Emigranti shqiptar: Do të doja të mos kisha provuar asnjëherë të futem ilegalisht në Britaninë e Madhe
“Nuk kërkova azil, u thashë se jam emigrant ekonomik”, thotë Artani. “Na dhanë qese plastike me gjërat tona, më thanë nesër në mëngjes do të ktheheni në Tiranë”.
Ndryshe nga shumë shqiptarë të tjerë që kanë hyrë ilegalisht në Mbretërinë e Bashkuar me varka të vogla, Artani u dërgua shpejt në shtetin e tij me një fluturim të shpejtë dëbimi.
Artani u kishte paguar kontrabandistëve kurdë rreth 4,169 dollarë për udhëtimin e rrezikshëm nëpër Kanalin anglez, duke i marrë hua ato para nga miqtë dhe familja.
Artanin e takuam në një periferi industriale të kryeqytetit shqiptar, Tiranë. Nuk është emri i tij i vërtetë pasi identiteti i tij ka nevojë për mbrojtje nga frika e hakmarrjeve. Në fillim të të 30-tave, ai kishte një figurë joshëse.
“Trafikantët ishin të armatosur me thika dhe pistoleta. Na kërcënonin vazhdimisht, duke thënë që të mos filmonim asgjë dhe as të mos pinim cigare pasi drita do të na zbulonte vendndodhjen”.
Pavarësisht kërcënimit, ai arriti t’i regjistrojë disa pamje nga udhëtimi i tij nëpër Kanalin anglez.
Largimi nga Shqipëria, veçanërisht për në Britaninë e Madhe apo Gjermaninë, është një aspiratë e përbashkët e shumë të rinjve këtu. Më shumë se 12,000 shqiptarë kanë arritur në brigjet e Britanisë së Madhe me varka të vogla këtë vit, grupi më i madh i emigrantëve që përpiqen të hyjnë në vend në këtë mënyrë. Mesatarisht më shumë se gjysmës së shqiptarëve u jepet azil.
“Udhëtimi përtej Kanalit ishte torturë”- kujton Artani. Ishte ftohtë, stuhi dhe tepër e frikshme.
“Një varkë e policisë franceze u shfaq 20 minuta në udhëtimin tonë. Ata na shoqëruan nga një distancë ndoshta 200 metra, vetëm duke vëzhguar, gjë që na inkurajoi paksa. Ata qëndruan për tri orë, ndoshta më shumë. Më pas kaluam në ujërat e Mbretërisë së Bashkuar dhe e thirrëm policinë britanike”.
Artani kujton se si autoritetet britanike i ndihmuan të dilnin të sigurt në breg. “Ata na thanë se po vinin për të na marrë, se nuk duhet të na zërë paniku. Ata u sollën mirë dhe u dukën shumë mikpritës dhe të sjellshëm me ne. Ne pastaj u hodhëm në varkën e policisë në Mbretërinë e Bashkuar ku edhe i morëm jelekët e shpëtimit”.
Ashtu si mijëra të tjerë që kanë e kaluar Kanalin me varka të vogla këtë vit, edhe Artani përfundoi në qendrën e pritjes Manston në Kent.
Në kulmin e krizës së anijeve të vogla në muajin tetor, 4,000 njerëz kishin gjetur strehë në një vend ku niveli i sigurt i banimit është 1,600. Shifrat ishin aq të larta saqë Sekretarja e Brendshme Suella Braverman denoncoi në mënyrë kontroverse ardhjen e emigrantëve që e kalonin Kanalin si një “pushtim”.
Artani e hodhi poshtë atë karakterizim, por nuk e fshehu faktin se pse kishte udhëtuar në Mbretërinë e Bashkuar.
“I thashë gruas që më intervistonte: “E di që kam hyrë ilegalisht, por nuk kam ardhur për qejf. Kam ardhur se dua të punoj. Nuk kam kërkuar azil”.
“Unë u thashë atyre se jam një emigrant ekonomik. Babai im është invalid. Prej 15 vitesh ai jeton me pensionin e një invalidi, nuk mjafton për t’i blerë ilaçet e tij”.
I thashë atij se ai e dinte se kisha arritur në Mbretërinë e Bashkuar ilegalisht.
“Po, sigurisht që e kam bërë. Nëse hyn në një vend të huaj pa dokumentacion të rregullt, viza, pulla, sigurisht që po hyn ilegalisht”.
Shumica e shqiptarëve që kemi takuar në Shqipëri ankohen se rrugët ligjore të hyrjes në Mbretërinë e Bashkuar janë shumë të vështira për t’u qasur.
Ai shtoi se “ka rrugë ligjore, megjithatë unë isha në nxitim. Zgjodha për mënyrën më të shpejtë dhe më të lirë. Viza duhet të ishte më e lirë, por më duhej ndihmë me aplikimin dhe njerëzit të ngarkojnë financiarisht më shumë për këtë sesa udhëtimi me gomone”.
Një nga arsyet pse Artani u deportua ishte se ai ishte i sinqertë për arsyet e tij të udhëtimit në Mbretërinë e Bashkuar. Ai nuk u përpoq të kërkonte azil, ai këmbënguli se kishte shkuar atje për të punuar.
Ai e kishte vërejtur pak se po e dërgonin prapa në shtëpi: “Na nxorën jashtë, ne ishim të rrethuar nga policia”.
“Në atë moment isha aq i mërzitur sa nuk mund ta përshkruaj. Ndjeva se truri po më shpërthente dhe nuk mund të bëja asgjë lidhur me këtë”.
Artani pranon me lehtësi se e ka shkelur ligjin e Mbretërisë së Bashkuar dhe kjo ishte arsyeja pse ai u dëbua. Përveç kthimit me aeroplan në Shqipëri, ai tani ka një ndalesë për të hyrë në vendet e tjera evropiane për tri vitet e ardhshme.
Tutje Artani shton: “Kam qarë gjatë gjithë udhëtimit, që nga momenti që hipa në atë autobus dhe kuptova se po më dëbonin deri sa erdha në Shqipëri”.
Çështja e kalimeve me varka të vogla ka çuar në një debat të furishëm në Mbretërinë e Bashkuar, me disa që pretendojnë se problemi është mbivlerësuar, ndërsa të tjerë mendojnë se është një krizë e plotë.
E vetmja gjë për të cilën pothuajse të gjithë janë dakord është se të vetmit njerëz që përfitojnë vërtet nga status-quo-ja janë bandat e kontrabandës, të cilat nxjerrin fitime të mëdha duke rrezikuar jetën e të tjerëve.
Vetë rrugëtimi i Artanit i ka lënë atij mijëra euro borxh.
Artani tani beson se kushdo tjetër që mendon për një udhëtim të tillë do të ishte më mirë të mos nisej fare.
“Ishte një terror i paimagjinueshëm. Me siguri, do të thoja që të mos e zgjidhni gomonen. Nëse ka një rrugë ligjore, me vizë, atëherë po, largohuni, por ju lutem mos mendoni kurrë të largoheni me gomone”./BBC
Përgatiti: Nuhi Shala
