i shohim pasojat.
Jeta Xharra: Kush e prishi këtë dasmë ,asi veç po flasim, si metaforë, këtë dasmë kush e prishi?
Vjosa Osmani: Ju e dini kush e prishi dasmën, sepse jemi deklaruar për atë punë publikisht, por sa për mos me u kthy mbrapa, tash duhet me shiku se si mundemi me u riorganizu, me i bashku forcat, në mënyrë që Kosova të arrijë të anëtarësohet në Këshill të Evropës, si organizatë tejet e rëndësishme.
Jeta Xharra: Ndoshta po du me të shti pak me ba me gisht, po du me precizu – A e prishi Albin Kurti apo Donika Gërvalla?
Vjosa Osmani: Qeveria e Republikës së Kosovës
Jeta Xharra: Qeveria e Republikës së Kosovës
Vjosa Osmani: Në kontekstin, dëgjom, kush e ka prish, më së shumti e kanë prish ata që kërkojshin që Asociacioni me u ba parakusht për një organizatë të drejtave të njeriut, e cila as nuk e ka standard asociacionin. Pra unë me çka nuk jam pajtu?! Nuk jam pajtuar kur qeveria e ka ofruar Asociacionin për këtë punë, ka qenë gabim, gabim ka qenë me ofru Asociacionin në atë fazë kur më as nuk ka mujt me të kry punë. Është afru asociacioni, mos të bëhemi kishe unë kam lyp, e ata s’kanë dashtë. Dihet kush e ka ofru Asociacionin 5 minuta n’12, nuk e kam ofruar unë.
Jeta Xharra: Kush, Qeveria e Kosovës a Donika Gërvalla?
Vjosa Osmani: Qeveria e Kosovës, nuk mendoj se Ministria e Punëve të Jashtme pa asnjë koordinim.
Jeta Xharra: Çka nëse thonë se Donika e ofroi, unë jo.
Vjosa Osmani: E nëse thotë, mandej flasim, por nuk e di që ka thënë deri tash.
Jeta Xharra: Momentalisht të dytë, sipas teje të dytë e kanë ofru?
Vjosa Osmani: Letra është dërguar në emër të qeverisë, në fakt aty jam përmendur edhe unë, që ka qenë një prej arsyeve pse kur na kanë pyet mediat…
Jeta Xharra: Që ju ka ba nervoz?!
Vjosa Osmani: Jo, që më ka ba nervoz…
Jeta Xharra: …se nuk të kanë pyet a po?
Vjosa Osmani: Jo bre nuk të kanë pyet, nuk është çështja a m’ke pyet a s’më ke pyet. Mos ta individualizojmë këtë çështje. Prej vitit 2008 unë merrem me përpjekje për anëtarësim në Këshill të Evropës, siç e dinë të gjithë njerëzit që kam punuar në institucione. Është organizatë tepër me rëndësi, për të gjithë qytetarët tanë e është organizatë…
Jeta Xharra: Arsyeja pse u arritur, nuk është veç pse u ofru Asociacioni, arsyeja pse u arrite është se nëse ne dështuam me marrë përkrahje, pikë. D.m.th çka i bajmë hallit Vjosë, që përkundër faktit që ti po thu se nuk është dashtë me propozu, ata edhe me propozim nuk na pranuan…?
Vjosa Osmani: Nuk është dashtë ashtu, ka pasur edhe mënyra të tjera nëpërmjet të cilave Kosova ka pasë mundësi me përfitu më shumë, se sa Këshilli i Evropës…
Jeta Xharra: Shumë mirë, çka?
Vjosa Osmani: Edhe pikërisht unë atë e kam propuzu në takim me QUINT-in, por edhe me shtete të tjera. Unë kam thënë ta hapim, pak këtë tavolinën edhe mos ta ofrojmë vetëm Këshillin e Evropës sepse Këshilli i Evropës në vetvete nuk ja heq Kosovës problemet e sigurisë që ia shkakton Asociacioni. Ama NATO-ja po, kur të flasim për NATO-n, në qoftë se mund të flasim për NATO-n, atëherë nuk ka Asociacion që Kosovën mundet me shkatërru përbrenda, sepse kur je anëtare e NATO-s, je e sigurt, pavarësisht se Vuçiqi ka me tentu me i përdorë njerëzit e Asociacionit, nuk mundet Vuçiqi me e sulmu një shtet të NATO-së.
Jeta Xharra: A je tu thanë se ti ke propuzu ose ke dashtë se strategjia për me hy në Këshill të Evropës me qenë shkëmbim edhe biseda me hyrje të NATO-së, a çka?
Vjosa Osmani: Nuk është kjo shkëmbim me transaksion. Qe çka kam propozuar unë; E para, është që vazhdimisht në këto diskutime kam refuzuar që çështja e asociacionit, që është vetëm një nen në Marrëveshjen e Brukselit me u përzi me Këshillin e Evropës. Ata insistonin, duhet patjetër e tjera, atëherë në rregull në qoftë se neni 7 i marrëveshjes bazike, po hyka si parakusht i Këshillit të Evropës, pse jo edhe neni 4, le të voton pra edhe Serbia pro anëtarësimit të Kosovës. Sepse e njëjta marrëveshje që e përfshin Asociacionin në nenin 7, e njëjta marrëveshje në nenin 4, thotë se Serbia nuk duhet ta kundërshtojë anëtarësimin e Kosovës në asnjë organizatë ndërkombëtare, pra në qoftë se po duam patjetër marrëveshjen bazike me marrë prej BE-së, me e çu të Këshilli i Evropës si parakusht, atëherë hajde thoshte LLajçaku, ja zbatim paralel, bani zbatim paralel. Zbatimi paralel nënkupton zbatim në të njëjtën kohë, Kosova neni 7 me e dërgu Asociacionin në Gjykatë Kushtetuese, Serbia me votu pro anëtarësimit të Kosovës në Këshill të Evropës dhe kjo ndryshon komplet lojën sepse kjo do të ishte hera e parë në histori. Ata thoshin; Jo s’mundemi me ia kërku Serbisë e tjera…
Jeta Xharra: Ju thatë në fund, na Manastirin, na në fund ramë edhe e ulem kërkesën edhe e dhamë Manastirin edhe thamë Asociacionin, edhe u refuzu me hi?
Vjosa Osmani: Po nuk ka qenë metodë e mirë, pra po pajtohesh me mu se nuk ka qenë rrugë e mirë ajo mënyra qysh është propozu asociacioni në momentin e fundit…
Jeta Xharra: Valla unë kam mendu që kur të bëhesh ti presidente, ti s’ke me lanë punën me parti, që nuk janë opozitë, por që partia që me ty kanë garu, njerëz që ke bashkëpunu më së afërmi, nuk e kam menduar që ti nuk koordinohesh me ta…
Vjosa Osmani: Unë nuk koordinohem me ta?!
Jeta Xharra: Ose ata nuk koordinohen me ty!
Vjosa Osmani: E, tash e ndreqe…
Jeta Xharra: Jo, këtu diçka, nëse ju s’mundeni me u marrë vesh mes veti çka…
Vjosa Osmani: Po prapë mos thuaj se nëse ju s’merreni vesh, më fal, për me thanë qashtu duhet të dy palët me kontribu në një gjë të tillë, unë po tregoj që ajo çka është propozu, ka qenë që marrëveshja…
Jeta Xharra: Ata po thonë që s’ke pasë rrjet me të thirrë, ke qenë në aeroplan, në moment të fundit…
Vjosa Osmani: Unë kam qenë në Kosovë kur ka ndodh kjo punë. Kam qenë në Kosovë dhe të gjithë e dinë sepse unë i kam ba publike, këto takime të mija në Kosovë, dy ditë më herët…
Jeta Xharra: Qysh, për këtë letër ke qenë në Kosovë?
Vjosa Osmani: Jo, kurrkush nuk ka provuar as me thirre, as me më njoftu dhe pastaj janë mburrur me atë qasje, nëse do me ditë më shumë detaje.
Jeta Xharra: Që nuk të kanë konsultuar?
Vjosa Osmani: Që se kanë konsultuar Presidenten e Republikës së Kosovës, sepse si individë nuk është që më merr malli për konsultime.
Jeta Xharra: A janë mburrur para se me hup na në Këshill të Evropës, a pasi që kemi hup, a janë mburrur edhe që dështuam?
