Evropianët më të varfër për 3000 euro në vit për shkak të masave shtrënguese

Sipas një raporti të ri, qytetarët evropianë i kanë humbur rreth 3,000 euro në vit për shkak të masave shtrënguese të zbatuara nga qeveritë e BE-së që nga kriza financiare e vitit 2007.

Studimi i Fondacionit të Ekonomisë së Re (NEF) dhe Finance watch i publikuar të premten thotë gjithashtu se vendet e BE-së mund të kishin shpenzuar deri në 1000 euro më shumë në vit për person në shërbimet publike nëse do të ishin zbatuar shkurtime më të ashpra.

Ky lajm vjen në një kohë kur shtetet e BE-së po grumbullojnë nivele borxhi të papara gjatë kohës moderne të paqes për ta zbutur pandeminë COVID-19 dhe efektet e luftës në Ukrainë.

Frank Van Lerven, udhëheqës i programit të makroekonomisë në NEF, tha se masat shtrënguese kanë dështuar.

“Dekada e fundit e politikave shtrënguese i ka dëmtuar ekonomitë evropiane dhe i ka ndaluar standardet tona të jetesës të përmirësohen”, tha Van Lerven.

“Një obsesion me reduktimin e borxhit dhe deficitit as nuk nxit rritjen ekonomike dhe as nuk e mban borxhin të ulët. Në vend të kësaj, masat shtrënguese i kanë penguar vendet evropiane nga potenciali i tyre”.

Pas krizës financiare, Brukseli prezantoi rregulla fiskale për huamarrjen dhe shpenzimet e qeverisë që ishin më të rrepta – ideja ishte të reduktohej borxhi kombëtar. Kjo u bë përmes shkurtimeve të shpenzimeve publike dhe investimeve.

Mirëpo, ndërkohë që goditi pandemia, BE-ja pezulloi këto rregulla – të njohura si Pakti i Stabilitetit dhe Rritjes (SGP) – për t’u lejuar vendeve të BE-së më shumë fleksibilitet në trajtimin e pasojave ekonomike.

Hulumtimi nga Fondacioni i Ri Ekonomik zbuloi se masat e mëparshme shtrënguese e kanë lënë Evropën më të cenueshme ndaj goditjeve ekonomike nga COVID-19 dhe kriza e shkaktuar nga lufta në Ukrainë.

Nëse shkurtimet nuk do të kishin qenë kaq të rënda, atëherë 533 miliardë euro do të ishin në dispozicion për qeveritë e BE-së për t’i shpenzuar në projektet e infrastrukturës, përfshirë ato të gjelbra, të cilat sipas studimit mund të kishin ndihmuar në zbutjen e ndikimit të rritjeve në çmimet e energjisë.

Por Antonios Nestoras, drejtor ekzekutiv i përkohshëm i Forumit Liberal Evropian, tha për Euroneës se gjetjet e raportit nuk japin një perspektivë të ekuilibruar dhe nuk marrin parasysh faktorë të tjerë të rëndësishëm, duke shtuar se nivelet e shpenzimeve publike mund të menaxhohen në mënyrë efektive vetëm pasi të jetë krijuar krijohet pasuria në shoqëri.

“Ne duhet të krijojmë pasuri. Ne duhet t’u japim qytetarëve një fushë loje të barabartë, korporatat një fushë loje të barabartë për të krijuar pasuri”, shpjegoi Nestoras.

“Ne duhet të krijojmë rregullore të zgjuara për ta mbështetur inovacionin, kërkimin, zhvillimin, industrinë dhe teknologjinë. Këto janë gjërat në të cilat duhet të fokusohemi dhe më pas mund të luajmë me nivelet e shpenzimeve publike dhe të përpiqemi ta kontrollojmë inflacionin dhe të përpiqemi të krijojmë stabilitet makroekonomik bazuar në shpenzimet publike, etj”.

“Për sa kohë që ne nuk i përqendrojmë përpjekjet tona në krijimin e pasurisë, nga do të vijnë paratë? Kjo është një pyetje që nuk ka përgjigje nga ky raport dhe nga politikat publike në përgjithësi”.

Studimi i NEF dhe Finance ëatch argumenton gjithashtu se vendet që ndoqën masa më të mëdha shtrënguese dhe shkurtime të shpenzimeve publike, të tilla si Greqia dhe Italia, në fakt përfunduan me nivele më të larta të borxhit të qeverisë.

Dallime u gjetën edhe në ndikimin e masave në të ardhurat e disponueshme. Pagat gjermane ranë vetëm me 1% në krahasim me ata to para krizës financiare, ndërsa në Irlandë dhe Spanjë, disa nga vendet më të goditura, të ardhurat mesatare ranë me 29% dhe 25%.

Gjermania, e njohur si një nga vendet anëtare më të kursyera të BE-së, ishte përkrahësi kryesor i masave shtrënguese dhe shkurtimeve në atë kohë.

Kohët e fundit, Gjermania ka qenë në gjendje të përballojë një paketë ndihme prej 200 miliardë eurosh për të ndihmuar popullin dhe bizneset gjermane gjatë krizës aktuale të energjisë, duke i mërzitur shumë shtetet e tjera anëtare që nuk mund ta përballojnë këtë në një shkallë kaq të madhe.

Sondazhi i përfshirë në raport zbuloi se 70% e njerëzve janë të shqetësuar për atë që mund të ndodhë nëse masat shtrënguese fillojne së implementuari edhe një hërë. Në të njëjtën kohë, 70% e të anketuarve raportuan gjithashtu shqetësim për rritjen e borxhit të qeverisë.

Megjithatë, një gjë për të cilën njerëzit pyetën ishin të sigurt ishte nevoja për të investuar më tej në shërbimet publike jetike si arsimi, shëndetësia dhe kujdesi social./Euronews

Përgatiti: Nuhi Shala