Vjosa Osmani: Në përgjithësi gjatë këtyre 16 viteve pavarësi, meqenëse edhe vetë kam punu në Presidencë përpara, e kam pa se sa është e dobishme për interesin e shtetit të Kosovës që institucionet e vendit të bashkëpunojnë me njëra-tjetrën në fushën e politikës të jashtme. Kjo është arsyeja se që nga dita e parë në zyrë, i kam filluar praktikat e takimeve koordinuese për politikë të jashtme, një herë në javë ku janë ftuar të gjithë aktorët që kontribuojnë në këtë fushë.
Jeta Xharra: Kush ka ardh aty?
Vjosa Osmani: Aty gjithmonë, përveç meje si presidente, ka qenë Kryetari i Kuvendit, kryeministri dhe ministrja e Punëve të Jashtme dhe çdo javë i kemi koordinuar këto qëndrime dhe sa ka ndodhur kjo punë, sa jemi koordinuar, gjërat kanë shkuar shumë ma mirë për Kosovën. Mirëpo nuk është Presidenca, institucioni që ka hequr dorë nga ky koordinim, nuk jam unë institucioni që ka heq dorë ose që nuk ka kontribuar.
Jeta Xharra: Kur filluan ata mos me ardhë?
Vjosa Osmani: Po tash me datë nuk e di, nuk është puna mos me ardhë, mirëpo thjesht kur një institucion mendon se të gjitha senet bahen vetë, pastaj rezultatet…
Jeta Xharra: Si institucion është mirë me ditë, që sa vjet, muaj nuk ndodh ky koordinim?
Vjosa Osmani: Po tash nuk po du me matë saktësisht, po kryesisht pak para se me ndodhë kjo çështja e Këshillit të Evropës. Ne dallime kemi pasur për çështje të ndryshme çdo herë, por dallimet nuk janë armiqësi, duhet me kuptu. Edhe tash na nuk kemi armiqësi, unë punoj prapë me të gjitha institucionet e Kosovës edhe me Kuvendin edhe me Qeverinë mirëpo….
Jeta Xharra: Këtu është më shumë lajm që s’keni miqësi, e jo që keni armiqësi. Kurrkush nuk e ka pritur armiqësinë mes bashkudhëtarëve politikë të juaj. Që nuk keni miqësi dhe takime të rregullta.
Vjosa Osmani: Po, Jeta tash ndoshta po më duhet me kthy me një pyetje, çka është dashtë me ba presidentja më shumë në mënyrë që me iu ofru institucioneve të Kosovës krejt përkrahjen e mundshme, institucioneve tjera në veçanti qeverisë, përkrahje e pakusht, përkrahje në çdo situatë, përkrahje në çdo forum ndërkombëtar, përkrahje edhe me përvojë edhe me gjithçka tjetër kështu që…
Jeta Xharra: Unë besoj në fuqinë e ekspozimit edhe po du me ditë cili është i pari që ka nisë mos me ardhë, po du me ekspozu?
Vjosa Osmani: Nuk është problemi te mungesa e takimevem problemi është se jo çdo herë gjërat ndodhin në ditën e takimit, por ne kemi pasur dakordim se për tema të interesit nacional dhe madje ne kemi nënshkruar edhe një marrëveshje në janar të 2020, që ndër të tjera kërkohet se për çdo çështje që konsiderohet e interesit strategjik, do të ketë dakoordim të të dyja palëve. Atë marrëveshje e kemi nënshkruar unë dhe z.Kurti, a të kujtohet?
Jeta Xharra: Ajo ka qenë në zgjedhje a po?
Vjosa Osmani: Po na kemi qenë në zgjedhje për me i kriju institucionet, i ka 10 pika. Është mirë me ju rikthy për çka jemi dakordu. Kjo ka qenë dakoordim dhe unë në plotni e kam respektuar. Tash unë po pyetem për gjërat që unë i kam ba, duhet prapë po të them, ndoshta duhet me qenë…
Jeta Xharra: A është e mundur që ata thonë Vjosa nuk vijke, Vjosa nuk erdhi?
Vjosa Osmani: Duhesh pak më shumë me i bind me ardhë.
Jeta Xharra: Çka nëse ata i pyes, edhe ata thonë ajo nuk është koordinu me neve, a është e mundur me thanë?
Vjosa Osmani: Po s’munden me thanë se nuk është e vërtetë, nuk është e vërtetë. Pse për cilën temë presidentja, edhe pse ju e dini se Kushtetuta kërkon që qeveria, është e qartë dhe kjo është e konfirmuar edhe me aktgjykim të gjykatës kushtetuese. Qeveria konsultohet me Presidencën për çështje të Politikes së Jashtme, qeshtu shkon kjo punë. Atë kushtetutë nuk e kam shkruar veç unë, kam qenë përfaqësuese e Presidentit atëherë, po Kuvendi i Kosovës e ka miratuar.
Jeta Xharra: Janë tri figura që ndikojnë në politikë të Jashtme, e ke Glauk Konjufcën, e ke Donika Gërvallen, e ke Albin Kurtin, cili prej këtyre kanë nis me e prish marrëveshjen?
Vjosa Osmani: Ma shumë po më doket kjo si lojë fëmijësh, kush ia nisi i pari e të tjera, s’ka fort rëndësi.
Jeta Xharra: Krejt kjo mu po më doket lojë fëmijësh, goxha!
Vjosa Osmani: Unë mund të them se në lojëra të tilla fëmijësh unë nuk marrë pjesë kurrë, sepse e shoh se sa është e rëndësishme për interesin e qytetarëve të Kosovës, që këto procese të kenë sukses dhe asnjëherë në të gjithë karrierën time politike, në veçanti si presidente nuk bëj lojëra të tilla, i mbroj institucionet dhe Kosovën me çdo kusht.
Jeta Xharra: Na si qytetar po e këqyrim këtë lojë edhe po na doket; Manastiri shkoi, edhe Kosova në Këshill të Evropës kurrkah, po e këqyrim veten humbës. E knej në Mitrovicë, qortime sa të duash, qeshtu neve po na duket prej së jashti.
Vjosa Osmani: Po, qortime ka, por kjo nuk do të thotë që veprimet për shtrirje të sovranitetit nuk janë legjitime dhe nuk janë në përputhje me kushtetutën. E tëra që unë kërkoj është që të plotësohet edhe një kriter i tretë në mënyrë që sukseset të jenë të afatgjata dhe të jenë suksese të përbashkëta, e ajo është që të punojmë me aletatët tanë. Unë nuk e di pse po konsiderohet kjo si diçka e ndytë, nuk është e ndytë. Gjëja më e mirë që mundet me i ndodh një shteti, është me pas aleat. Aleat demokratik në anën e saj, nuk është e keqe, nuk është njollë, është krenari me pas aleat.
Jeta Xharra: Atëherë ku jemi t’u pasë sukses, nëse jo në Këshill të Evropës, mundesh me thanë në politikë të jashtme, në cilën mandat ke ti si presidente dhe disa organe të tjera po a patëm diku, ku patëm sukses me shti Kosovën?
Vjosa Osmani: Po e përsëris politika e jashtme është shumë ma e gjerë se sa numri i njohjeve dhe anëtarësimi në organizata ndërkombëtare.
Jeta Xharra: Qeshtu na thoshin ata ish-pushteti oj Vjosë, na i thoshim: Njohje, njohje, njohje!
Vjosa Osmani: Ish-pushteti? Po ti mundesh me i lëshu videot e ish-pushtetit edhe me pa për çka kanë qenë të njohur ish-pushteti e për çka njihet sot Presidentja e Kosovës. Unë e përfaqësoj popullin e Kosovës, nuk përfaqësoj ndonjë parti politike, për mua është shumë më rëndësi që kurrë imazhi për popullin e Kosovës nuk ka qenë më i mirë se sa tash në Kosovën e pas pavarësisë. Dhe kjo është për shkak të punës së jashtëzakonshme që e kemi bërë si Presidencë në arenën ndërkombëtare. Ky është parakusht që me mujtë nesër, pasnesër, kur të hiqen këto pengesa që i keni tash, me arritë sa më shpejt me u anëtarësu në organizata ndërkombëtare. Një gjë duhet me e pas shumë të qartë Jeta, edhe në kohën menjëherë pas pavarësisë, edhe në vitet e mëtutjeshme, secila njohje dhe secili anëtarësim në organizata ndërkombëtare ka ardhur si rezultat i lidershipit Amerikan, në disa raste ka qenë Turqia apo ndonjë shtet tjetër, por mbi 90% të rasteve kanë qenë Shtetet e Bashkuara të Amerikës që e kanë marrë telefonin i kanë thirrë liderët e shteteve të tjera dhe kanë insistuar si superfuqi që janë, që Kosova duhet të njihet. Unë kam qenë prezent në shumë raste kur kjo ka ndodhur.
Jeta Xharra: Mirë de, s’po e bëjnë ma, s’po e bëjnë!
Vjosa Osmani: Nuk do ta bëjnë përderisa nuk janë të bindur se të gjitha institucionet e Kosovës nuk koordinohen me ta, pra koordinohen, jo nënshtrohen, koordinohen me ta për këtë çështje!
Jeta Xharra: Po, veç Presidentja po koordinohet, s’po mjafton me ta…
Vjosa Osmani: Po, nuk mjafton, sepse Presidentja nuk i jep urdhër doganave a me e ndal një kamion a mos me ndal një kamion, prandaj të thashë duhet të gjitha institucionet me u koordinu dhe e kanë thënë edhe ata publikisht në qoftë se ka një koordinim të tillë ajo çka i premtohet Kosovës është që do të rriten garancia e sigurisë, pra kemi mbrojtje ma të madhe nga Serbia, e dyta do të ri-zgjohet nga gjumi procesi i njohjeve. Pra, ne e bëjmë punën deri mbi 90%, ne e bëjmë por pastaj atë sustën e fundit të gjelbër, botonin e gjelbër, në fund e prek Amerika, duhet me e kuptu, ky është realiteti. Në momentin që ata janë të kënaqur me koordinimin…
Jeta Xharra: Vjosë na jemi t’u e kuptu, s’di pse po na fol neve, foli atyre që janë…
Vjosa Osmani: Po ti m’ke ftu në intervistë.
Jeta Xharra: Jo, jo, u kry. Ti kallxoju aty në qeveri, mu s’ke nevojë me më bindë, ata që janë në qeveri nuk po binden, por…
Vjosa Osmani: Unë nuk po di pse ti po supozon që unë këto gjana nuk i kam diskutuar edhe me të tjerët. Këto gjana janë diskutuar, kemi çështje të ndryshme, kemi edhe qasje të ndryshme.
Jeta Xharra: Jo veç të pyeta, faleminderit që po i fol edhe qytetarëve, veç po du me dalë në temën tjetër, sepse e përmendem se pse ka qenë i njohur ish- pushteti, po e vërtetë, për plotë sene të këqija ka qenë i njohur…
Vjosa Osmani: Po flas për politikë të jashtme…
Jeta Xharra: E di, por unë po të flas edhe për të politikë të brendshme ma së shumti se pse ju kanë votu njerëzit Vjosë. Përveç zotësisë suaj në politikë të jashtme, ju kanë votuar për shkak të luftës kundër korrupsionit, kanë menduar se me ty dhe me Albinin keni me luftu korrupsionin shumë. Po ka ma pak korrupsion, po shpjegoma qysh edhe pse keni premtu që të afërmit i keni për dasma e nuk i keni për qeverisje, qysh ty dy anëtarë të familjes tuar, çika e tezes dhe vëllai hyn në institucione publike, njani mbikëqyrës i lartë në BQK, çika e tezes u ba drejtoreshë e Agjencisë për Zhvillimin e Bujqësisë, Venera Qerkini, gjatë kohës që je në pushtet.
Vjosa Osmani: E para, çika e tezes ka punuar në institucione publike për 17 vjet, para se të bëhem unë presidente dhe ka pasur pozicion ekuivalent në Qeverinë e Republikës së Kosovës, pra atëherë. Jo u punësua, nuk ka punësim. Ka pasur transferim nga një pozicion, në tjetrin, të baras-vlefshëm, ka qenë i baras-vlefshëm atëherë kur mu akuzuat për punësim. 17 vite përvojë!
Jeta Xharra: Në Agjencion s’ka punu, drejtoreshë s’ka qenë.
Vjosa Osmani: Jo, sekretare e përgjithshme ka qenë, qysh s’ka qenë drejtoreshë, drejtoresh ka qenë për vite…
Jeta Xharra: U.D., U.D. ka qenë.
Vjosa Osmani: U.D. sekretare, por drejtoreshë ligjore ka qenë në periudhë të gjatë, para se të bëhem unë presidente. Pra 17 vite radhazi…
Jeta Xharra: Ama drejtoreshë e Agjencisë për Zhvillimin e Bujqësisë te Faton Peci, që është anëtar i partisë tënde.
Vjosa Osmani: Jo, nuk kam unë parti, nuk kam unë parti…
Jeta Xharra: Po ke pasë, kur ke shku në zgjedhje ke pasë.
Vjosa Osmani: Kur jam zgjedhur presidente, s’kam pasë. Ditën që unë jam shpallur presidente, kam dhënë dorëheqje nga partia…
Jeta Xharra: Mirë, po s’mundesh me e mohu ti prapavijën e GUXO-it që e ki, që ke qenë kandidate me GUXO. E mandej Faton Peci me GUXO, ta ban çiken e tezes, drejtoreshë.
Vjosa Osmani: Nuk ma ka ba, nuk ma ka ba…
Jeta Xharra: E kush ta ka ba?!
Vjosa Osmani: Unë besoj se jo veç Faton Peci, por të gjithë institucionet duhet me qenë krenar me njerëzit të cilët kanë një përvojë të gjatë, kanë arritur me profesionalizëm të ngritën në detyrë. Asnjë ngritje në detyrë nuk e ka pasë shkaku im. Njësoj edhe vëllai im në qoftë se ka çfarëdo lloj paligjshmërie në proces për një ekonomist me përvojë mbi 15-vjeçare në sistemin bankar në Kosovë, në qoftë se ka ndonjë lloj parregullsie, ka more institucione të drejtësisë. Asnjë person unë në BQK nuk e njoh, asnjë person në BQK nuk ka folur me mu.
Jeta Xharra: Pse priti ai me kandidu kur ju ba motra presidente, shkoi në BQK a? Kur iu ba motra presidente, e fitoi mbikëqyrësin e lartë bankar, a e din çfarë posti është mbikëqyrës i lartë, shumë i lartë.
Vjosa Osmani: E di çfarë është për dikë që ka përvojë bankare 15 vjeçare për dikë që është i shkolluar për dikë që di me ba punën e vet mirë, e jo për lloj analfabeti…
Jeta Xharra: E pse 15 vjet nuk hyri në BQK, 15 vjet me punu a?
Vjosa Osmani: Na e kemi kritiku, a po do me te tregu pse na kanë votuar neve populli, neve na ka votuar populli, unë e di pse na ka votuar populli, unë e di pse na kanë votu, se s’ki qenë me neve kur kemi dalë para popullit. Neve na kanë votuar populli sepse ju kemi thanë që njerëzit do të vijnë, vijnë me merita dhe jo…
Jeta Xharra: E jo vëllai me merita, vëllai ka me marrë sigurisht.
Vjosa Osmani: E pse vëllai nuk ka merita?! Dhe BQK-ja çfarë lidhje ka me Presidencën, të lutem tregom, te lutem tregon ku është lidhja e BQK-së?! Zero ka!
Jeta Xharra: Shumë, gjithmonë ka pasë. Ti a i dekreton anëtarët e bordit, ma së pari i dekreton, presidentja me dorë të vet anëtarët e bordit të BQK-së.
Vjosa Osmani: Unë e kam dekretu deri tani vetëm drejtorin e ri të BQK-së, kurse punësimi ka ndodhur ma herët, shumë më herët…
Jeta Xharra: Fuqi e madhe moj Vjosë me dekretu shefin e BQK-së, ai ta ba vëllain…
Vjosa Osmani: Nuk ma ka ba ai…
Jeta Xharra: Ta bën…
Vjosa Osmani: Nuk ma ka bë ai…
Jeta Xharra: Bordi ta ka bë…
Vjosa Osmani: …është bërë nga të tjerët që kanë qenë më herët e që si kam emëruar asnjërin unë…
Jeta Xharra: Qe besa ish ta ka bërë, kur ta këqyrsh, kur po them “ta ka bë” ai ish-guvernatori, ta ka bërë me shpresë që e bën nashta guvernator…
Vjosa Osmani: A po e sheh pra, çka të thotë kjo? Që s’ka pas asnjë lidhje presidentja me këtë punë…
Jeta Xharra: Ai ka shpresu, ta ka ba vëllain.
Vjosa Osmani: …asnjë lidhje nuk ka pasë presidentja me këtë punë. Jo, ta ka ba vëllain e ka ba një profesionist i cili në mënyrë të ligjshme pas 15 viteve përvojë në institucionet bankare, ka aplikuar në një institucion tjetër bankar dhe në një proces të ligjshme ka arritur të marrë atë pozitë, pra absolutisht në asnjë moment, në gjithë karrierën time politike, unë nuk kam thënë që njerëzit që kanë merita, nuk duhet me u punësu në institucione publike, përkundrazi kur dikush i ka goditur familjarët e personave të ish-pushtetit, që po i quan, unë kam dalë në Kuvend dhe i kam mbrojtur dhe kam thënë nuk keni nevojë me i sulmu ata, qofshin në diplomaci, veç që janë gruaja ose vëllai i dikujt. Vlerësojeni a ka qenë procesi i ligjshëm, vlerësojeni a është punësim me meritë, sepse jo domosdoshmërish veç pse je vëllai ose gruaja ose burri i dikujt gjithçka qenka e paligjshme. Jo, unë kam fjalime në Kuvend për këtë punë. Për këtë me kanë votuar populli. Unë e di pse më kanë votu.
Jeta Xharra: Ti ke fol edhe ke lyp mes tjerash militant politik, i keni luftu, edhe mirë më the. Ti e din kur jeni ulur me njerëz, çka ju kanë votu, nuk kanë prit që bani militantë politikë nëpër borde…
Vjosa Osmani: Cilët militantë politikë i kam ba në borde…
Jeta Xharra: …Plot militantë politikë, jo ti, qeky koalicioni…
Vjosa Osmani:…Në asnjë bord, unë….
Jeta Xharra: Qeky koalicioni, ju ka qit plot.
Vjosa Osmani: Kadale veç pak, Presidentja nuk merr pjesë në krijim të bordeve…
Jeta Xharra: Mos u tërheq, mos u tërheq, se bashkë keni shku në takime, bashkë keni shku.
Vjosa Osmani: Nuk është e vërtetë, që unë kam ba ndonjë emërim në borde, Jeta, të lutem. Së pari një gjë e tillë kish me qenë jo kushtetuese…
Jeta Xharra: Ma së pari që pushteti i tanishëm ka qit njerëz në borde, ti me fol po pres kundër militanteve politikë, që janë sot në borde.
Vjosa Osmani: A po do me ditë në shumicën e këtyre emërimeve kur i kam lexu, jam befasuar edhe vetë, jam befasuar edhe vetë kur i kam pa shumë emërime në këto borde. Por në anën tjetër…
Jeta Xharra: Po a po merremi vesh që i keni prish fjalët, i keni prish fjalët, ju keni thanë se njerëzit me merita, jo vetë the. Me merita kemi me i shti në borde.
Vjosa Osmani: Asnjë fjalë nuk e kam prish sa i përket emërimeve, asnjë fjalë të vetme…
Jeta Xharra: Të mira janë a, s’janë militantë politikë a?
Vjosa Osmani: Nuk thash, unë nuk i kam emëruar, po them duheni me i pyet institucionet që i kanë emëruar.
Jeta Xharra: Ti atëherë nuk thoshe, nuk shkoshe në oda, ama votën, po unë nuk i emëroj, jo thoshe, ama votën se unë sigurohem që…
Vjosa Osmani: Gjema ti një odë ku unë kam shku edhe kam thanë unë kam me emëru një bord, jo, jo unë ju kam tregu qytetareve çka do të bëj si presidente e Kosovës.
Jeta Xharra: Jo, jo, unë kam me i çu njerëzit me merita. A ke thanë me merita?
Vjosa Osmani: Në borde jo, në borde jo, sepse nuk i emëroj. E emëroj auditoren e përgjithshme, e kam zgjedhur personin me më së shumti pikë në konkursin britanik, një grua. E dyta, i dekretoj gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese pasi të votohen në Kuvend. E treta, e bashkë-emëroj drejtorin e AKI-së, i cili po bën një punë të jashtëzakonshme. S’ka lidhje asnjë prej pozicioneve…
Jeta Xharra: Pse s’po reagon kundër militantizmit, militantizmi nëpër borde të ndërmarrjeve publike pse s’po reagon?
Vjosa Osmani: Shumicën dërmuese ne as nuk e dimë kush emërohet, sepse ata emra nuk vijnë…
Jeta Xharra: Po ata kur të emërohen, kur të emërohen në fund.
Vjosa Osmani: Kurrë nuk vijnë te ne ata emra…
Jeta Xharra: Po pasi po emërohen?
Vjosa Osmani: Por ne nuk rrijmë krejt ditën t’u lexu lajme, se s’kemi kohë për besë, jo, nuk kemi kohë.
Jeta Xharra: Qysh krejt ndërmarrjet publike, krejt ndërmarrjet publike s’mundesh me i evitu, te tanat kanë militantë të Vetëvendosjes.
Vjosa Osmnani: Unë mundem me pas mendim për shkak se punoj në institucione publike që më shumë se dy dekada, i njoh shumicën e njerëzve dhe shpesh herë mundem me u befasu me shumë emërime, mirëpo ju duhet institucioneve që i bëjnë këto emërime, qoftë Qeveria, qoftë Kuvendi, me i lyp përgjigjet pse.
Jeta Xharra: I kemi raportu të gjitha…
Vjosa Osmani: Njëjtë siç ta japa ty përgjigjen për Venera Qerkinin, pra është gënjeshtër që unë e kam fut në punë. 17 vite para kësaj ajo ka qenë t’u punu në pozicion ekuivalent. Pra kjo është e vërteta.
Jeta Xharra: Po i çojmë kërkesa, po i çojmë pyetje. Mu tash po më intereson pozicioni juaj, a je ti kundër militantëve politikë që po hyjnë në borde, a je kundër, a je pro, financuesve të Vetëvendosjes, donatorëve të Vetëvendosjes edhe janë në borde të ndërmarrjeve publike.
Vjosa Osmani: Tash, çështja e një donacioni, jo domosdoshmërish të bën militant automatikisht. Askund në botë nuk është e vërtetë, askund në botë. Qe, në Shtete të Bashkuara të Amerikës tash janë zgjedhjet, me miliona qytetarë amerikanë japin donacione, ka raste 5 dollarë, 10 dollarë, jo automatikisht ti bëhesh militant i asaj partie, vetëm pse e ke dhënë një donacion për një parti politike për fushatën e tyre, nuk je automatikisht militant.
Jeta Xharra: Nëse ja kthen me post…
Vjosa Osmani: Po ti nuk je automatikisht militant, ka raste ku vërtetë janë militantë sepse kanë poste në parti, në ato raste nuk pajtohem, mirëpo veç pse dikush e ka dhënë një donacion, edhe pse s’po e di sa janë ato donacione, sinqerisht pra.
Jeta Xharra: Hajde t’i marrim një rast krejt tjetër, njeri që as s’ka qenë donator, por ka qenë në organe të partisë si Nagip Krasniqi, në organe të partisë, në fund përfundon me aktakuzë, çka thu ti për aktakuzën, e knej keni thanë me neve s’ka me pasë aktakuza për korrupsion, kjo është për korrupsion.
Vjosa Osmani: Unë nuk e kam ba këtë emërim dhe nuk e njoh dhe thjesht me kërku që drejtësia…
Jeta Xharra: E ke pa bre, e ke pa Nagipin e ke pa që është ba aktakuzë ndaj tij?
Vjosa Osmani: Qysh me sqaru ma shumë, këto emërime të cilat janë ekskluzivisht në dorën e Qeverisë së Kosovës apo të Kuvendit, nuk vijnë në presidencë. Kurrë në jetë unë nuk e kam taku Nagip Krasniqin dhe tash po dëgjoj që paska qenë aktivist politik në Vetëvendosje.
Jeta Xharra: Ajo çka është më rëndësi për ty është që e keni në pushtetin e juaj, e keni lyp votën për kundër korrupsionit, knej e keni njeriun me aktakuzë për korrupsion. Për qata po më vyen ti me ditë.
Vjosa Osmani: Po veç duhet me prit drejtësia me thanë fjalën e vet.
Jeta Xharra: Kryeministri e ka sulmu gjyqësinë, ka thanë gjyqësia e ka fajin këtu, e ka mbrojtur Nagipin, e ka sulmuar gjyqësinë, pse ti se mbrojte gjyqësinë?
Vjosa Osmani: Qysh se mbrojte gjyqësinë? Jo, gjyqësia përderisa e bën punën, sa e di unë para gjykatave nuk ka dalë ende rasti, është vetëm në proces të konfirmimit të aktakuzës, aq sa kam lexu. Unë nuk e di çka përmban aktakuza.
Jeta Xharra: Po edhe aktakuza nuk është sen i vogël.
Vjosa Osmani: Po, nuk po them se është sen i vogël, mirëpo ka shumë njerëz që i ngritën aktakuza dhe në fund shpallen të pafajshëm, prapë të pafajshëm. Ajo çka po them unë është që të presim procesin gjyqësor, po në të njëjtën kohë po them se unë nuk e di për çka po akuzohet, se nuk e kam pa aktakuzën, nuk e di.
Jeta Xharra: Korrupsion, korrupsion, korrupsion…
Vjosa Osmani: Është mirë të kisha lut, për qeto gjana që janë komplet jashtë kompetencave të Presidencës, me i diskutu me autoritetet përkatëse që i bëjnë edhe emërimet edhe shkarkimet edhe i përzgjedhin njerëzit, edhe i bëjnë qoftë për mbrojtje…
Jeta Xharra: Ti the për çka m’i kanë dhanë, vet ma çele gojën se the për çka na i kanë dhanë votat është për merita që kemi me i qit njerëzit me merita, e njerëzit po akuzohen, me merita po nënkupton mos me qenë i korruptuar, tash e kemi një aktakuzë me korrupsion. Por po shkojmë edhe….
Vjosa Osmani: Unë në të njëjtën kohë që ka institucione me kompetenca të sakta se kush e emëron kënd. A ka aktakuzë Auditorja e Përgjithshme që e kam emëruar unë? Jo! A ka aktakuzë drejtori i AKI-së që e kam emëruar unë? Jo! A kanë aktakuzë dikush prej gjyqtarëve të Gjykatës Kushtetuese që i kam emëruar unë pasi që janë miratuar prej Kuvendit, a ka aktakuzë ndonjë nga ambasadorët që unë i kam emëruar, aktakuzë nuk ka. Në qoftë se ka….
Jeta Xharra: Martinin e ki, të dyshuar…
Vjosa Osmani: Po në momentin e parë që ka ndodh kjo punë, që ka dalë në media, unë kam kërku urgjentisht nga Ministria e Punëve të Jashtme që ta thërras në raportim dhe të kërkoj dëshmi me shkrim lidhur me pastërtinë ndaj akuzave që janë bërë. Mua më janë përcjell nga Ministria e Punëve të Jashtme që i ka dërguar dëshmitë, jo vetëm ambasadori, po më është thënë që edhe shtetet përkatëse, Sllovenia, Kroacia kanë dërguar se s’ka ndonjë proces atje. Po ju tregoj çka më është thënë.
Jeta Xharra: A i ke pa vetë dëshmitë?
Vjosa Osmani: Jo, kur i kam kërkuar, më vonë më janë dërguar disa deklarata publike, edhe sot e kësaj dite kam kërkuar?
Jeta Xharra: A i beson këtij ambasadori sot?
Vjosa Osmani: Lidhur me cilën çështje?
Jeta Xharra: Për krejt që s’ka gisht në këtë punë?
Vjosa Osmani: Nuk dua të përgjigjem, unë dua që institucionet e drejtësisë ta japin fjalën e vet. Më e mira në raste të tilla është që deri sa të kryhen procedurat e tilla, që edhe ai të largohej nga ajo pozitë.
Jeta Xharra: A nuk është imazh i keq për dikë si ty, që je kaq e ekspozume ndërkombëtarisht, me e pasë një njeri që në vendin e vet po hetohet për çështje…?
Vjosa Osmani: Unë mendoj se është edhe për të mirën e tij që mund…
Jeta Xharra: Po pse s’po largohet, pse?
Vjosa Osmani: Sepse, dëgjo, nuk mundet Presidentja me shkarku në krye në vete, sepse është procedurë ligjore…
Jeta Xharra: As ambasadorë…
Vjosa Osmani: Është procedurë që duhet me ardhë propozimi nga Qeveria, në momentin që vjen propozimi nga Qeveria, apo vetë-largimi vullnetar.
Jeta Xharra: Po veç më herët thatë se veç vdekja është diçka s’ka qare, krejt tjerat kanë qare, për atë po du me të pyet, a i ke kërku Martin Berishën me e tërheq?
Vjosa Osmani: Unë në disa raste kam kërkuar që në qoftë se kjo çështje nuk sqarohet, do të ishte më e mirë që ai me u tërheq vetë, ka disa raste por ka një kohë…
Jeta Xharra: Kujt ia ke kërkuar?
Vjosa Osmani: Në takime tona të përbashkëta që i kemi diskutu, por kryesisht Ministrisë së Jashtme. Mirëpo Ministria e Jashtme ka thënë se të gjitha dëshmitë janë tregues që nuk ka asgjë, mirëpo mendoj se këto akuza janë në të mirë të vetë atij që të largohet.
Jeta Xharra: Martinit vetë, a ia ke kërkuar?
Vjosa Osmani: Nuk kam pas komunikim më të.
Jeta Xharra: E tash kur shkon ti në Kroaci ke komunikim më të, ai vjen me ty me siguri?
Vjosa Osmani: Nuk ka qenë me mu në vizitën e fundit!
Jeta Xharra: Pse?
Vjosa Osmani: Sepse kështu kam vendosur!
Jeta Xharra: Ti se ke pranuar në tavolinë me u ulë me ty a?
Vjosa Osmani: Nuk ka pasë nevojë, sepse e kam pasë stafin tim aty dhe mendoj që ka shumë gjëra duhet të sqarohen, është e domosdoshme për të mirën e të gjithëve, por siç e thatë edhe ju për të mirën e imazhit të vetë institucioneve dhe të politikës së jashtme të Kosovës. Me këto tema duhet me u marrë dikush tjetër.
Jeta Xharra: Këtë praktikë po e ndjekin edhe vendet tjera apo?
Vjosa Osmani: Cilën praktikë?
Jeta Xharra: Këtë praktikë, mos me pranu dikë që është pak në proces hetimi/dyshimi se pranon hiq në tavolinë?
Vjosa Osmani: Shiko, kjo është në diskrecion timin, se cilën ambasador të Kosovës e ftoj, e cilin nuk e ftoj. Megjithatë nuk është komplet në diskrecion të presidentes shkarkimi, sepse me Kushtetutë parashihet që propozimi vjen nga ana e Qeverisë. Po kah ana tjetër, unë nuk mundem me i shpall njerëzit fajtorë, pa pasur një proces gjyqësor, nuk mundem. Sepse shpesh herë ka tendenca me shpall dikë fajtor para se me u kry procedurat. Ne kemi pa edhe në të kaluarën çka ka ndodhur me shumë njerëz, pra nuk du me shpall askënd fajtor, thjesht po them është në të mirën e të gjithëve që derisa të sqarohen gjërat me u tërheq vetë. Dhe kjo besoj do të i bënte mirë vetë shërbimit diplomatik të Kosovës.
Jeta Xharra: Liria e mediave dhe sondazhet, po du me i diskutu pak. Lirinë e mediave për fund kemi ra prej 2023 në 2024 prej ‘Reporterëve Pakufij’ thoNnë se Kosova ka ra në 19 vende Vjosë, mes tjerash ti, e mbikëqyrë edhe zbatimin e lirisë së shprehjes dhe mediave. Pse kemi ra sipas analizës tende në 19 vende?
Vjosa Osmani: Mendoj se për shkak ka pasë kryesisht disa raste edhe të dhunës dhe kjo është jashtëzakonisht serioze…
Jeta Xharra: Nuk është vetëm.
Vjosa Osmani: Po tash ja nisa me këtë, se po më duket ma seriozja. Edhe tash cilat janë arsyet tjera, unë nuk e di. Veç çka është me rëndësi është që në këtë situatë tepër komplekse globale, ku liria e shprehjes duhet domosdoshmërish me u balancu edhe me luftën tonë të përbashkët ndaj de informatave dhe propagandës. Këtu lindin pastaj shumë keqkuptime. Pavarësisht sa mundesh me pas qëllimin e mirë, nganjëherë që thjesht do me luftu propagandën e cila është qëllimkeqe ndaj shtetit dhe ndaj institucioneve legjitime të shtetit, dikush mundet me keqinterpretu, ndoshta si presion ndaj mediave, po të tjera arsyetime nuk i kam lexuar, mirëpo po supozoj ndër të tjera për shkak se ka pas disa raste të dhunës, të cilat nuk kanë ardhur nga institucionet.
Jeta Xharra: Është përmendur edhe rasti i Klan Kosovës, qasja e Qeverisë ndaj Klan Kosovës, çka është pozicioni i juaj për këtë?
Vjosa Osmani: Pozicioni im, është ai që është konfirmuar edhe nga gjykatat. Gjykatat sa e di unë e kanë kthyer njëherë procesin mbrapa, pastaj procesi ende po vazhdon por duhet me prit vendimin final.
Jeta Xharra: Kanë thanë arbitrarizëm qeveritar mbi mediat, qashtu kanë thanë gjykatat.
Vjosa Osmani: Tash shiko, në shumë raste po e them përpjekjet për me i luftu dezinformatat, munden nganjëherë me pas edhe pasoja të tjera. Pra në çdo rast është me rëndësi që procedurat ligjore me u ndjek edhe nga mediat vetë, por edhe nga institucionet të cilat bashkëpunojnë me media, përderisa procedurat ligjore ndiqen atëherë edhe eliminohen mundësitë për keqkuptime.
Jeta Xharra: Po du me të pyet edhe për RTK-në por edhe prej BE-së na kanë thanë që kemi me hi në raport për qasje negative ndaj RTK-së, edhe ndikimin e pushtetit…
Vjosa Osmani: Qasjen negative të kujt…?
Jeta Xharra: Ndikimin e pushtetit në RTK.
Vjosa Osmani: Për besë unë nuk kam fare ndikim në RTK dhe kjo është e dëshmuar
Jeta Xharra: Ama ke përgjegjësi në liri të shprehjes, je njeriu që duhet me e mbrojt lirinë e shprehjes.
Vjosa Osmani: Edhe e mbroj, vazhdimisht e mbroj lirinë e shprehjes brenda suazave të Kushtetutës.
Jeta Xharra: Po vlerësohet që është nën Vetëvendosje?
Vjosa Osmani: Tash besoj që Bashkimi Evropian, në qoftë se e thotë një gjë të tillë në raporte dhe paraqet dëshmi të tilla…
Jeta Xharra: Po qysh mos me thanë, financuesi i Vetëvendosjes është drejtor i Televizionit.
Vjosa Osmani: Nuk kam asgjë në dorë lidhur me emërimet në RTK, siç e dini anëtaret e bordit zgjidhen në Kuvend, pastaj anëtaret e bordit, i zgjedhin drejtorët, besoj që janë çështje që ju duhet të i diskutoni me personat që i kanë marrë vendimet.
Jeta Xharra: Çka mendon ti për përfshirjen e AKI-së në dërgimin e lajmeve në RTK?
Vjosa Osmani: Nuk ka bërë një gjë të tillë AKI.
Jeta Xharra: A e ke pyet AKI-në për këtë gjë?
Vjosa Osmani: Po, absolutisht e kam pyet menjëherë, në momentin e parë që është thënë një gjë e tillë e kam pyet dhe më është thënë që absolutisht një gjë e tillë nuk është e vërtetë. Pra nuk është!. Tash dikush mundet me ia përmend emrin AKI-së. Unë dëgjoj që nganjëherë kundërligjshëm dikush thotë, ka me ta sjellë AKI-në këtu, aty, dhe këto gjana janë shumë shqetësuese…
Jeta Xharra: A i bie kjo që këtë që kanë thanë RTK, që e kanë marrë prej AKI- së, po rrejnë a?
Vjosa Osmani: AKI mua zyrtarisht më ka informuar që nuk ka dërguar lajme askund, sepse AKI-ja i raporton presidentes dhe kryeministrit, nuk i raporton RTK-së!
Jeta Xharra: D.m.th., RTK po rren, po shpërndan dezinformata?
Vjosa Osmani: Nuk e di çka ka thanë RTK, nuk e kam pa.
Jeta Xharra: A mundemi na me luftu dezinformatat, nëse e kemi RTK-në e cila po i thotë botës për me u mbrojtë vetë, valla AKI më ka thënë. Ajo po shpërndan vetë dezinformatë, na e paguajmë 8 milionë euro RTK-në për informim dhe në fakt po shpërndan dezinformim, sepse e ka përhapur që AKI ia ka dhanë atë lajm, tash kur u sulmu prej portaleve.
Vjosa Osmani: E para është kjo, na pavarësisht sa mund të kemi dallime, me media profesionale sa i përket luftimit të dezinformatat duhet me i bashku forcat, sepse dezinformatat e propagandat janë aq të rrezikshme në luftën e sotme hibride, sa që shkatërrojnë shtete, shkatërrojnë shoqëri, pra rreziku që na kanoset është tepër i madh, nuk ka të bëjë vetëm me polarizimin e brendshëm dhe përçarjen tonë të brendshme, mundet me rreziku sigurinë kombëtare. Ne kemi pasur së fundi raste të tilla plot. Mundet me rreziku propaganda sigurinë e qytetareve tanë, prandaj është tepër me rëndësi që ne me i bashku forcat, pavarësisht dallimeve që mund të kemi në tema të tjera dhe krejt bashkë në interes të shtetit me luftu propagandën dhe dezinformatat.
Jeta Xharra: A mendon ti që raportimi që është kritiku shumë i RTK-së është që kryeministrin dojnë me na vra. Është raportu në RTK dhe ka thanë prej informatave të AKI-së e kemi, a mendon që duhet me i marrë qeshtu informatat prej AKI-së edhe me i publiku RTK-ja, se RTK-ja është e shtetit.
Vjosa Osmani: AKI-ja nuk dërgon informata në RTK, AKI-ja dërgon informata në institucione. Tash sa këto institucione i ndajnë me RTK-në është çështje tjetër. Pra mund të ketë shkua në këtë drejtim…
Jeta Xharra: Jo, ka shkuar drejtpërdrejtë…
Vjosa Osmani: Jo, drejtpërdrejtë AKI-ja nuk ka dërgu në RTK! E kanë sqaruar atë punë…
Jeta Xharra: Jo drejtpërdrejtë a?
Vjosa Osmani: Mirëpo mund të shkoj nëpërmjet institucioneve.
Jeta Xharra: A kemi pasë rrezik, sa e dinë ti për këtë?
Vjosa Osmani: Vazhdimisht ka rrezik, besoj që institucionet e sigurisë mund të përgjigjen më në detaje, po vazhdimisht ka rrezik, sepse një prej instrumenteve kryesore që e përdorin armiqtë tanë është atakimi ndaj institucioneve legjitime, demokratike në mënyrë që me e ba Kosovën shtet…
Jeta Xharra: Pasi jemi te tema e Maqedonisë së Veriut, çka ndodhi me juve?
Vjosa Osmani: Çka ndodhi me mu? Çka ndodhi me Maqedoninë e Veriut që filluan me i shkel konventat ndërkombëtare është pyetja!. Kanë shkelur çdo parim të së drejtës ndërkombëtare zakonore sipas së cilës shefi i shtetit, Presidenti i një Republike nuk i kontrollohet çanta, e aq më pak telefoni. Po përkundër kësaj, unë menjëherë e kam vendosur çantën në skener, sepse e pash se po duan me shkaktu problem dhe ata insistonin që patjetër ta kenë telefonin tim dhe meqenëse telefoni është mjet i punës me të cilën unë komunikoj edhe me institucione të sigurisë edhe çështje të klasifikuara, natyrisht unë se kam dorëzuar, sepse do të ishte rrezikim i sigurisë kombëtare të shtetit tim, sikur unë ta dorëzoja. Dua ta rikonfirmoj që në asnjë shtet të botës nuk e kërkojnë telefonin, madje as Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ku i kanë rregullat më të rrepta në Aeroporte.
Jeta Xharra: A e kanë qit prej punës atë bodigardin që deshti me të sulmu?
Vjosa Osmani: Është një suspendim i përkohshëm. Ka qenë tentim për me poshtëru shtetin e Kosovës, sepse kjo s’ka pasë të bëjë me individin, por tentim me poshtëru shtetin e Kosovës.
Jeta Xharra: Okej, nëse është poshtërim i njeriut ma të lartë të shtetit, pra Republika e Kosovës a ka tentu me të mbrojt ty?
Vjosa Osmani: Ministria e Punës së Jashtme ka dërguar notë proteste dhe në ndërkohë për aq sa jam informuar, sepse nuk e kam ba vetë, Republika e Maqedonisë së Veriut kanë kthyer pastaj pas disa ditësh një përgjigje që shprehin keqardhje dhe do të sigurohen që nuk do të ndodh një gjë e tillë. Por është për keqardhje sa është keqpërdorur kjo për arsye politike për me tregu një urrejtje ekstreme ndaj qytetarëve e cila tani është përkthyer në shumë kërcënime për jetë, e tjera, e tjera, por megjithatë është çështje që është mbetur mbrapa.
Jeta Xharra: Albin Kurti a të ka thirrë me të thanë a ki nevojë najsen?
Vjosa Osmani: Jo, absolutisht, në asnjë moment!
Jeta Xharra: A ish dashtë, a është normale, kolegiale, le ma institucionale?
Vjosa Osmani: Pyetje që besoj që mund të ia bëni kryeministrin kur do që do ta bindni me ardhë këtu, mirëpo mund të ju them me siguri të plotë që një nënshtrim i tillë Republikës së Kosovës nuk i është bërë asnjëherë. Raportet e sakta lidhur me ngjarjen i ka edhe presidenca edhe Policia e Kosovës ka shkru raport rreth kësaj. Ka shumë detaje të tjera në të cilat nuk nevojë me hy.
Jeta Xharra: A folët, a po thua që shihem kryeministrin, a të pyeti?
Vjosa Osmani: Jo, sot ishim në 25-vjetorin e Policisë së Kosovës.
Jeta Xharra: Nuk të ka pyetur më për rastin e Maqedonisë?
Vjosa Osmani: Jo, nuk kam marrë asnjëherë pyetje lidhur me rastin e Maqedonisë së Veriut!
Jeta Xharra: Ose me të ofru ndihmë? Qekaq shumë jeni prish a?
Vjosa Osmani: Unë nuk jam prish me askënd, askujt asgjë si kam ba kështu që prapë…
Jeta Xharra: Nëse ti nuk je prishur me popullin, mundem me thanë është qeky pulsi publik i UNDP-së. Tash po e përmendi këtë sepse kur e ke marrë postin ke qenë 63% d.m.th në maj të vitit 2021, i këqyra ke qenë 63% kënaqshmëria me ty pas zgjedhjeve, tash 69%. More mos je tu e ba me kinezë këtë sondazh?
Vjosa Osmani: Qytetarët e Kosovës nuk janë kinezë dhe këto sondazhe nuk i bëj unë, i kanë institucionet ndërkombëtare…
Jeta Xharra: Nejse, a di çka, mu po më intereson ma shumë një e dhënë tjetër prej një sondazhi të Institutit Ndërkombëtar Republikan, IRI po del që mbi 80% ja kanë qit disa emra të kandidatëve për president, te ti mbi 80% preferojnë ti me kandidu prapë për president d.m.th je ma favorizuesja momentalisht, e favorizuar kur është bërë kjo matje, është mat në maj të 2024, tash po më intereson matematika e kësaj, me një anë mbahen zgjedhjet, i ke shpall zgjedhjet në shkurt, ti në pranverën e 2026 të kalon mandati, a mendon që Vetëvendosja, e cila nuk po të thirrë me të vet qysh je edhe kur po rrezikohesh edhe nëse i ke këto sondazhe të kandidojnë, çka nëse ata nuk duan me të kandidu, se ata janë partia më e madhe, nuk i ki votat e tyre, pa marrë parasysh sondazhet shumë të mira, pa marrë parasysh, nashta bile edhe xhelozojnë, tu e ditë pak natyrën e njerëzve, këtu ka mundësi të shohin rrezik edhe nuk të kandidojnë.
Vjosa Osmani: Kështu në vitin 2020, kur është rrëzuar qeveria Kurti 1, ju e dini që unë kam dalë në mbrojte të parimeve që i kam premtuar para qytetarëve të Kosovës dhe kam votuar kundër rrëzimit edhe kundër krejt asaj metodologjie shumë të shëmtuar që është organizuar prapa shpine, pa e menduar në asnjë moment se çka do të ndodhë me mua, as nuk e kam menduar se a do të kandidojë me dikë tjetër, as nuk e kam menduar që do të më përjashtojnë partia në të cilën isha, as nuk e kam menduar që do të kandidojë si presidente apo a do të kem mundësi si deputete të kandidoja, e lëre më presidente, as nuk e pasë asnjë marrëveshje me kryeministrin Kurti ose dikë tjetër. Kam dal sepse kam qenë e bindur që është gjëja e drejtë për ta bërë edhe tash unë jam duke e bërë me qëllimet më të mira, besoj punën më të mirë në interes të qytetarëve edhe vendit tim, si do të rrjedhë uji, lumi i politikës, janë gjana të cilat janë shumë herët t’i themi tash, për mesin e vitit 2026.
Jeta Xharra: A bon me të pyet se je shumë e re për postin, je e re, ke energji të hatashme, kur po e them këtë, vetëm po i mendoj dy njerëz që kandiduan për president atje në Amerikë, i kritikuan me të madhe për 80 vjet, ti je tepër e re, ke mrri me u bërë presidente tepër e re, është normale me dashtë mandatin e dytë, është kështu me moshën, tash po të pyes- A po do, a e kishe dashtë ma së pari?
Vjosa Osmani: Ende nuk e kam vendos një gjë të tillë të them të drejtën, shumë sinqerisht, për shkak se ka shumë faktorë, që duhet me u marrë parasysh.
Jeta Xharra: Mos me të kandidu Vetëvendosja, a idhnohesh?
Vjosa Osmani: Edhe kandidimi nuk ka qenë i Vetëvendosjes herën e kaluar, ka qenë i përbashkët, dorën në zemër, sepse kur patëm kandidu ndaras, unë i pata marrë diku 200 mijë vota, diku 225 mijë LVV, por kur u bashkuam, pastaj i bëmë 440 mijë vota.
Jeta Xharra: Masi po e qet matematikën sa?
Vjosa Osmani: Veç pak, ajo se çka po them unë, ajo ka qenë forcë e përbashkët, rezultat i përbashkët, rrjedhimisht edhe ne të dy kemi qenë në krye të fushatës, kandidatët për president dhe kryeministër, pra e kemi përkrah njëri-tjetrin, sepse kur po përkthehet jo ty të ka përkrahë Vetëvendosja, por kadalë, se reciproke ka qenë kjo gjë, i kemi bashkuar forcat dhe besojë kemi arritur një rezultat të mirë, pavarësisht krejt atyre akuzave që i bërë më herët, besojë që është bërë një punë e mirë në shumë drejtime, a kanë mujtë shumë sektorë me u ba ma mirë, po, edhe ka edhe tek ne shumë shpesh frustim pse nuk është bërë kjo, kjo, kjo. Megjithatë unë nuk i bie pishman për bashkëpunimin që e kemi pasë, në asnjë moment.
Jeta Xharra: Votat e tua u përdorën me e çu Vetëvendosjen në pushtet?
Vjosa Osmani: Nuk e lë askënd me më përdorë, të lutem, nuk e lejojë askënd, unë jam duke e përfaqësuar pushtetin tim, jam duke e mbrojtur interesin e shteti tim, jam duke e bërë të pamundurën që interesi i popullit të Kosovës të mbrohet brenda dhe jashtë vendit, nuk lejoje me më përdorë askush, as kur kam qenë 22-vjeçare që kam qenë në politik, nuk kam lejuar një gjë të tillë, e le më tash.
Jeta Xharra: A mendon që ke me vazhdu me qenë në politik pas postit të presidentes, pa marrë parasysh çfarë pozite?
Vjosa Osmani: Nuk me heqin qafe edhe aq lehtë!
Jeta Xharra: Jo a, atëherë veç për fund, jemi para përvjetorit të Basnjkës , vlerësimi juaj, çka ndodhi në Banjskë edhe a ka ndonjë shtet që ka bërë hetime për Basnjkën, kurrë nuk u kuptua se cili shtet, a mundesh sot me nda me neve, për 1-vjetorin, a është ndonjë hetim.
Vjosa Osmani: Në Basnjka ka ndodh akt-agresioni, akt-agresioni shtetërorë nga Serbia kundër Kosovës, e kryer nëpërmjet forcave terroriste dhe paramilitare, ky është definicioni në bazë i çdo kriteri. Hetim përveç institucioneve të Kosovës ka bërë edhe njëri nga partneret tanë duke u bazuar në evidencën dhe provat që i ka dorëzuar Policia e Kosovës, AKI-a dhe çka kanë mbledhur edhe vetë. Rezultatet e atij hetimi të shtetit të cilit unë nuk mund ta them, pa e thënë ata vetë, sepse kështu është kërkuar, janë ndarë me shtete anëtarë të NATO-së, pra edhe NATO-ja si organizatë është e involvuar për këtë qëllim.
Jeta Xharra: E rezultatet e atij hetimi a janë ndarë me juve?
Vjosa Osmani: Po, po, janë ndarë, rezultatet, dëshmojnë qartë.
Jeta Xharra: E çka mundësh me nda me neve?
Vjosa Osmani: Urdhri është dhënë nga Aleksandar Vuqiç, ekzekutuesi i atij urdhri ka qenë krimineli Radojiçiq me shumë të tjerë, të cilët e kanë ekzekutuar urdhrin politik të Vuqiçit për sulm.
Jeta Xharra: Edhe njëherë Vjosë, hetimi i shtetit të jashtëm që është aleat i joni ka thënë që urdhri është dhënë nga Aleksandër Vuçiq për atë sulm në Kosovë?
Vjosa Osmani: Unë po e them që është e qartë nga të gjitha provat që i ka mbledhur shteti i Kosovës dhe që i ka ndarë edhe me aleatët që urdhri është dhënë nga Aleksandër Vuçiq, edhe këtë e dinë edhe aleatët tanë, të gjitha shtetet anëtare të NATO-s.
Jeta Xharra: D.m.th. është shumë interesant, po faleminderit që e sqarove, se kurrkush nuk ia ngjitur emrin akt-agresion, kanë thanë terrorist deri tash, sulm terrorist. pse po e thu akt-agresion?
Vjosa Osmani: Nga dita e parë, unë e kam sqaruar edhe tek institucionet tjera, në momentin që një shtet tjetër përdor armatim, përdorë forca, qofshin ato paramilitare, terroriste apo edhe ushtarake e tjera dhe tenton dhunshëm me hy në territorin e shtetit tjetër, ajo është akt agresioni. Çdo kriter për akt agresioni i plotëson sulmi i Banjskës.
Jeta Xharra: Vjosë çka me ju ba që ministrat nuk po e quajnë akt agresioni, ministrat e Republikës së Kosovës.
Vjosa Osmani: Bëjnë gabim! Kushdo që nuk e quan akt-agresioni, bën gabim të madh.
Jeta Xharra: A po e sqaron veç diçka, akt-agresioni është ma keq se terrorizëm?
Vjosa Osmani: Po, po, është ma keq, për shkak se terrorizmi mund ta bëjnë edhe elementet jo shtetërore, pra mund të ketë terroristë të cilët nuk janë shteti fare, nuk e dëgjojnë shtetin. Ti e sheh, ka terrorizëm që ndodh në shtete, ku di unë në Lindjen e Mesme, në shtete afrikane, por jo domosdoshmërish është shteti kupolë e atij terrorizmi. Përkundrazi, shteti e lufton terrorizmin, por kanë terroriste në territorin e vet. Pra këtu nuk kanë vepruar në krye në vete këta terroristë, por me urdhër politik. Politikisht i ka mbështetur shteti serb, nga koka e të poshtë, financiarisht i ka paguar shteti serb dhe ushtarakisht duke ua dorëzuar armët të cilët kanë qenë nën pronësi të ushtrisë serbe. Pra, ne kemi gjet edhe certifikatat e pronësisë së armëve dhe ato kanë qenë në atë që quhet ‘Chain of Comment’.
Jeta Xharra: Edhe hulumtimi ynë e konstaton që kanë ardhur prej Serbisë me numër serial…
Vjosa Osmani: Pikërisht kur armët e shtetit përfundojnë në duart e terroristeve, kjo domosdoshmërish tregon involvimin e shtetit. Kur ne themi vetëm terroristë, ata njerëzit që kanë hy, kanë qenë terroristë dhe paramilitarë, por ata s’kanë vepruar kokë në vete.
Jeta Xharra: A po të duket që amnistohet Serbia kur edhe zyrtarët tonë e quajnë…
Vjosa Osmani: Unë mendoj që është një gabim i paqëllimshëm, nuk e mendoj që është kështu me qëllim për të bërë një gjë të tillë, por….
Jeta Xharra: Le të mësojnë ministrat…
Vjosa Osmani: Pra është shumë me rëndësi që me u quajt ashtu siç është – Akt-agresioni i kryer nëpërmjet forcave terroriste dhe paramilitare. Pra, këta e kanë kryer, e kanë ekzekutuar, por aktin e agresionit e ka bërë shteti serb. Prandaj, ne po kërkojmë përgjegjësinë, nuk duhet me kërku përgjegjësinë vetëm te kriminelet që e kanë ekzekutuar, por prej kokës, kush e ka urdhëruar e teposhtë.
Jeta Xharra: Në anën tjetër, kryeministri po lyp vetëm ekstradimin e Milan Radoiçiçit, nuk po lyp përgjegjësi prej Vuçiqit, kryeministri po thotë vetëm ekstradimin.
Vjosa Osmani: Vazhdimisht në takime thotë që duhet përgjegjësi e plotë nga shteti serb, e kam dëgjuar edhe vetë edhe kjo është kërkesë e qartë e institucioneve tona.
Jeta Xharra: Po veç në një farë mënyre, ekstradimi s’po lypet i Vuçiqit, por i Milanit. Nëse Vuçiqi qenka përgjegjës, na po u dashka me lyp ekstradimin e Vuçiqit.
Vjosa Osmani: Për shkak se për Radojiçiqin, ai e ka pranuar publikisht fajin, ekzistojnë dëshmi me video është incizuar duke e kryer këtë sulm dhe besoj se kjo është arsyeja. Mirëpo në çdo takim, ne kemi kërkuar bashkërisht, të gjitha institucionet, që Serbia si shtet, të sanksionohet edhe Vuçiqi si politikan i cili e ka urdhëruar një akt të tillë aneksioni.
Jeta Xharra: A i bie kjo që nëse Vuçiqi do me ardhë në Kosovë, ai duhet me u arrestu që e ka porosit këtë sulm, a i bie qeshtu?
Vjosa Osmani: Derisa institucionet e Kosovës i konfirmojnë provat të cilat i kanë mbledhur institucionet e sigurisë, i konfirmojnë në institucione të drejtësisë, që hala s’ka ardhë deri aty, atëherë do të duhet të veprohet në një rast të tillë, por për momentin ato janë informata të mbledhura nga institucionet e sigurisë, pra nuk kanë përfunduar ende në institucione të drejtësisë. Në institucione të drejtësisë janë vetëm këto të Radojiçiqit dhe disa të tjerë të cilët kanë marrë pjesë edhe në barrikada edhe në sulme kundër KFORI-it e të tjera. Këto që po e them unë, sa i përket përgjegjësisë politike, urdhrit të aktit të agresionit që natyrisht ngërthen në vete edhe përgjegjësi juridike. Është fatkeqësi e madhe që akoma një politikan i tillë që ka urdhëruar agresionin ndaj Kosovës tenton me shkatërru Bosnjë dhe Hercegovinën, përbrenda krijon probleme edhe në shtete të tjera fqinje, që akoma merr përkrahje nga Bashkimi Evropian, qoftë ajo politike, qoftë financiare. Por kjo është një situatë të cilën ne bashkërisht dhe vazhdimisht duhet me luftu.
Jeta Xharra: Vjosa Osmani, shumë faleminderit për intervistën. Urime edhe njëherë për çmimin edhe me 12 shtator ke me mbajte, d.m.th. të mërkurën je atje, te vendi Potsdam, ku e merr çmimin që është çmim i rëndësishëm edhe për Kosovën dhe shpresoj që mediat e mbulojnë sepse për neve është nder që e merr një çmim bashkë me kryeministrin e Polonisë për evropianizim dhe proevropianizim. Shyqyr që u shpërblyer diqysh. Lajm shumë i mirë. Faleminderit që na ke përfaqësuar në atë mënyrë që me marrë mjaftueshëm sa me e marr çmimin.
Vjosa Osmani: Faleminderit edhe juve për ftesën mendoj që rastet e tilla më së shumti e promovojnë Kosovën si shtet. E di se shumë rezultate, për fat të keq dhe për shkak të shumë padrejtësive, po na duhet për rezultate ma të prekshme me prit, po megjithatë besoj që jemi në rrugë të drejtë për të arritur që Kosova të jetë vërtetë shtet i barabartë në mesin e shteteve të lira e demokratike në komunitetin euroatlantik.
Jeta Xharra: Zonja presidente, faleminderit dhe mirësevini përsëri!